Ushbu kitob konchilik sanoati uchun mo'ljallangan ma'ruzalar to'plamidir. Unda ma'danlarni saralash va boyitish uchun ishlatiladigan mexanik uskunalar haqida ma'lumot berilgan. Kitobda maydalash, saralash, klassifikatsiya qilish, flotatsiya, magnit va elektrostatik ajratish kabi jarayonlar uchun ishlatiladigan mashinalar va apparatlar batafsil tavsiflangan. Shuningdek, uskunalar tuzilishi, ishlash prinsiplari va texnik xususiyatlari ham keltirilgan.
Ushbu darslik boyitish fabrikalarini loyihalash bo'yicha fundamental nazariy bilimlar va amaliy ko'nikmalarni beradi. Unda boyitish fabrikasini loyihalashning asosiy bosqichlari, jarayonlari, usullari, tanlash mezonlari va hisoblash uslubiyatlari batafsil yoritilgan. Darslik boyitish sanoatining zamonaviy texnologiyalari, usullari va jihozlari haqida ham ma'lumot beradi. Ayniqsa, texnik-iqtisodiy asoslash, boyitish sxemalarini tanlash, asosiy uskunalarini hisoblash, suv sarfi sxemalarini tuzish va boshqa muhim masalalar atroflicha ko'rib chiqilgan. Mavzularning ilmiy-amaliy ahamiyati va ularning sanoatdagi o'rni ham ko'rsatib o'tilgan.
Ushbu kitobda nodir metall bo'lmagan foydali qazilmalarni qazib olish va ularni qayta ishlash jarayonlari bilan bog'liq ma'lumotlar berilgan. Unda foydali qazilmalarning ahamiyati, ularning fizikaviy va kimyoviy xususiyatlari, shuningdek ularni boyitish texnologiyalari muhokama qilinadi. Kitob talabalar va mutaxassislar uchun mo'ljallangan bo'lib, tog'-kon sanoatida ishlatiladigan asosiy jarayonlar va uskunalar haqida keng qamrovli tushuncha beradi.
Ushbu kitobda metall bo'lmagan foydali qazilmalarni boyitish texnologiyasi, xususan, olmos, asbest, grafit, kaliyn, flyuorit va boshqa foydali qazilmalarni qazib olish va qayta ishlash jarayonlari haqida ma'lumot berilgan. Kitob talabalar va soha mutaxassislari uchun mo'ljallangan bo'lib, unda nazariy bilimlar va amaliy ko'rsatmalar mujassamlashtirilgan.
Ushbu kitob oliy va o'rta maxsus ta'lim vazirligi tomonidan tasdiqlangan "Rangli metallar rudalarini boyitish texnologiyasi" kursidan laboratoriya mashg'ulotlarini bajarish bo'yicha metodik ko'rsatmalarni o'z ichiga oladi. Kitobda rudalarni boyitishning turli usullari, xususan, gravitatsiya, flotatsiya va magnit separatsiya kabi jarayonlar batafsil yoritilgan. Qo'llanma magistratura talabalari uchun mo'ljallangan bo'lib, "foydali qazilmalarni boyitish" mutaxassisligi bo'yicha o'qiyotgan talabalarga laboratoriya ishlarini bajarishda yordam beradi.
Ushbu diplom ishi O'zbekiston rangli metallurgiya sanoatining rivojlanishini, uning sabablari va oqibatlarini qisqacha ko'rib chiqadi. Alohida e'tibor oltin qazib olish sanoatiga qaratilgan. Ishda oltinning fizik-kimyoviy xususiyatlari va oltin saqlovchi rudalarning genezisi to'g'risida to'liq ma'lumot berilgan. "Ko'kpatas" konining rudalari, Shimoliy kon boshqarmasi tomonidan qayta ishlanadigan asosiy xomashyo sifatida, alohida tavsiflangan. Rudalarni boyitishga yordam beradigan va xalaqit beradigan omillar qayd etilgan. Boyitish jarayonida qo'shimcha qiziqish uyg'otishi mumkin bo'lgan qo'shma elementlarning nisbatan to'liq ro'yxati berilgan. Boyitish jarayoni rudani tayyorlashdan boshlanadi, shuning uchun uning umumiy tavsifiga qisqacha, ammo aniq sharh berilgan. Maydalash sxemasi "Ko'kpatas" konining ruda fizik-kimyoviy xususiyatlariga va topshiriqda ko'rsatilgan boshlang'ich parametrlarga muvofiq tanlangan. Ikkala bosqichda to'liq yopiq tsikli bo'lgan maydalash sxemasi tanlangan. Birinchi bosqich uchun o'z-o'zidan maydalash tegirmonlari tanlangan. Ular yuqori mahsuldorlikka ega va yaxshi maydalangan mahsulot beradi. Uch turdagi tegirmonlarning ishi solishtirilgan. Eng ratsional variant MMC-45/60 tegirmonlar guruhi bo'lib chiqdi. Ikkinchi bosqichda hisob-kitoblar va maydalash sharoitlariga ko'ra eng samarali variant sharli tegirmon MSHC-40/55 bo'ldi. Maydalangan materialni saralash uchun ikki spiralli klassifikator va qisqa konusli batareyali gidrotsiklon GB-1 ishlatiladi.
Ushbu kitob mineral xom ashyoni qayta ishlash usullari, xususan, flotatsiya, og'ir muhitda ajratish va magnit separatsiya kabi usullarni o'rganishga bag'ishlangan. Unda minerallarning fizik xususiyatlarini aniqlash, flotatsiyaga ta'sir etuvchi omillarni o'rganish, konsentratsion stollarda va vintli separatorlarda ajratish, shuningdek, og'ir muhitda va magnit separatsiya usullarini qo'llash bo'yicha laboratoriya ishlari keltirilgan. Kitob talabalar uchun mo'ljallangan bo'lib, amaliy ko'rsatmalar va tajribalar o'tkazish uchun metodik qo'llanma vazifasini o'taydi.
Ushbu maqola "O'zmetkombinat" AJ po'lat eritish shlaklarini jigg qilish (gidravlik usul) yordamida boyitish imkoniyatini ko'rib chiqadi. Tadqiqot natijalari shuni ko'rsatdiki, po'lat eritish shlaklaridan qimmatli komponentlarni samarali ajratish uchun jigg qilish usulini qo'llash unchalik samarali emas. Tadqiqotda shlaklar, jigg qilish jarayoni, temirni ajratish, shlaklarning zichligi, donadorligi, og'ir va yengil fraktsiyalarga ajratilishi, shuningdek, mineral donalarining tasniflanishi kabi jihatlar tahlil qilingan. Natijada, shlaklarning fizik-mexanik xususiyatlaridagi farqlar jigg qilish usuli bilan ularni samarali ajratishga imkon bermaydi, bu esa metall yo'qotilishiga olib kelishi mumkinligi ta'kidlanadi.
Ushbu kitob tog'-metallurgiya kombinati uchun mis-molibden rudalarini boyitish texnologiyasini ishlab chiqish bo'yicha kurs loyihasidir. Loyihada rudani maydalash, saralash, maydalash va gidrotsiklonlarda ajratish kabi jarayonlar batafsil yoritilgan. Shuningdek, energiya sarfi, metall sarfi va boshqa texnik-iqtisodiy ko'rsatkichlar hisoblab chiqilgan.
Ushbu kitob «Podgotovitel'nye processy obogashcheniya poleznykh iskopaemykh» mavzusiga bag'ishlangan bo'lib, unda foydali qazilmalarni boyitishning nazariy va amaliy jihatlari chuqur yoritilgan. Kitobda foydali qazilmalar, ularning tabiatdagi o'rni, boyitishning texnologik jarayonlari, turli uskunalar va ularning ishlash prinsiplari batafsil bayon etilgan. Ayniqsa, saralash, maydalash va yanchish jarayonlari, shuningdek, ularda qo'llaniladigan uskunalar, ularning texnik xususiyatlari va qo'llanilish sohalari keng qamrovli o'rganilgan. Kitobda boyitish jarayonlarini optimallashtirish va samaradorligini oshirish bo'yicha ham muhim ma'lumotlar berilgan. Kitob O'zbekiston Respublikasi Oliy va o'rta maxsus ta'lim vazirligi tomonidan tavsiya etilgan bo'lib, konchilik ishi va metallurgiya yo'nalishlari talabalari uchun mo'ljallangan.