Qosim Shayx azizon
Kitob Qosim Shayx Azizonning hayoti va faoliyatiga bag‘ishlangan. Unda uning diniy, siyosiy va madaniy sohalarga qo‘shgan hissasi, avlodlari va bunyod etilgan xonaqohi haqida ma’lumotlar keltirilgan.
Qurʼoni karim maʼnolari tarjimasi va tafsirining til korpusi: lingvistik va dasturiy taʼminot muammolari (Shayx Usmonxon Temurxon Samarqandiyning “Tafsiri Irfon” asari asosida)
Ushbu kitob O'zbekiston Milliy universitetining 1999-2000 yillar mobaynida Kalomning ma'nolarini arabchadan qadimiy turkiy tillardan biri boʻlgan qirg'iz tiliga ham tarjima qilgan Alouddin Mansur tarjimasi va Shayx Usmonxon Alimovning
Tasavvuf ta’limotida muhammad islom shayx karruxiyning tutgan o’rni
Ushbu dissertatsiya O'zbekiston hududida so'fiylik tariqatining rivojlanish tarixini, uning Markaziy Osiyo mintaqasidagi ijtimoiy-siyosiy hayotga ta'sirini o'rganishga bag'ishlangan. Unda Naqshbandiya-Mujaddadiya tariqatining yirik namoyondasi Shayx Muhammad Islom Karruxiyning hayoti, faoliyati va merosi tahlil qilinadi. Shuningdek, Karruxiyning ta'limotlari, so'fiylik qarashlari va uning izdoshlarining faoliyati ham ko'rib chiqiladi. Tadqiqotda Karruxiyning Markaziy Osiyo madaniyatiga qo'shgan hissasi, uning asarlarining ilmiy ahamiyati va ta'lim-tarbiyaviy qarashlari yoritiladi.
Qur’oni Karim tafsiridagi o‘xshatishlarning lingvistik xususiyatlari (Shayx Muhammad Sodiq Muhammad Yusufning “Tafsiri Hilol” asari misolida)
Ushbu dissertatsiya avtoreferati Oʻzbekiston Respublikasi Oliy taʼlim, fan va innovatsiyalar vazirligi huzuridagi Oliy attestatsiya komissiyasida roʻyxatga olingan va Andijon davlat universitetida bajarilgan ilmiy ishning asosiy qismini oʻz ichiga oladi. Unda muqaddas "Qurʼoni Karim" tafsiridagi oʻxshatishlarning lingvistik va pragmatik xususiyatlari tadqiq etilgan. Tadqiqotning maqsadi Oʻzbekiston teolingvistikasining rivojlanishiga hissa qoʻshish va diniy matnlardagi oʻxshatishlarning lingvistik va pragmatik jihatlarini chuqur oʻrganishdan iborat. Tadqiqotda jahon va oʻzbek tilshunosligida teolingvistika boʻyicha olib borilgan tadqiqotlar tahlil qilingan, "Qurʼoni Karim"ning oʻzbek tilidagi tafsiri hamda Shayx Muhammad Sodiq Muhammad Yusufning “Tafsiri Hilol” asari tadqiqot obyekti sifatida olingan. Tadqiqot usullari sifatida teolingvistik tavsiflash, leksik-semantik, statistik, pragmatik hamda komponent tahlil usullaridan foydalanilgan. Tadqiqotning ilmiy yangiligi sifatida oʻxshatish amaliyotining ikki bosqichda amalga oshirilishi, oʻxshatish konstruksiyalarining shakliy-mazmuniy qurilishi va ularning pragmatik xususiyatlari ochib berilganligi taʼkidlangan. Tadqiqotning amaliy natijalari esa matn tilshunosligi, teolingvistika va terminologiya kabi sohalarga doir tadqiqotlar yaratishda foydalanish mumkinligi koʻrsatilgan.
Shaxli Iskandar
Kitob «Shoxli Iskandar» va «Minora» nomli ikki ertakdan iborat. «Shoxli Iskandar» ertagida Iskandar ismli podsho haqida hikoya qilinadi. U oʻzini shoh deb hisoblab, boshqalardan oʻzini ustun qoʻyadi. Biroq, bir sartarosh uning shoxli ekanligini aytib, uni javobgarlikka tortadi. Bu voqea Iskandarning oʻzini shoh deb hisoblashidan voz kechishiga sabab boʻladi. Ikkinchi ertak «Minora» Ozarbayjon xalq ertagi boʻlib, unda bir yigit oʻzining kuchi va zukkoligi bilan minorani oʻz joyidan koʻchirib, odamlarning hayratiga sabab boʻladi. Kitobda odamlarning kamtarlik, mehnatsevarlik va oʻz kuchiga ishonish kabi fazilatlari targʻib qilinadi.
Turk adabiyoti tarixi (XIII-XVIII asrlar)
Kitob "Turk adabiyoti tarixi (XIII-XVIII asrlar)" turk adabiyotining o'ziga xos shakllanishi, rivojlanishi va asosiy vakillari hayoti va ijodini yoritadi. Unda ushbu davrdagi ijtimoiy-siyosiy muhit, adabiy jarayonlar, turli janrlar va oqimlar haqida ma'lumotlar berilgan. Kitobda Jaloliddin Rumiy, Yunus Emre, Ahmad Posho, Shayxiy, Nafiy kabi mumtoz adiblar hayoti va ijodi tahlil etilgan. Shuningdek, kitobda turk va o'zbek adabiy aloqalari, o'zaro ta'sirlar masalalari ham ko'rib chiqilgan.
Ғайб қушлари
Asarda Jo‘ji va Chig‘atoy o‘rtasidagi Uganchni suvga bostirish borasidagi kelishmovchilik, Najmiddin Kubroning mo‘g‘ullarga qarshi kurashi va uning so‘nggi nafasigacha bo‘lgan hayoti tasvirlangan.
Sa’diy ijodining o‘zbek adabiyotiga ta’siri masalasi (o‘zbek mumtoz adabiyoti tarixidan yozilgan bititruv malakaviy ishi)
Ushbu kitob Oʻzbekiston adabiyotshunosligida Shayx Muslihiddin Sa'diy Sheroziy ijodining oʻzbek adabiyotiga ta'sirini o'rganadi. Kitob Sa'diyning hayoti, ijodi, asarlari, oʻzbek adabiyotiga ta'siri, tarjimalari va an'analari kabi masalalarni qamrab oladi.
Shaxmat
Ushbu kitob shaxmat o'yinining tarixi, rivojlanishi, O'zbekistondagi o'rni va mashhur shaxmatchilar haqida ma'lumot beradi. Shaxmatning kelib chiqishi, qoidalari, O'rta Osiyodagi ahamiyati va O'zbekiston shaxmat maktabining yutuqlari batafsil yoritilgan. Kitobda shuningdek, shaxmatning aqliy gimnastika sifatidagi roli va uning yosh avlodni tarbiyalashdagi ahamiyati ham ta'kidlangan.
Alisher Navoiyning “Nasoyimul-muhabbat” asarida tariqat ahliga munosabat
Ushbu hujjatda Alisher Navoiyning "Nasoyim ul-muhabbat" asari tahlil qilinadi. Asarda sufizm tarixi, tariqatlari, ularning vakillari va Alisher Navoiyning tariqat pirllariga munosabati masalalari ko'rib chiqiladi. Shuningdek, sufiy shayxlarning hayoti, faoliyati va ta'limotlari o'rganiladi.