Ushbu kitob turkman tilshunosligi va dialektologiyasiga bag'ishlangan bo'lib, unda turkman adabiy tilining shakllanishi, dialektlarning o'ziga xos xususiyatlari, lug'at tarkibi va grammatikasi kabi masalalar yoritilgan. Kitobda turkman dialektologik atlasini yaratish tarixi, ushbu atlasga kiritilgan ma'lumotlar va ularning ahamiyati haqida ham so'z boradi.
Ushbu o‘quv qo‘llanma turkman tili grammatikasini o‘rganishga qaratilgan bo‘lib, fonetika, morfologiya, leksika va sintaksis kabi sohalarni qamrab oladi. Unda turkman tilining yozuv qoidalari, talaffuz me’yorlari, so‘z yasalishi va qo‘llanilishi, shuningdek, tilning o‘ziga xos xususiyatlari bilan bog‘liq nazariy va amaliy mashg‘ulotlar keltirilgan.
Ushbu kitob O'zbekiston Respublikasi Oliy va O'rta Maxsus Ta'lim Vazirligi tomonidan Berdak nomidagi Qoraqalpoq Davlat Universiteti tomonidan nashr etilgan "Turkman adabiyoti nazariyasi" nomli o'quv qo'llanmasidir. Kitobda turkman adabiyotshunosligining rivojlanish tarixi, uning qadimiy davrlardan boshlab XX asr va hozirgi zamongacha bo'lgan bosqichlari, turkman adabiyotining shakllanishi va rivojlanishida muhim rol o'ynagan allomalar va ularning ilmiy merosi batafsil yoritilgan. Shuningdek, ushbu kitobda jahon va turkiy xalqlar adabiyoti bilan turkman adabiyotining aloqadorligi, qoraqalpoq adabiyoti bilan o'zaro ta'siri kabi masalalar ham tahlil qilingan. Kitob turkman filologiyasi bakalavriat yo'nalishi talabalari uchun mo'ljallangan.
Ushbu hujjatda Oʻzbekiston Respublikasi Xalq taʼlimi vazirligi tomonidan 2017-yilda nashr etilgan “Turkman tili va adabiyoti” fanidan IV-IX sinflar uchun materiallar jamlangan. U turkman tili va adabiyotidan sinfdan-sinfga oʻtish va IX sinf bitiruv imtihonlari uchun moʻljallangan materiallarni oʻz ichiga oladi. Hujjatda imtihon talablari, baholash mezonlari va imtihon materiallari berilgan.
Ushbu kitob Turkman tili grammatikasini o'rganishga bag'ishlangan bo'lib, maktab o'quvchilari uchun mo'ljallangan. Unda so'z turkumlari, ularning shakllari, yasalishi, sintaktik vazifalari, so'z birikmalari va gap tuzilishi kabi mavzular o'rin olgan.
Ushbu hujjat o'zbek tilidagi turli matnlarni, jumladan, she'riy asarlarni, ilmiy maqolalarni va grammatik tahlillarni o'z ichiga oladi. U tilshunoslik, adabiyot va madaniy tahlilning keng doirasini qamrab oladi, o'zbek tilining fonetikasini, morfologiyasini, leksikasini va stilistik xususiyatlarini o'rganadi.
Ushbu kitob XIX asr turkman adabiyoti, xususan, Allaguli Allahining hayoti va ijodiga bag'ishlangan. Kitobda adabiyotshunoslik taraqqiyoti, turkman adabiyotining o'ziga xos xususiyatlari, XIX asrda yaratilgan asarlar va ularning tematikasi, Allaguli Allahining adabiyotdagi o'rni, uning hayoti, ijodiy merosi, she'rlari va ularning mazmuni tahlil qilingan. Shuningdek, kitobda turkman adabiyotshunosligining rivojlanish bosqichlari, folklor va yozma adabiyotning o'zaro ta'siri, adabiy janrlar va ularning xususiyatlari ham ko'rib chiqilgan.
Ushbu kitob XX asrda turkman va qoraqalpoq adabiyotlaridagi adabiy aloqalarni, janr va shakl xususiyatlarini tipologik jihatdan o'rganadi. Qoraqalpoq poeziyasida turkman mavzusining yoritilishini ilmiy asosda tahlil qiladi. Unda adabiy ta'sir masalalari ham ko'rib chiqilgan.
Ushbu kitobda hozirgi turkman adabiy tilining fonetikasi va leksikologiyasi keng yoritilgan. Kitobda turkman tilshunosligining eng muhim masalalaridan biri bo'lgan fonetika va leksikologiya bo'limlari chuqur tahlil qilingan. Turkman tilining ovoz tizimi, uning tarkibiy qismlari, so'z boyligi, ma'no jihatdan turlari, omonim, sinonim, antonimlar, shuningdek, tilning lug'at boyligini tashkil etuvchi frazeologizmlar va boshqa ko'plab masalalar batafsil bayon etilgan. Kitobda turkman tilining rivojlanish tarixi, uning hozirgi zamon holati va xususiyatlari hamda tilshunoslikning dolzarb masalalariga urg'u berilgan. Shuningdek, O'zbekiston Respublikasi Oliy va o'rta maxsus ta'lim vazirligi tomonidan ushbu kitob bakalavr ta'lim yo'nalishida foydalanish uchun tavsiya etilgan.
Ushbu bitiruv malakaviy ishi Oʻzbekiston va Qoraqalpoq adabiyotlarida Magʻtimqulining adabiy aloqalarini mustahkamlashdagi oʻrnini oʻrganishga bagʻishlangan. Keltirilgan tadqiqotlar shuni koʻrsatadiki, Magʻtimqulining ijodi qoraqalpoq shoirlari uchun ilhom manbai boʻlib xizmat qiladi hamda har ikki xalq adabiyoti orasidagi oʻzaro taʼsirni yanada chuqurlashtiradi.