Ushbu kitob, O'zbekiston Respublikasida korxonalarning budjet bilan hisob-kitoblarini tashkil etish, hisobini yuritish va auditini o'tkazishning nazariy va amaliy jihatlariga bag'ishlangan. Kitobda soliqlar, ularning roli, turlari, hisobi va auditining asosiy masalalari ko'rib chiqilgan.
Kitob O‘zbekiston Respublikasi oliy o‘quv yurtlari talabalari uchun mo‘ljallangan bo‘lib, unda buxgalteriya hisobining nazariy, uslubiy va amaliy masalalari atroflicha yoritilgan. Davlat standarti talablariga muvofiq tayyorlangan ushbu o‘quv qo‘llanmada buxgalteriya hisobini tashkil etish va yuritish, xo‘jalik operatsiyalarini buxgalteriya hisobi registrlari va moliyaviy hisobotni shakllantirish bo‘yicha asosiy me’yoriy hujjatlar talablarining to‘liq yoritilgan. Shuningdek, unda O‘zbekistonda buxgalteriya hisobi sohasidagi normativ-huquqiy hujjatlar, xalqaro standartlar va zamonaviy menejment talablariga muvofiq keladigan zamonaviy texnologiyalar asosida buxgalteriya hisobini yuritishning nazariy va amaliy jihatlari tushuntirilgan. Kitobda hisob ob’ektlariga baho berish usullari, hisobga olish registrlari va moliyaviy hisobotning shakllanishi hamda axborot tizimining asosiy elementlari, ya’ni hujjatlar, inventarizatsiya, hisoblar, qo‘shyoqlama yozuv, balans va hisobotlar to‘g‘risidagi ma’lumotlar ham keltirilgan.
Ushbu kitobda buxgalteriya hisobining nazariy va amaliy asoslari, uning vazifalari, tamoyillari va turli hisob usullari batafsil yoritilgan. Kitob talabalarga, buxgalterlarga va iqtisodiyot sohasidagi mutaxassislarga mo'ljallangan bo'lib, ularga buxgalteriya hisobining muhim jihatlarini tushunishga yordam beradi.
Qisqacha mazmun mavjud emas.
Ushbu kitobda O'zbekiston Respublikasida korxonalarning moliyaviy natijalari, xususan, foyda va zarar hisobi, ularning shakllanishi, tasnifi hamda moliyaviy hisobotlarni to'ldirish qoidalari batafsil yoritilgan. Unda asosiy va boshqa faoliyat turlari bo'yicha daromadlar va xarajatlar, soliqlar, daromadlarning taqsimlanishi va ishlatilishi kabi muhim masalalar chuqur tahlil qilingan. Shuningdek, moliyaviy hisobotlarning turli shakllarini (Buxgalter balansi, Moliyaviy natijalar hisoboti, Pul oqimining hisoboti va boshqalar) to'ldirish tartib-qoidalari tushuntirilgan.
Ushbu metodik qo'llanma O'zbekiston temir yo'llari AJ va Toshkent temir yo'llari muhandislari institutining talabalari uchun mo'ljallangan. Unda temir yo'l transportida buxgalteriya hisobi fanidan kurs ishini bajarish bo'yicha nazariy va amaliy ko'rsatmalar berilgan. Qo'llanmada auditning nazariy asoslari, temir yo'l transportida auditni o'tkazish metodikasi, buxgalteriya hisobi va moliyaviy hisobotlarni tayyorlashning o'ziga xos xususiyatlari yoritilgan. Shuningdek, talabalar ushbu qo'llanmadan foydalangan holda kurs ishini mustaqil ravishda bajarishlari hamda temir yo'l transportida buxgalteriya hisobi va audit sohasidagi bilimlarini chuqurlashtirishlari mumkin.
Ushbu dissertatsiya tijorat banklari plastik kartochkalari bilan operatsiyalarini hisobga olish va audit qilishning nazariy va amaliy masalalarini o'rganishga bag'ishlangan. Unda plastik kartochkalarning mohiyati, turlari, ularning hisobga olinishi va audit qilinishi jarayonlari, shuningdek, ushbu sohadagi muammolar va ularni bartaraf etish yo'llari ko'rib chiqilgan. Tadqiqotda O'zbekiston tijorat banklari tajribasi tahlil qilinib, ushbu faoliyatni takomillashtirish bo'yicha takliflar berilgan.
Ushbu maqola banklarning qimmatli qog'ozlar bilan faol operatsiyalarini hisobga olishga bag'ishlangan. Unda O'zbekiston banklarining qimmatli qog'ozlar bozoridagi faoliyatining muhim yo'nalishi sifatida aktiv operatsiyalari, jumladan, o'z manfaatida va mijozlar manfaatida amalga oshiriladigan operatsiyalar ko'rib chiqiladi. Maqolada banklarning qimmatli qog'ozlar portfelining tarkibi, investitsion falsafasi va likvidligini belgilashdagi roli, shuningdek, soliqqa tortilmaydigan qimmatli qog'ozlarni soliq majburiyatlarini minimallashtirish vositasi sifatida ko'rish mumkinligi haqida so'z yuritiladi. Bankning investitsion siyosati, maqsadlari, qimmatli qog'ozlar turlari, investitsiya muddatlari va usullari, shuningdek, aktiv operatsiyalari natijasida hosil bo'lgan aktivlarning buxgalteriya hisobi yoritilgan. Xususan, moliyaviy aktivlar to'g'risidagi qoidalarga rioya qilish, ularning tasnifi va hisobga olishning o'ziga xos jihatlari bayon etilgan. IFRS 9 «Moliyaviy instrumentlar» standarti joriy etilishining banklarda aktiv operatsiyalarini hisobga olishni takomillashtirishga qo'shadigan hissasiga ham to'xtalib o'tilgan.
Ushbu kitob lizing faoliyatini rivojlantirish va buxgalteriya hisobining rolini tahlil qiladi. Unda xalqaro va mahalliy lizing amaliyoti, lizing hisobini takomillashtirish bo'yicha tavsiyalar, lizing operatsiyalarini tashkil etish masalalari va moliyaviy hisobotni shakllantirish jarayoni ko'rib chiqiladi.
Ushbu qo'llanma tijorat banklari faoliyatini hisobga olish va operatsion texnikasini o'rganishga qaratilgan. Unda buxgalteriya hisobi asoslari, bank operatsiyalari, qimmatli qog'ozlar bilan ishlash va banklararo hisob-kitoblar kabi mavzular yoritilgan. Qo'llanma talabalar va bank sohasida faoliyat yurituvchi mutaxassislar uchun mo'ljallangan.