Kitob Qoraqalpog‘istonning ijtimoiy-iqtisodiy geografiyasi, resurslari, aholisi, xo‘jaligi va transport tizimi kabi jihatlarini yoritadi. Unda hududning tabiiy sharoitlari, aholisi va xo‘jaligining rivojlanish tendensiyalari, hamda mintaqaning iqtisodiy istiqbollari tahlil etiladi.
Ushbu kitob Qoraqolpoq tilida O‘zbekiston davlat ta'lim standartlari va o‘quv dasturlari asosida tayyorlangan bo‘lib, O‘zbekiston geografiyasi kursining davomi sifatida Qoraqolpoqiston Respublikasining iqtisodiy va ijtimoiy geografiyasiga bag'ishlangan. Unda Qoraqolpoqistonning geografik joylashuvi, tabiiy va iqtisodiy resurslari, aholisi, ijtimoiy-iqtisodiy rivojlanishi, transport-iqtisodiy aloqalari, qishloq xo'jaligi, sanoat tarmoqlari va ularning rivojlanish yo'nalishlari batafsil yoritilgan. Kitobda mintaqaviy va mintaqalararo iqtisodiy o'zgarishlar hamda mintaqaviy taraqqiyot muammolari tahlil qilingan.
Ushbu dissertatsiya Qoraqolpog'istonning 1946-1980-yillarda ijtimoiy-iqtisodiy va madaniy hayotini o'rganishga bag'ishlangan. Ishda ikkinchi jahon urushidan keyingi davrda respublika iqtisodiyotini tiklash va rivojlantirish, sanoat, transport, qishloq xo'jaligi, shuningdek, ta'lim, fan va madaniyat sohalaridagi o'zgarishlar, erishilgan yutuqlar va mavjud qiyinchiliklar tahlil qilingan. Muallif ushbu davrdagi ijtimoiy-iqtisodiy rivojlanishning muhim jihatlarini, jumladan, paxtachilikning rivojlanishi, sug'orish tizimlarining takomillashtirilishi, shuningdek, madaniyat va ma'rifat sohasidagi yutuqlarni yoritib beradi. Shuningdek, asarda o'sha davrdagi rahbar kadrlar, ularning xizmatlari va jamiyat taraqqiyotiga qo'shgan hissasi ham ko'rsatib o'tilgan. Ishda hududning ijtimoiy-iqtisodiy rivojlanishiga ta'sir ko'rsatgan omillar, jumladan, sug'orish tizimlari va sug'oriladigan yerlarning ko'payishi, qishloq xo'jaligini mexanizatsiyalash kabi jihatlar tahlil qilingan. Tadqiqot davomida Qoraqolpog'istonning sanoat, transport va qishloq xo'jaligini rivojlantirish bo'yicha ko'rilgan chora-tadbirlar, ularning natijalari va qiyinchiliklari ham ochib berilgan.
Kitob O'zbekiston Respublikasi Xalq Bilimlendiriw Ministrligining Ajiniyaz atindagi No'kis Ma'mleketlik Pedagogika institutida o'tkazilgan "Qubla Aral boyi arxeologiyasi, etnografiyasi, tariyxı hám tariyxtanıwdıń aktual máseleleri" atamasındag'ı xalıq aralıq ilimiy-teoriyalıq konferensiya materiallaridan iborat. Materiallar arxeologiya, etnografiya, tarix va tarixshunoslikning dolzarb masalalariga bag'ishlangan.
Kitob Qoraqalpog'iston Respublikasining tarixiy va madaniy merosini ochib beradi. Unda Qoraqalpog'istonning qadimiy tarixi, etnik xususiyatlari, folklori, an'analari va madaniyati aks etgan. Kitobda Qoraqalpog'istonning O'zbekiston tarkibidagi roli va taraqqiyoti ham yoritilgan bo'lib, respublikaning ijtimoiy-iqtisodiy va madaniy rivojlanishiga bag'ishlangan. Kitobning asosiy maqsadi Qoraqalpog'istonning boy merosini ko'rsatish va uni kelajak avlodlarga yetkazishdir.
Maqolada jahon iqtisodiyotining globallashuvi, intellektual-innovatsion faoliyatning ahamiyati, raqobat kurashining kuchayishi, O'zbekistonning iqtisodiy o'sishini tezlashtirish yo'llari, integratsiya va hamkorlik masalalari ko'rib chiqiladi. Unda Qoraqalpog'istonning iqtisodiy aloqalari, investitsiyalar, sanoat rivoji, ekologik muammolar va istiqbolli loyihalar haqida ma'lumotlar keltirilgan. Maqolaning asosiy g'oyasi - globallashuv sharoitida innovatsiyalarga asoslangan iqtisodiy rivojlanishning ahamiyatini ochib berish va O'zbekistonning bu jarayondagi rolini ko'rsatishdan iborat.
Ushbu taqdimot Karakalpakiston Respublikasiga bag'ishlangan. Taqdimot Karakalpakistonning geografiyasi, madaniyati, san'ati, tarixi va turizmidan ma'lumotlarni o'z ichiga oladi. Taqdimotda Karakalpakistonning davlat ramzlari, jumladan, bayrog'i va gerbi ham aks ettirilgan. Karakalpakistonning tumanlari va poytaxtlari ro'yxati berilgan. Taqdimotda Orol dengizi, Savitskiy muzeyi, milliy liboslar, musiqa asboblari va Navro'z bayrami kabi Karakalpakistonning diqqatga sazovor joylari va madaniy elementlari ko'rsatilgan.
Ushbu maqola Qoraqalpog'istonning boy madaniy merosi, uning muhimligini va himoyasi hamda undan foydalanishning huquqiy jihatlarini ochib beradi. Qadimdan hozirgi kungacha bo'lgan madaniy ob'ektlarni o'rganish, ularni saqlash, konservatsiya qilish va restauratsiya qilish bo'yicha olib borilgan ilmiy tadqiqotlar va qabul qilingan me'yoriy-huquqiy hujjatlar haqida batafsil ma'lumot berilgan. Xususan, "Buyuk ipak yo'li"ning Qoraqalpog'iston hududidan o'tishi, antik sivilizatsiyalar, Xorazm madaniyati, islom me'morchiligi yodgorliklari, shuningdek, so'nggi davr madaniy merosi bo'lgan "Arallilar" va qoraqalpoqlarning moddiy madaniyatini o'rganishga katta e'tibor qaratilgan. Maqolada, shuningdek, Avesto davriga oid bo'lgan va hozirda ekologik muammolar tufayli yo'qolib ketish xavfi ostida turgan madaniy meros ob'ektlarini, xususan, Shulpik qo'rg'onini tiklash zarurligi ta'kidlanib, buning uchun xalqaro tashkilotlar, jumladan, YUNESKOning yordami ham muhimligi ko'rsatib o'tilgan.
Qisqacha mazmun mavjud emas.
Ushbu maqola Qoraqalpog'iston Respublikasidagi sug'oriladigan yerlarda tuproq sho'rlanishi qonuniyatlarini tahlil qiladi. Tadqiqotda sug'orish suvlari, Orol dengizining qurigan tubidan shamol orqali tarqalgan tuzlar va sho'r yer osti suvlari tuproq sho'rlanishining asosiy manbalari ekanligi ko'rsatilgan. Yer osti suvlari darajasini pasaytirish va ularni sho'rsizlantirish sho'rlanishni oldini olishning asosiy chora-tadbirlari ekanligi ta'kidlanadi.