Kitobda yoqilg'ilarning xossalari, yonish jarayonining asosiy qonuniyatlari, turli agregat holatidagi yoqilg'ilarning (qattiq, suyuq va gazsimon) yonish mexanizmlari va ularga ta'sir etuvchi omillar batafsil yoritilgan. Energetika va issiqlik texnologiyasi sohalari uchun zarur bo'lgan fundamental bilimlar berilgan.
Ushbu kitob avtomobillarda ishlatiladigan yoqilg'i-moylash materiallari (YMM) va maxsus suyuqliklarni xavfsiz qo'llashga bag'ishlangan. Unda YMMning xususiyatlari, ularning inson salomatligiga ta'siri, xavfsizlik choralari, shuningdek, avtotransport korxonalarida (ATK) yong'in xavfsizligini ta'minlash masalalari ko'rib chiqiladi. Kitob talabalar, transport sohasidagi mutaxassislar va neft mahsulotlari bilan ishlaydiganlar uchun mo'ljallangan.
Qisqacha mazmun mavjud emas.
Qisqacha mazmun mavjud emas.
Ushbu maqola transport vositalari uchun ekologik toza va iqtisodiy jihatdan samarali yoqilg'i sifatida tabiiy gazning qo'llanilishini tahlil qiladi. Tabiiy gazdan sintez gaz va vodorod olish mumkinligi, shuningdek, ichki yonuv dvigatellaridan chiqariladigan zararli moddalar chiqindilarini kamaytirishdagi roli yoritilgan. Tabiiy gazning tarkibi, uning neft qazib olish jarayonidagi ahamiyati va "nam" hamda "quruq" gaz turlari hamda ularning tarkibiy qismlari haqida ma'lumot berilgan. Shuningdek, maqolada tabiiy gazning afzalliklari (arzonligi, havoga nisbatan yengil bo'lishi, CO2 va CO chiqindilarining kamayishi, yuqori oktan soni va ekologik tozaligi) hamda kamchiliklari (saqlashdagi muammolar, yonish haroratining pastligi va parnik effekti) atroflicha ko'rib chiqilgan. Maqola tabiiy gazni, xususan, siqilgan yoki suyultirilgan holatda transport vositalarida yoqilg'i sifatida qo'llashning ahamiyatini ta'kidlaydi.
Ushbu maqola avtomobil transportida neft va muqobil yoqilg'ilardan foydalanish samaradorligini tahlil qiladi. Unda hozirgi kunda yoqilg'i-energetika va ekologik muammolar dolzarbligi, tabiiy resurslarning tugashi, atrof-muhitning ifloslanishi kabi masalalar ko'rib chiqiladi. Shuningdek, neft va gaz zaxiralari, ularning qancha muddatga yetishi prognozlari keltirilgan. Maqolada motor yoqilg'ilarining ekspluatatsion ko'rsatkichlari, xususan, benzin, dizel, metan, metanol, vodorodning energiya qiymati va narxlari taqqoslanadi. Muqobil yoqilg'ilarning afzalliklari va kamchiliklari muhokama qilinadi. Xulosa qilib aytganda, tabiiy gaz yaqin o'n yilliklarda avtomobil transporti uchun eng istiqbolli yoqilg'i ekanligi ta'kidlanadi.
Ushbu kitob "Yonilg'i va moylash materiallari" fanidan tajriba mashg'ulotlarini o'tkazish uchun uslubiy qo'llanma bo'lib, unda avtomobil va traktor transportida ishlatiladigan yonilg'i va moylash materiallarining xususiyatlari va ularni aniqlash usullari bayon etilgan. Qo'llanma talabalarga yonilg'i va moylash materiallarini to'g'ri tanlash va ulardan foydalanish bo'yicha amaliy ko'nikmalarni shakllantirishga yordam beradi.
Ushbu kitob "Yoqilg'i va moylash materiallari" fanidan tajriba mashg'ulotlarini o'tkazish uchun uslubiy qo'llanma bo'lib, unda talabalarga benzin, dizel yoqilg'isi va surkov moylarining asosiy sifat ko'rsatkichlarini aniqlash bo'yicha amaliy ko'rsatmalar berilgan. Qo'llanma, asosan, "Agroinjeneriya" bakalavriat yo'nalishi talabalari uchun mo'ljallangan.
Ushbu o'quv qo'llanmasi O'zbekiston Respublikasi Oliy ta'lim, fan va innovatsiyalar vazirligi hamda Termiz davlat universiteti tomonidan tayyorlangan bo'lib, unda transport vositalarining ekspluatatsiyasi jarayonida ishlatiladigan yonilg'i, moylash materiallari, texnik suyuqliklar va plastmassa, yelim, zichlovchi hamda izolyatsion materiallarning texnik tavsiflari, turlari, qo'llanilishi, xossalari, ularning sifati va baholash usullari chuqur yoritilgan. Kitobda umumiy energetika, benzin, dizel yonilg'ilari, alternativ yonilg'ilar, motor moylari, transmissiya moylari, plastik moylar, maxsus texnik suyuqliklar, tormoz suyuqliklari, gidravlik suyuqliklar, rezina materiallari, lok-buyoq materiallari, plastmassa, yelim, zichlovchi va izolyatsion materiallar haqida batafsil ma'lumot berilgan. Qo'shimcha ravishda amaliy mashg'ulotlar va nazorat savollari ham keltirilgan.
Kitobda avtomobil va aviatsiya texnikasida ishlatiladigan yoqilg'i va moylash materiallarining xususiyatlari, tarkibi, sifat darajasi va qo'llanilishi haqida ma'lumot berilgan. Unda benzin, dizel yoqilg'isi va gaz turbinasi uchun mo'ljallangan yoqilg'ilar, shuningdek, kerosin va kerosin mahsulotlarining asosiy ekspluatatsion xususiyatlari batafsil yoritilgan.