Ushbu dissertatsiya 1-xloro-3-pipiridin-propan-2-ol va uning akril kislota bilan reaksiyasi asosida yangi hosilalarni sintez qilish va ularning xususiyatlarini o'rganishga bag'ishlangan. Tadqiqotda mazkur birikmalarning kimyoviy xossalari, sintez usullari va ulardan qishloq xo'jaligida foydalanish imkoniyatlari o'rganilgan. Shuningdek, olingan mahsulotlarning spektroskopik tahlillari asosida tuzilishi va sof holati aniqlangan.
Ushbu kitob пиперидин birikmasi, uning tabiatda uchrashi va fizik xossalari, kimyoviy xossalari, olinish usullari va qo'llanilishi haqida ma'lumot beradi. Kitobda пиперидинning turli xil hosilalari, farmatsevtika preparatlari va organik sintezda qo'llanilishi batafsil yoritilgan. Shuningdek, unda пиперидин asosidagi dori vositalari va ularning farmakologik xususiyatlari haqida ma'lumotlar keltirilgan.
Ushbu avtoreferat pipiridin asosidagi biologik faol birikmalarni sintez qilish mavzusida tadqiqot olib borgan tadqiqotchi Nilufar Pulatova dissertatsiya ishining qisqacha mazmunini o'z ichiga oladi. Unda pipiridin hosilalarini sintez qilish, ularning xossalari, polimerlanish reaksiyalari, olingan polimerlarning xarakteristikasi hamda biologik faolligi va toksikologik xususiyatlari haqida ma'lumotlar berilgan.
Ushbu kitobda asosan organik sintez va polimerlar texnologiyasi sohasidagi tadqiqotlar, jumladan, yangi moddalar sintezi, ularning xossalari va qo'llanilishi haqida ma'lumotlar berilgan. Xususan, betain moddalarining sintezi, ularning xossalari, qo'llanilishi va spektroskopik tahlili yoritilgan. Kitobda yosh olimlar, magistrantlar va bakalavriat talabalarining ilmiy-texnikaviy anjumanida taqdim etilgan maqolalar to'plami jamlangan.
Ushbu kitob Abdumalikova Husnora Bahodir qizining "EPIHLORHIDRIN HOSILALARINI OLISH USULI" nomli diplom ishi boʻlib, unda epixlorhidrinning hosilalarini olish usullari va ularning xususiyatlari oʻrganilgan. Diplom ishi kirish, uchta bob, xulosa va adabiyotlar roʻyxatidan iborat. Kirish qismida mavzuning dolzarbligi, ishning maqsadi va vazifalari, ilmiy yangiligi va amaliy ahamiyati yoritilgan. Birinchi bobda epixlorhidrin va uning hosilalarini sintez qilish va tadqiq etishning zamonaviy holati koʻrib chiqilgan. Ikkinchi bobda tadqiqot obʼektlari va usullari bayon etilgan. Uchinchi bobda epixlorhidrinning karbamid va piperidin bilan reaksiyalari natijasida yangi hosilalari sintez qilingan va ularning xususiyatlari oʻrganilgan. Xulosa qismida bajarilgan ishning asosiy natijalari keltirilgan.
Ushbu kitobda farmatsevtika sohasida ishlatiladigan dorilarning zamonaviy jihatlari keltirilgan. Unda alifatik efirlar, azot birikmalari, pirimidin hosilalari, benzodiazepinlar, tetrazol hosilalari, piperidin hosilalari, izoxinolinlar, aksifenilalifatik kislotalar va boshqa ko'plab kimyoviy birikmalar sintezi va qo'llanilishi bo'yicha ma'lumotlar mavjud.
Ushbu kitobda texnik va ijtimoiy-iqtisodiy fanlar sohalarining muhim masalalari, jumladan, yangi materiallar sintezi, texnologik jarayonlarni optimallashtirish, iqtisodiy rivojlanish masalalari va boshqa dolzarb mavzular ko'rib chiqilgan. Kitob O'zbekiston Respublikasi Oliy va O'rta Maxsus Ta'lim Vazirligi tomonidan nashr etilgan bo'lib, Toshkent Kimyo-Texnologiya Instituti olimlari va tadqiqotchilarining ilmiy ishlar to'plamini o'z ichiga oladi. Kitobda turli sohalardagi muammolarni hal etishga qaratilgan ilmiy maqolalar, tadqiqot natijalari va texnik yechimlar keltirilgan.
Maqolada 4-[4-(3-alkil-[1,2,4]oksadiazol-5-il)-[1,2,3]triazol-1-il]-piperidinning atsilli hosilalarini sintez qilish va biologik faolligini bashorat qilish ko'rib chiqiladi. Maqsad - CISI tahliliy markazi ma'lumotlariga ko'ra, infektsion kasalliklar bolalar va kattalar o'limining asosiy sabablaridan biri hisoblanadi. Shuning uchun antibakterial preparatlarni ishlab chiqish juda dolzarbdir. So'nggi yillardagi tadqiqotlar 1,2,3-triazol fragmentini uning asosida antimikrob preparatlarni ishlab chiqish uchun asos sifatida ishlatish istiqbolini ko'rsatmoqda. Ushbu ishning maqsadi ilgari adabiyotda ta'riflanmagan yangi birikmalarni 4-[4-(3-alkil-[1,2,4]oksadiazol-5-il)-[1,2,3]triazol-1-il]-piperidinning atsilli hosilalari asosida sintez qilish va ularning antimikrob faolligini in vitro sharoitida o'rganishdir. Ushbu tadqiqotda qo'llaniladigan asosiy usullar orasida parallel suyuq fazali kombinatorial sintez, yupqa qatlamli xromatografiya, xromato-mass-spektrometriya, shuningdek, fizik-kimyoviy usullar: NMR H va 13C-spektroskopiya mavjud. Olingan ma'lumotlarga ko'ra, o'rganilayotgan birikmalar qatorini olish uchun boshlang'ich modda 4-N-Vos-piperidon bo'lib, u etanol muhitida natriy borgidridi bilan qaytariladi. Olingan spirt mezilxlorid bilan o'zaro ta'sirlashganda mos keladigan metansülfon kislotasining efirini hosil qiladi. Olingan molekuladagi OSO2Me guruhi 4-azido-1-N-Vos-piperidinni olishda nukleofil o'rinbosar reaktsiyasida psevdogalogen sifatida ishlatiladi. Keyinchalik, Xyusgen reaktsiyasi etilpropiolat va katalizator sifatida 0,2 ekvivalent mis ishtirokida 1,2,3-triazol fragmentini hosil qiladi. Olingan birikmaning murakkab efir guruhi ishqoriy gidrolizga uchraydi va mos keladigan kislota hosil bo'ladi. Keyinchalik, 1,4-dioksanda 1,1'-karbonildiimidazol (KDI) ishtirokida qizdirilganda, 1-(1-N-Vos-piperidin-4-il)-1H-[1,2,3]triazol-4-karbon kislotasining imidazolidi hosil bo'ladi, u alkilamidoksimlarni (R1=Alk) atsillashtiruvchi vosita sifatida ishlatiladi. Oraliq mahsulot ajratilmaydi, ammo 1,2,4-oksadiazol halqasini hosil qilish uchun keyingi siklizatsiyaga duchor bo'ladi. N-Vos himoya guruhi dixlormetan muhitida trifloroasetik kislota ishtirokida olib tashlanadi. Olingan ikkilamchi aminoguruh bir qator alifatik, karbon va geterosiklik kislotalar (R2=Alk, Ar, Het) bilan proamidlangan, bu ularning biologik faolligini in vitro sharoitida o'rganish uchun namunalarni shakllantirishga imkon berdi.
Ushbu kitob farmatsevtika institutida o'qiyotgan talabalar uchun mo'ljallangan bo'lib, unda alkaloidlar, morfin hosilalari va ularning yarim sintetik o'rinbosarlarining tahlili haqida ma'lumot berilgan. Shuningdek, kitobda aporfin hosilalari, piperidin va siklogeksanning sintetik hosilalari, barbitur kislota hosilalari, sefalosporinlar va beta-laktamaz ingibitorlari haqida ham ma'lumotlar keltirilgan.
Ushbu kitobda alkaloidlar, morfinning hosilalari, barbituratlar va sefalosporinlar kabi farmatsevtik preparatlar tahlili batafsil yoritilgan. Har bir preparatning kimyoviy tuzilishi, fizik-kimyoviy xossalari, identifikatsiya usullari, miqdoriy tahlili va farmakologik ta'siri ko'rib chiqilgan. Shuningdek, kitobda preparatlarning sintez qilish usullari va ularning analoglari haqida ma'lumotlar keltirilgan.