Ushbu o'quv qo'llanma "Toponimika va geografik terminologiya" fanining nazariy va amaliy masalalarini, predmetini, fanlar tizimidagi o'rnini va geografik nomlarni tadqiq etish usullarini yoritadi. Qo'llanmada geografik nomlarning huquqiy tartiboti, tasniflash tamoyillari, yaratilish qoidalari, imlosi, transformatsiyasi, etimologiyasi, geografik terminlar, geografik nomlarni o'qitish usullari hamda ularning ma'naviy tarbiyadagi ahamiyati haqida batafsil ma'lumot berilgan.
Ushbu darslik O‘zbekiston, Rossiya va boshqa davlatlarning geografik terminologiyasi, toponimikani o‘rganish usullari, geografik nomlarning kelib chiqishi va ularning klassifikatsiyasi, shuningdek, toponimikaning rivojlanish tarixi kabi mavzularni o‘z ichiga oladi. Kitobda geografik nomlarning turlari, ularning paydo bo‘lishi va rivojlanish qonuniyatlari tahlil qilinadi. Shuningdek, ko‘plab olimlarning izlanishlari va ilmiy asarlariga havola qilingan.
Ushbu kitob toponimika faniga bag'ishlangan bo'lib, unda O'zbekiston va unga qo'shni davlatlarning geografik nomlari, ularning kelib chiqishi va rivojlanish tarixi, shuningdek, yozma yodgorliklardagi toponimik tahlil masalalari ko'rib chiqiladi.
Ushbu ilmiy ishning maqsadi Qoraqalpog'iston Respublikasining shimoliy hududlarida (Taxtakopir, Qorao'zak va Shimbay tumanlari) joy nomlarining kelib chiqishi, ularning geografik mazmuni va tarqalish qonuniyatlarini o'rganishdan iborat. Tadqiqotda ushbu hududlarning tabiiy-geografik sharoiti, joy nomlarining etimologiyasi, ularning geografik terminlar bilan bog'liqligi va joy nomlarining shakllanishidagi o'ziga xos jihatlar tahlil qilinadi. Shuningdek, ilmiy ishda topografik va gidrografik obyektlarning nomlari, ularning shakllanishi, geografik terminologiyaning rivojlanishi kabi masalalar yoritiladi.
Ushbu kitobda joy nomlari, ularning kelib chiqishi, rivojlanishi, turlari, geografik o'rni, xususiyatlari va o'zgarishlari haqida ma'lumot berilgan. Shuningdek, joy nomlarini o'rganish usullari, ularning geografiya darslarida qo'llanilishi va to'g'ri yozish qoidalari ham ko'rsatilgan.
Ushbu kitob Oʻzbekiston Respublikasi oliy va oʻrta maxsus taʼlim vazirligi tomonidan tasdiqlangan boʻlib, “Tarixiy toponimika” fanidan bakalavriat bosqichi talabalari uchun oʻquv qoʻllanma sifatida yaratilgan. Unda toponimika fanining rivojlanishi, oʻrganilayotgan ob’yektlarning turlari, geografik nomlarning tarixiy manbalarda aks etishi, xususan qadimgi yozma, arxeologik va lingvistik tadqiqotlar natijasida olingan maʼlumotlar, qadimgi Eron, hind, xitoy va yunon manbalarida Markaziy Osiyo toponimikasi haqida keltirilgan maʼlumotlar, oʻrta asr arab muarrixlarining asarlari va tarixiy kartalari, Mahmud Qoshg’ariyning “Devoni lug’otit turk” asari va “Jahon tasviri” tarixiy kartasidagi toponimik maʼlumotlar, yevropada yaratilgan tarixiy kartalarda O’rta Osiyo toponimlari, O’zbekiston Respublikasi etnonimlari, oronimlari va gidronimlari, O’zbekiston shaharlarining toponimikasi, Namangan viloyati shaharlari va qishloqlari toponimikasi kabi muhim masalalar atroflicha yoritilgan. Qoʻllanmada keltirilgan maʼlumotlar mamlakatimizning boy tarixiy-madaniy merosini va hududiy birliklarining nomlanish qonuniyatlarini o’rganishda muhim rol o’ynaydi.
Ushbu avtoreferat O'zbekiston toponimlarining tabiiy geografik xususiyatlari va geografik lingvistika masalalarini o'rganishga bag'ishlangan. Tadqiqotda O'zbekistonning geografik nomlari, ularning kelib chiqishi, tarqalishi, klasifikatsiyasi va geografik lingvistika fani sifatida shakllanishi, rivojlanishi atroflicha tahlil qilingan. Jumladan, geografik nomlarning turli tabiiy-geografik omillar bilan bog'liqligi, ularni klassifikatsiyalashning ilmiy-nazariy va amaliy jihatlari, shuningdek, geografik nomlash va qayta nomlash masalalariga oid taklif va tavsiyalar berilgan.
Ushbu dissertatsiya avtoreferati Qashqadaryo viloyati toponimlarining tabiiy geografik jihatlarini o'rganishga bag'ishlangan. Tadqiqotda viloyat hududidagi geografik nomlarning joylanishi, ularning shakllanishi va ma'nolari geografik jihatdan tahlil qilingan. Shuningdek, toponimik qonun-qoidalarning qo'llanilishi, nomlash va qayta nomlash masalalari, shuningdek, toponimlarni himoya qilish bo'yicha tavsiyalar berilgan.
Ushbu kitob toponimika faniga bag'ishlangan bo'lib, unda geografik nomlarning kelib chiqishi, rivojlanishi, ma'nolari, ularning turli tillardagi o'zgarishlari, shuningdek O'rta Osiyo olimlarining ushbu fanning rivojiga qo'shgan hissasi haqida ma'lumotlar berilgan.
Ushbu kitobda Tojikiston Respublikasi, Tojik tili va adabiyoti kafedrasi tomonidan tayyorlangan "Toshkent viloyati Bo’stonliq toponimikasi" nomli magistrlik dissertatsiyasi keltirilgan. Dissertatsiya Toshkent viloyati Bo’stonliq hududining toponimik xususiyatlarini o’rganishga bag’ishlangan bo’lib, hududning joylashuvi, etimologiyasi, geografik va tarixiy jihatlari haqida ma’lumotlar beradi.