Aleksandr Belyayevning "Halok bo'lgan kemalar oroli" fantastik hikoyasida transatlantik paroxodda yo'lga chiqqan odamlarning taqdiri, Sargasso dengizining sirli qonuniyatlari va qaroqchilar bilan to'qnashuvi tasvirlangan. Ilmiy ekspeditsiya davomida qahramonlar dengiz tubidagi sirlarni o'rganib, kemalar qabristonini topadilar va adashgan циvilizаtsiяning тарихига дуч келишади.
Jules Vernning "Sirli orol" romani, urush tufayli qochib ketgan va kimsasiz orolga kelib qolgan bir guruh amerikaliklar hayotini hikoya qiladi. Inson irodasi, hamjihatlik va ilmiy bilimlar yordamida ular o'zlarining yangi hayotlarini yaratadilar, tabiatning qiyinchiliklariga qarshi kurashadilar va orolning sirlarini ochadilar. Roman, insoniyatning qobiliyatlari va umidga to'la optimistik ruhini aks ettiradi.
Robert Luis Stivensonning "Xazina oroli" kitobi qiziqarli sarguzashtlar, xiyonat, jasorat va boylik izlash haqidagi klassik hikoyadir. Asar Jim Xokins ismli yosh yigitning xazina xaritasini topib olishi va afsonaviy qaroqchi kapitan Flintning ko'milgan xazinasini topish uchun safarga otlanishi haqida hikoya qiladi. Jim va uning hamrohlari qaroqchilarning xiyonati va dengizdagi xavf-xatarlarga duch kelishadi, lekin ular jasorat va resurslari orqali barcha qiyinchiliklarni yengib o'tishadi.
Ushbu maqola Qoraqalpog'iston hududida shakllangan etno-madaniy jonlanish va ekologik muammolar hamda ularning huquqiy manbalari haqida so'z yuritadi. Qadimgi davrlarda ajdodlarimiz tabiatni muhofaza qilish, tabiiy boyliklardan oqilona foydalanish borasida boy tajribaga ega bo'lgan. "Avesto" kabi muqaddas kitoblarda insonning yer, suv, quyosh, olovga hurmat bilan qarashi, hayvonot dunyosini qadrlashi, ajdodlarning ruhini hurmat qilish kabi ezgu g'oyalar targ'ib qilingan. Ushbu qonun-qoidalarning huquqiy asoslari "Avesto"ning "Vendidat" qismida batafsil yoritilgan. Maqolada, shuningdek, O'zbekiston Respublikasi Konstitutsiyasining tabiatni muhofaza qilishga oid moddalari va boshqa qator qonun hujjatlariga to'xtalib o'tilgan.
Ushbu kitob Orol dengizining ekologik muammolari, uning vujudga kelish sabablari, mintaqa iqlimi va tuproqlarining o'zgarishi, hamda o'simliklar dunyosi va ularning geografik tarqalishi kabi masalalarni qamrab oladi. Kitobda Orol dengizining qurishi bilan bog'liq ijtimoiy-iqtisodiy oqibatlar ham tahlil etilgan.
Qisqacha mazmun mavjud emas.
Kitob Orolbo'yi ekologiyasiga bag'ishlangan bo'lib, umumiy o'rta ta'lim maktablarining 9-sinflari uchun mo'ljallangan o'quv-uslubiy qo'llanmadir. Qo'llanma ekologiya fanining asosiy tushunchalari, ekotizimlar, biosfera, tabiat va jamiyat o'rtasidagi munosabatlar, Orol dengizining ekologik muammolari va ularni hal qilish yo'llari kabi mavzularni qamrab oladi. Kitob o'quvchilarga ekologik bilim berish, atrof-muhitga mas'uliyatli munosabatni shakllantirish va Orol muammosiga e'tiborni jalb qilish maqsadida yaratilgan.
Asarda sovet davridagi qatag'on siyosati, uning qurbonlari va sharoit taqozosi bilan ularga xizmat qilgan shaxslar fojiasi tasvirlangan. Voqealar asosan qamoqxona muhitida kechadi.
Ushbu kitob "Yerning chetlari" deb nomlanib, geografiya mavzulariga bag'ishlangan bo'lib, unda turli xil orollar, ularning tarixi, aholisi, iqtisodiyoti va boshqa xususiyatlari haqida ma'lumotlar berilgan. Kitobda Grenlandiya, Tristan da Kunya va Zanzibar orollari batafsil ko'rib chiqilgan. Bundan tashqari, kitobda grammatik mavzular, jumladan nisbiy olmoshlar, sifatlar va murakkab otlar ham muhokama qilinadi. Kitobda talabalarning geografiya imtihonlaridagi xatoliklari ham keltirilgan.
Ushbu kitob Oʻzbekiston hududida qadimda yashagan koʻchmanchi qabilalarning, xususan sak-massagetlarning diniy eʼtiqodlari, dafn marosimlari va turmush tarzi haqida maʼlumot beradi. Kitobda Orol-Kaspiy oraligʻi koʻchmanchilarining tarixiy ildizlari, madaniyati va qoʻshni xalqlar bilan aloqalari ham oʻrganilgan.