Halima Xudoyberdiyeva - iste'dodli shoira, jurnalist, faol jamoatchi. U "Saodat" oynomasining bosh muharriri, Respublika xotin-qizlar Kengashining raisi lavozimlarida ishlagan. Uning ijodi 60-yillardan boshlangan bo'lib, hozirgacha yigirmaga yaqin she'riy, publitsistik asarlar to'plami nashr etilgan. Uning she'rlari inson, tabiat va jamiyat muammolarini qamrab oladi. Shuningdek, u mohir tarjimon sifatida ham tanilgan.
Ushbu bitiruv malakaviy ishining maqsad va vazifalari H.Ahmedova she'riyatida faol qo'llangan poetik obrazlarni tadqiq etish, hamda unda qo'llangan badiiy tasvir vositalarining takrorlanmas va o'ziga xosligini ochib berishdan iborat. Tadqiqot maqsadidan kelib chiqqan holda, quyidagi vazifalarni yoritish va amalga oshirish nazarda tutiladi: H.Ahmedova she'riyatida poetik fikrning yangi ekanligini o'rganish; shoiraning poetik obraz yaratishda badiiy detallar qo'llash uslubini aniqlash; she'riy namunalardagi poetik obrazlarni tasniflash; mumtoz adabiyotimiz vakillari tomonidan qo'llangan an'anaviy poetik obrazlarning H.Ahmedova tomonidan qo'llangan yangicha talqinini tadqiq qilish; she'rlarda qo'llangan poetik obrazlarning xalq og'zaki ijodi namunalari bilan aloqadorlik darajasini tahlil qilish; she'rlarning kompozitsion qurilishini o'rganish; shoira ijodida qo'llangan lirik janrlarni o'rganish va ularning o'ziga xos xususiyatlarini ko'rsatib berish kabilar. Mavzuning o'rganilganlik darajasi. H.Ahmedova she'riyati poetikasi o'zbek mahalliy matbuotida, shuningdek, ayrim ilmiy-tanqidiy maqolalarda o'rganilgan. Biroq, shoira ijodi alohida tadqiqot sifatida yoki monografik planda o'rganilmagan. Tadqiqotning ob'ekti va predmeti. Tadqiqotimizning asosiy ob'ekti sifatida shoiraning "Erk darichasi”, “Tungi marvaridgullar”, “Umid soyasi”, “Nigoh qiblasi" nomli to`plamlari, turli jurnallarda chop etilgan she'rlari olindi. Shuningdek, o`rni bilan shoirlar, yozuvchilar, adabiyotshunos olimlarning maqolalaridan hamda asarlaridan foydalanildi.
Ushbu kitob O'zbekistonning xalqaro munosabatlardagi o'rni va jahon hamjamiyatiga qo'shilishi mavzusini chuqur tahlil qiladi. Unda xalqaro munosabatlarning nazariy asoslari, jahon siyosati, O'zbekistonning tashqi siyosati va uning dunyo hamjamiyatidagi o'rni, hamkorliklari, jumladan, Markaziy Osiyo davlatlari, MDH, Yevropa Ittifoqi, AQSH, Xitoy va boshqa mintaqalar bilan aloqalari atroflicha yoritilgan. Shuningdek, O'zbekistonning xalqaro tashkilotlardagi, jumladan BMT, YuNESKO, YXHT kabi tashkilotlardagi faoliyati va xalqaro huquq normalariga amal qilishi haqida batafsil ma'lumot berilgan. Kitobda O'zbekistonning dunyo hamjamiyatidagi nufuzini oshirishga qaratilgan strategik yo'nalishlar va kelajakdagi maqsadlar ham ko'rsatib o'tilgan.
Ushbu kitob Halima Ahmedovaning lirik asarlari hamda badiiy publitsistik ijodini o'rganishga bag'ishlangan. Unda shoiraning asarlaridagi pafos (hissiy-emotsional ta'sir kuchi) turlari, xususan, tragik, sentimental, dramatik va lirik pafoslar tahlil etiladi. Kitobda, shuningdek, Halima Ahmedovaning nasriy asarlarida umumiinsoniy va milliy omillarning ifodasi, qahramon va muallif pafosining o'ziga xosliklari ham ko'rib chiqiladi. Muallif ijodining asosiy motivlari, xususan, "kutgan yor-kelmagan yor" motivi, beshavqat taqdir, inson sha'ni va qadr-qimmati kabi mavzular tahlilga tortiladi. Kitob yakunida Halima Ahmedovaning badiiy publitsistikasidagi o'ziga xosliklar xulosalanadi.
Ushbu dissertatsiya Halima Xudoyberdiyeva she'riyatining lingvopoetikasi, ya'ni til va she'riyat integratsiyasi, undagi lug'aviy va grammatik vositalarning badiiy imkoniyatlari, poetik rang-baranglik yaratish mahorati, shuningdek, uning shaxsiy uslubi va til vositalaridan foydalanish mahoratini tahlil qilishga bag'ishlangan. Dissertatsiyada shoiraning ijodi tilshunoslik va lingvopoetika nuqtai nazaridan chuqur o'rganiladi. Muallif shoir ijodidagi fonetik, leksik-semantik, morfologik, sintaktik xususiyatlarni tahlil qilib, ularning badiiy asarlardagi rolini ochib beradi. Kitobda shuningdek, Halima Xudoyberdiyevaning hayoti va ijodiy faoliyati ham qisqacha yoritilgan.
Ushbu dissertatsiya tadqiqoti O'zbekiston Respublikasi Oliy ta'lim, fan va innovatsiyalar vazirligi huzuridagi Oliy attestatsiya komissiyasida B2021.3.PhD/Fil1946 raqam bilan ro'yxatga olingan. Tadqiqot Navoiy davlat universitetida bajarilgan. Dissertatsiya mavzusi Halima Xudoyberdiyeva she'riyatida qoʻllangan badiiy san'atlarning lisoniy xususiyatlarini ochib berishdan iborat. Tadqiqotda badiiy matnda shakl-ma'no-vazifa yaxlitligi, lisoniy omillar va badiiy san'atlarning oʻrni, leksik-morfologik xususiyatlari, ularning uslubiy va badiiy-estetik vazifalari tadqiq etilgan. Tadqiqot natijalarining ilmiy va amaliy ahamiyati ham koʻrsatib oʻtilgan. Tadqiqotning natijalari 12 ta ilmiy-amaliy anjumanda, jumladan, respublika miqyosida 4 ta hamda 8 ta xalqaro ilmiy konferensiyada ma'ruza va tezis koʻrinishida bayon etilgan hamda aprobatsiyadan oʻtkazilgan. Tadqiqot natijalarining e'lon qilinganligi: Dissertatsiya mavzusi boʻyicha jami 22 ta ilmiy ish chop etilgan.
Qobil boboning ikki nabirasi Shavkat bilan Shuhrat o'zaro bahslashib qolishadi. Shavkat bobosidan kimning odobli ekanligini so'raydi. Bobosi unga avval hassasini keltirib berishni aytadi. Shavkat qaysarlik qilib hassani keltirmaydi. Shuhrat esa bobosining hassasini keltirib berib, unga yordam beradi. Shunda Qobil bobo Shuhrat odobli ekanligini aytadi.
Hikoya mehnatkash bog'bon haqida bo'lib, u toshloq yerlarni bog'u bo'stonga aylantirib, nihoyatda hosildor bog' yaratadi. Kuchli shamol bog'ga zarar yetkazganda, bog'bon singan shoxni o'tin qilish o'rniga uni saqlab qoladi. Vaqt o'tib, bu shox bog'bonning tayanchiga aylanadi, unga yordam beradi. Hikoya halol mehnat va qadr-qimmatga ega bo'lishning ahamiyatini ta'kidlaydi.
Ushbu kitobda sholi o'simligi, uning biologik xususiyatlari, tarkibi, navlari, yetishtirish usullari va foydali xususiyatlari haqida ma'lumot berilgan. Sholining dunyo dehqonchiligidagi ahamiyati, kelib chiqishi, ildiz tizimi, kimyoviy tarkibi, o'sish davrlari va sug'orish usullari ham batafsil yoritilgan.
Mazkur qo'llanma o'zbek teatrining tarixiga oid bo'lib, unda teatr san'atining adabiy asosi, sahna ijodi va teatr tanqidchiligi kabi tarkibiy qismlari ko'rib chiqilgan. Qo'llanmada dramaturglarning shaxsiyati, pyesalarning sahnaviy tarixi, rejissyor va ijrochilar haqidagi ma'lumotlar ham o'rin olgan. Kitobda o'zbek dramaturgiyasining eng sara asarlari, shuningdek, sahnada muvaffaqiyat qozongan, ammo chop etilmagan pyesalar ham mavjud. San'atkorlarning hayajonli esdaliklari va mutaxassislar sharhlari bilan boyitilgan.