Bahor
Hikoya qishloq hayotini, bolalik xotiralarini va birinchi muhabbatning nozik tuyg'ularini tasvirlaydi. Bosh qahramonning dashtga bo'lgan sog'inchi, o'tovdagi xotiralari va Bibigulga bo'lgan muhabbati orqali uning ichki dunyosi ochib beriladi.
Hikoya qishloq hayotini, bolalik xotiralarini va birinchi muhabbatning nozik tuyg'ularini tasvirlaydi. Bosh qahramonning dashtga bo'lgan sog'inchi, o'tovdagi xotiralari va Bibigulga bo'lgan muhabbati orqali uning ichki dunyosi ochib beriladi.
Ushbu hikoya bahor faslida lolazorga sayrga chiqqan ikki do'st - hikoyachi va Sobirjonning boshidan kechirganlarini tasvirlaydi. Sobirjon yaqinda kasallikdan tuzalgan bo'lsa-da, tabiat qo'ynida hordiq chiqarishdan zavqlanadi. Ammo ularning huzurini to'satdan miltiq ovozi buzadi. Keyin lolazorning o'rtasida bir odam paydo bo'lib, nimadir qidirishga tushadi. Bu voqea Sobirjonning g'azabini keltiradi. Hikoya davomida do'stlar ovchi bilan uchrashadi, uning g'alati xatti-harakatlariga guvoh bo'lishadi va qishloqdagi choyxonada dam olishadi. Hikoya tabiat go'zalligi, do'stlik, insoniy munosabatlar va hayotning murakkabligi haqida mulohazalarga chorlaydi.
Hikoya bahor faslida tun smenasidan qaytayotgan odamning kuzatishlari bilan boshlanadi. Uning e'tiborini lolaqizg'aldoq tortadi, uni uzib oladi. Keyin bir qizcha kelib, lolani so'raydi. Bu voqea urush davridagi xotiralarni uyg'otadi: razvedkachilar Vladimir Kazakov va hikoyachi Kursk yaqinida qolganida, Galina ismli qiz ularga lola beradi. Kazakov yaralanadi, lekin ular qizni qutqaradilar. Hikoya so'ngida muallif Galinani va uning otasini topgan yoki yo'qligini o'ylaydi.
«Bahor o‘tdi» hikoyasi Mastura ismli qizning hayoti, uning Akobir bilan bo‘lgan munosabatlari va taqdiri haqida hikoya qiladi. Mastura sho‘x, odam bilan tez kirishadigan qiz bo‘lib, Akobir uni sevib qoladi. Ularning munosabatlari rivojlanib, to‘y qilishga qaror qilishadi. Akobir o‘qishni davom ettirish uchun Toshkentga ketadi, Mastura esa qishloqda qoladi. Keyinchalik Akobir neft qidiruvchi bo‘lib ishlaydi va ular yangi hayot boshlash uchun harakat qilishadi. Ammo, baxtsiz hodisa tufayli Akobir vafot etadi va Masturaning orzulari ushalmay qoladi. Hikoya Masturaning taqdiri, muhabbati va hayotdagi qiyinchiliklari haqida hikoya qiladi.
Ushbu malakaviy ishda boshlang'ich sinf o'quvchilarining o'qish darslarida "Zumrad bahor" mavzusini o'rganish metodikasi ko'rib chiqilgan. Ishda darsning maqsadlari, vazifalari, qo'llaniladigan metodlar, o'qituvchi va o'quvchilarning roli, bahor fasli haqidagi tushunchalarni aniqlash, badiiy til vositalari ustida ishlash, matnni tahlil qilish, she'rni ifodali o'qish, topishmoqlarni o'rganish kabi masalalar yoritilgan. Shuningdek, dars jarayonida o'quvchilarning bilimlarini boyitish, nutqini o'stirish, tabiatga muhabbat ruhida tarbiyalash, mustaqil fikrlashga o'rgatish kabi vazifalar ham ko'zda tutilgan.
Hikoya Mastura ismli shoʻx va yoqimtoy qizning hayoti haqida. U maktabda oʻqiydi, Akobir ismli yigit bilan sevishadi. Akobir oʻqishga ketadi, Mastura esa qishloqda qoladi. Ular turmush qurishadi, lekin Akobir vafot etadi.
Ushbu kitob o‘zbek raqsi san’atiga bag‘ishlangan bo‘lib, unda o‘zbek milliy raqsining o‘ziga xos xususiyatlari, rivojlanish bosqichlari va Mumtoz raqs maktablarining asosiy yo‘nalishlariyoritilgan. Kitobda, shuningdek, mashhur o‘zbek raqqosasi Muqaddam Turg‘unboyevaning hayoti va ijodi, uning o‘zbek raqs san’atiga qo‘shgan hissasi hamda "Bahor" ansamblining raqslari batafsil tahlil qilingan. Kitob o‘zbek raqsi tarixini o‘rganuvchi san’atshunoslar, raqqosalar va keng o‘quvchilar ommasiga mo‘ljallangan.
Ushbu kitob O'zbek raqs san'atiga klassik raqsning ta'sirini o'rganadi. Unda klassik raqs merosini saqlashning ahamiyati, o'zbek raqsida klassikaning o'rni, raqsning til xususiyatlari, milliy raqsning o'ziga xosligi, vaqt o'tishi bilan raqsning o'zgarishi, san'atkorning ijodiy roli, raqs sohasidagi muammolar va yechimlar, shuningdek, "Bahor" ansamblining O'zbekiston madaniyatiga qo'shgan hissasi kabi masalalar ko'rib chiqiladi.
Ushbu dissertatsiya oʻzbek va ingliz tillarida bahuvrihilar (aniqlovchili qoʻshma soʻzlar)ning lugʻaviy, morfologik va semantik xususiyatlarini qiyosiy tahlil qilishga bagʻishlangan. Tadqiqotda bahuvrihilarning dunyo va oʻzbek tilshunosligida oʻrganilishi, ularning tasniflanishi, lingvistik jihatdan oʻziga xos xususiyatlari, shuningdek, ingliz va oʻzbek tillaridagi bahuvrihilarning oʻxshash va farqli jihatlari atroflicha koʻrib chiqilgan. Dissertatsiyada bahuvrihilarning shakllanishi, tasniflanishi va ularning tilshunoslikdagi oʻrni haqida keng maʼlumot berilgan.
Ushbu sahifalarda Iqbol Mirzoning "Айтгил, дўстим, нима қилдик Ватан учун?!" kitobidan she'rlar keltirilgan. She'rlarda insoniy tuyg'ular, sevgi, tabassum va bahorning go'zalligi aks etgan. "Табассум" she'rida tabassumning hayotga olib kiradigan ijobiy o'zgarishlari va sevgi bilan bog'liqligi ta'kidlangan. "Баҳорнинг илк куни" she'rida bahorning kelishi bilan qalbda uyg'ongan tuyg'ular va ilk muhabbat xotiralari ifodalangan.