Shihobiddin Suhravardiyning “Avorif ul-maorif” (“Ma’rifatni anglaganlar”) asari va uning gnoseologik ta’limoti
Ushbu avtoreferat Sharobiddin Suhrawardiyning XII-XIII asrlarda yashagan davri, uning ijtimoiy-siyosiy va ma'naviy hayoti, asosan
Ushbu avtoreferat Sharobiddin Suhrawardiyning XII-XIII asrlarda yashagan davri, uning ijtimoiy-siyosiy va ma'naviy hayoti, asosan
Ushbu kitob ikki qismdan iborat boʻlib, birinchisi «Shoxli Iskandar» nomli oʻzbek xalq ertagi, ikkinchisi esa «Minora» nomli ozarbayjon xalq ertagidan tuzilgan. «Shoxli Iskandar» ertagida oʻz soqolini olgan sartaroshni oʻldirishga buyurgan shafqatsiz shoh Iskandar va uning sochi olib, shoxi borligini bilib qolgan, ammo qatʼiy qasamyod bilan bu sirni saqlab qolgan chol haqida hikoya qilinadi. Chol togʻdagi choʻplar orasidagi qamishdan nay yasab, undan «Iskandarning shoxi bor» deb kuylagani sababli, bu sirlar fosh boʻladi. «Minora» ertagida esa, ovulning narigi chekkasidagi minorani oʻrtaga olib kelishni orzu qilgan keksa ayol va uning iltimosini bajarishga vaʼda berib, ovul ahli tomonidan uch oy davomida yaxshilab boqilgan yolovchi haqida soʻzlanadi. Yigit oʻzining kuchiga ishonib, minorani yelkasiga ortib olib ketishga tayyorligini aytadi, ammo hech kim bunga jurʼat eta olmagach, ularni masxara qilib chiqib ketadi. Ertaklar bolalarga mehr-shafqat, rostgoʻylik, qatʼiyat va oʻz kuchiga ishonish kabi qadriyatlarni oʻrgatadi.
Ushbu kitobda ikki xil hikoya joy olgan. Birinchi hikoya "Shoxli Iskandar" deb nomlanadi. Unda shoh Iskandar soch-soqolini oldirgandan keyin sartaroshni o'ldirtirib yuborishi va buvisining qiziquvchanligidan shohning boshida shox paydo bo'lishi hamda bu holatni sartaroshning sir tutishi haqida hikoya qilinadi. Ikkinchi hikoya "Minora" deb nomlanadi. Unda bir begona yo'lovchining qishloq ahli bilan kelishib, minorani ko'chirib berishi va buning evaziga uch oy davomida yaxshi boqilishini so'rashi, so'ngra esa ovulni aldagani haqida hikoya qilinadi.
Bu kitob Samarqand shahrining qadimiy tarixi, madaniyati va me'moriy yodgorliklariga bag'ishlangan. Unda shahar tarixining turli davrlari, jumladan Iskandar Zulqarnayn, arab xalifalari, Chingizxon istilolari va Amir Temur davrlari haqida ma'lumotlar berilgan. Shuningdek, kitobda Samarqandning Afrasiyob tepaligidagi ilk tarixi, Shahi-Zinda majmuasi, Bibi-Xonim masjidi, Go'ri Amir maqbarasi kabi muhim obidalari tasvirlangan. Kitob Samarqandning boy o'tmishi va madaniy merosini o'rganishga qaratilgan.
Afsuski, menga sizga kitobning mazmunini taqdim etishga imkoniyat yo'q. Chunki, siz menga kitobni bermadingiz.
Kechirasiz, lekin sizga tahlil qilish uchun hech qanday kitob mazmuni berilmagan. Shuning uchun men kitob mazmunini tahlil qila olmayman va quyidagi ma'lumotlarni taqdim etolmayman: * kitobda yoritilgan asosiy mavzularni va mavzularning mazmuni haqida ma'lumot berish; * SEO qidiruvda foydalanish uchun 5-10 kalit so'zlar yaratish.
Ushbu she'rda shoh bo'lishning qiyinchiliklari, vatandan uzoqda o'tgan hayotning mashaqqatlari, adolat va xalq dardini his qilish zaruriyati kabi mavzular qamrab olingan. Shohlar ham oddiy odamlar kabi turli qiyinchiliklarga duch kelishi, ularning ham orzu-umidlari, sog'inchi bo'lishi mumkinligi ta'kidlanadi.
Ushbu dissertatsiya tadqiqoti Mirzo Abdulazim Somiyning “Tuhfa-i shahi” asarini tarixiy manba sifatida o'rganishga bag'ishlangan bo'lib, uning yozilishi, tarkibi, mazmuni, tarixiy ahamiyati, shuningdek, muallifning o'z davri ijodkorlari orasidagi o'rni tahlil qilinadi. Tadqiqotda "Tuhfa-i shahi" asarining XIX-XX asr boshlaridagi Buxoro amirligi tarixi, ijtimoiy-siyosiy hayoti, madaniyatini o'rganishdagi roli ochib beriladi. Shuningdek, asarning uslubiy xususiyatlari, ishlatilgan manbalar hamda tarixiy voqelikni aks ettirish usullari ko'rib chiqiladi.
Maqolada Amir Temur va Temuriylar davrida Samarqandda olib borilgan qurilish ishlari, bunyod etilgan obidalar, ularning ahamiyati va o'ziga xos xususiyatlari haqida ma'lumot berilgan. Shuningdek, Amir Temurning qurilishga shaxsiy e'tibori, obidalarning nafaqat shahar, balki butun mamlakatning kuchini ko'rsatishi ta'kidlangan. So'nggi yillarda amalga oshirilgan ta'mirlash ishlari va yangi obidalar qurilishi haqida ham so'z boradi.
Ushbu diplom loyihasi Oʻzbekiston Respublikasida koʻchmas mulkni baholashning nazariy va metodologik asoslarini oʻrganishga bagʻishlangan. Unda koʻchmas mulkni baholashning asosiy tamoyillari, uslubiyatlari va mavjud yondashuvlar, shuningdek, arxitektura yodgorliklarini kompleks baholashga doir usullar batafsil tahlil qilingan. Xususan, Xiva shahridagi Oq-maschit misolida ushbu yodgorlikni xarajat va daromad yondashuvlari asosida baholash jarayoni hamda natijalari keltirilgan. Loyihada «SAMHOLIS-BAHO» MCHJ moliyaviy faoliyatining tahlili hamda ekologik omillarning baholashga ta'siri ham oʻz aksini topgan.