O’simlikshunsolik
Ushbu kitob O'zbekiston Respublikasi Qishloq va suv xo'jaligi vazirligi Andijon Qishloq xo'jalik instituti
Ushbu kitob O'zbekiston Respublikasi Qishloq va suv xo'jaligi vazirligi Andijon Qishloq xo'jalik instituti
Ushbu kitob Xorazm viloyatida boshoqli don ekinlaridan yuqori hosil yetishtirish bo'yicha tavsiyalar to'plamidir. Unda tuproq-iqlim sharoitlari, ekinlarning biologik xususiyatlari, ekish me'yorlari va muddatlari, oziqlantirish rejimi, suv resurslaridan samarali foydalanish, agrotexnik tadbirlar va zararkunandalarga qarshi kurash choralari haqida ma'lumotlar berilgan.
Ushbu maqola O‘zbekistonning o‘simlik dunyosining boyligi, uning inson hayotidagi ahamiyati, jumladan, oziq-ovqat, tibbiyot, sanoat va boshqa sohalarda qo‘llanilishi haqida so‘z yuritadi. O‘simliklarning tabiatni yaxshilashdagi o‘rni, ular nafas olish uchun zarur bo‘lgan kislorodni ajratib chiqarishi, tuproqni mustahkamlashi va eroziyadan himoya qilishi ta’kidlangan. Inson salomatligini tiklashda shifobaxsh o‘simliklarning muhim roli, ulardan tayyorlangan dori-darmonlarga bo‘lgan talabning ortib borayotgani va ulardan oqilona foydalanish zarurati haqida ma’lumot berilgan. Shuningdek, dunyodagi va O‘zbekistondagi o‘simlik turlarining ko‘pligi, ularning turli iqlim sharoitlarida o‘sishi va ularning hayot uchun zarurligi haqida ham to‘xtalib o‘tilgan.
Qo'llanma landshaft dizayni to'garagi uchun mo'ljallangan bo'lib, o'quvchilarga O'zbekiston tabiatining go'zalligini, ekologik muammolarni, dizayn asoslarini o'rgatishga qaratilgan. Unda landshaft turlari, o'simliklar, asboblar va texnik xavfsizlik qoidalari haqida ma'lumotlar berilgan.
Ushbu kitob O'zbekiston umumta'lim maktablarining 6-sinf o'quvchilari uchun mo'ljallangan bo'lib, biologiya (botanika) fanining asosiy tushunchalarini o'z ichiga oladi. Kitobda o'simliklarning tashqi va ichki tuzilishi, ularning hayotiy jarayonlari, ko'payish usullari, tasnifi, ahamiyati, shuningdek, qator o'simlik turlari haqida ma'lumot berilgan.
Ushbu kitob 1-sinf o'quvchilari uchun mo'ljallangan bo'lib, ularni atrof-muhit, maktab, mahalla, yo'l harakati qoidalari, kun tartibi, shaxsiy gigiena, tabiat hodisalari, yil fasllari, o'simliklar va hayvonot dunyosi bilan tanishtiradi. Shuningdek, kitobda uy-ro'zg'or buyumlari, elektr jihozlari, kompyuter, suvning ahamiyati, mevalarni to'g'ri iste'mol qilish, bahor bayramlari, qishloq hayoti, bog'dorchilik, tabiatni muhofaza qilish va yong'in xavfsizligi kabi mavzular yoritilgan.
Ushbu tadqiqot O'zbekiston Respublikasi Qoraqalpog'iston Respublikasida introduktsiya qilingan dorivor va yem-hashak o'simliklarining biologik xususiyatlarini o'rganishga bag'ishlangan. Tadqiqotda Crotalaria alata L., Guizotia abyssinica (L.F.) CASS., Hibiscus esculentus L., va Stachys byzantina C. Koch kabi o'simliklarning introduktsiya sharoitida o'sishi, rivojlanishi va ularning iqlim, tuproq omillariga nisbatan chidamliligi atroflicha o'rganilgan. Tadqiqot natijalari o'simliklar introduktsiyasining ahamiyati, bu jarayonda uchraydigan qiyinchiliklar va ularning yechimlari haqida ilmiy asoslangan ma'lumotlar beradi. Shuningdek, ushbu o'simliklarni O'zbekiston sharoitida yetishtirish bo'yicha tavsiyalar ishlab chiqilgan.
Ushbu kitob Oʻzbekiston Respublikasi Xalq bilimlen-diriww Ministerligi ájiniaz atindag'ı Nókis Mámleketlik Pedagogikalıq Instituttı tárepinen shólkemlestirilgen «Biologiyalıq kóp túrlilikti saqlaw, qayta tiklew hám qorg'aw máseleleri» hám «Biologik xilma-xillikni saqlaw, qayta tiklaw wa muhopza qılıw másalaları» atamasindag'ı Respublika ilimiy-nazariy anjumanı materiallarınan ibarat. Kitapta biosfera resurslarınan aqılǵa muwawap paydalaniw, ekologiyalıq máseleler, topraq rawajlanıwı, tábiyiy resurslardı qorg'aw hám onıń ósimlik jáhánı sıyaqlı kóplegen málimetler berilgen.
Ushbu kitob qishloq xo'jaligi sohasida ta'lim olayotgan talabalar uchun mo'ljallangan bo'lib, o'simlikshunoslik fanini o'rganishda ularga yordam beradi. Kitobda dala ekinlarining ahamiyati, biologiyasi, yetishtirish texnologiyalari, turli xil o'simliklarni yetishtirish usullari va ularning xususiyatlari keltirilgan. Shuningdek, kitobda kurs ishini bajarish bo'yicha uslubiy ko'rsatmalar, mavzular va masalalar shartlari ham o'rin olgan. Kitob talabalarga o'simlikshunoslik fanini chuqur o'zlashtirishlari va amaliy ko'nikmalarni shakllantirishlari uchun zarur bo'lgan bilimlarni beradi.
Ushbu kitobda "O'simlikshunoslik" fanining dolzarb mavzulari, jumladan donning morfologiyasi, biologiyasi, o'sish davrlari, ulardan olinadigan mahsulotlar va ularning XO'jalik ahamiyati, shuningdek, o'simliklarni yetishtirish texnalogiyasi haqida batafsil ma'lumotlar berilgan. Kitobda g'alla ekinlari, moyli ekinlar, dukkakli-don ekinlari, ildizmevali ekinlar, yem-xashak o'tlari, tolali ekinlar, texnik ekinlar, va ularning turlari, navlari hamda ular bo'yicha nazorat savollari keltirilgan. Bu kitob talabalarga "O'simlikshunoslik" fanini chuqurroq o'zlashtirishda va agrotexnika tadbirlarini to'g'ri qo'llash ko'nikmalarini shakllantirishda muhim ahamiyatga ega.