Hikoya togʻa va jiyan oʻrtasidagi murakkab munosabatlar, qarindoshchilik rishtalari, urf-odatlar, hasad, ichki kurashlar va zamonaviy hayotga moslashish masalalarini oʻz ichiga oladi. Asosiy voqea togʻaning jiyani sharafiga hashamatli imorat qurishga urinishi va bu orqali uning jiyani bilan raqobatlashishi bilan bogʻliq.
Ushbu darslik O'zbekistonning tabiiy geografiyasi, geografik rayonlashtirilishi, relefi, iqlimi, ichki suvlari, tuproqlari, o'simlik va hayvonot dunyosini o'z ichiga oladi. Kitobda O'zbekistonning har bir tabiiy-geografik okrugining o'ziga xos xususiyatlari, ularning joylashuvi, geologik tuzilishi, foydali qazilmalari, relefi, iqlimi, ichki suvlari, tuproqlari, o'simlik va hayvonot dunyosi batafsil yoritilgan. Har bir mavzu oxirida nazorat savollari va mustaqil ish uchun topshiriqlar berilgan bo'lib, talabalarning bilimini mustahkamlashga qaratilgan.
Ushbu kitob yer po'stining tarkibi, geologik jarayonlar va ularning natijalari, tog' jinslarining turlari va hosil bo'lish sharoitlari haqida ma'lumot beradi. Kitobda magmatik, cho'kindi va metamorfik jinslar batafsil tahlil qilinadi, ularning xossalari, tarkibi va tasnifi ko'rsatiladi.
Ushbu kitobda togʻ jinslarining hosil boʻlishi, tarkibi, turlari va xossalari haqida maʼlumot berilgan. Kitob geologiya fanini oʻrganuvchilar uchun moʻljallangan boʻlib, unda magmatik, choʻkindi va metamorfik jinslarning tasnifi, kelib chiqishi, tarkibi va ahamiyati batafsil yoritilgan.
Ushbu kitob "Kap tog'lari" mavzusida bo'lib, unda Afrikaning janubiy qismidagi Kap tog'lari mintaqasining geografik joylashuvi, iqlim xususiyatlari va organik dunyosi haqida ma'lumot berilgan. Kitobda tog'larning geologik tuzilishi, relefi, o'simlik va hayvonot dunyosi, shuningdek, mintaqaning iqlimiy sharoitlari batafsil yoritilgan. Bundan tashqari, kitobda mintaqaning xo'jalik faoliyati va insonning tabiatga ta'siri ham ko'rib chiqilgan.
Ushbu kitob O'zbekiston va unga qo'shni hududlardagi kavsh qaytaruvchi sut emizuvchilarga bag'ishlangan. Unda O'zbekistonning tabiiy geografiyasi, hayvonot dunyosi, kavsh qaytaruvchi sut emizuvchilarning ekologiyasi, tarqalishi, yashash sharoiti va ularni muhofaza qilish masalalari ko'rib chiqilgan. Kitobda tog' qo'ylari, muflonlar, tog' echkilari, jayronlar, sayg'oqlar va boshqa turli xil hayvonlar haqida ma'lumotlar keltirilgan. Har bir tur uchun ularning tashqi ko'rinishi, yashash tarzi, ko'payishi, tarqalishi va ekologik xususiyatlari batafsil tasvirlangan. Shuningdek, kitobda ushbu hayvonlarni muhofaza qilish bo'yicha takliflar va ularning O'zbekiston Qizil kitobiga kiritilganligi haqida ma'lumotlar berilgan.
Ushbu doktorlik dissertatsiyasi Oʻzbek xalq dostonlarida togʻ obrazining genezisi, badiiy talqinlari va poetik vazifalarini tadqiq etishga bagʻishlangan. Tadqiqotda togʻ obrazining turli davrlardagi mifologik va folkloristik jihatlari, uning xalq ogʻzaki ijodida qoʻllanishi, semantik va badiiy qirralari atroflicha oʻrganilgan. Togʻ obrazi oʻzbek dostonlarida koʻp qirrali, koʻp maʼnoli obraz sifatida namoyon boʻlib, qahramon hayoti, dunyoqarashi, tabiat bilan bogʻliq koʻplab maʼnaviy-axloqiy va estetik vazifalarni bajaradi. Tadqiqotda togʻ obrazining badiiy talqini va uning turkiy va jahon folkloridagi oʻrni qiyosiy-tipologik jihatdan ham tahlil qilingan.
Ushbu kitob tog' jinslarining fizik-mexanik xususiyatlarini, konchilik ishlab chiqarish texnologiyasiga ta'sirini va ularni takomillashtirishda fanning rolini o'rganadi. Kitobda tog' jinslari fizikasi, ularning tuzilishi, xossalari, tashqi ta'sirlar va massiv xossalari kabi mavzular yoritilgan. Shuningdek, kitobda amaliy mashg'ulotlar, mustaqil ishlar va adabiyotlar ro'yxati keltirilgan.
Ushbu matn To‘g‘ay Murod ijodiga bag‘ishlangan kurs ishi bo‘lib, unda yozuvchining hayoti, ijodi, asarlarining tahlili va o‘zbek adabiyotiga qo‘shgan hissasi o‘rganiladi. Asosiy e’tibor To‘g‘ay Murodning qissalariga qaratilgan. Ishda yozuvchining «Yulduzlar mangu yonadi», «Oydinda yurgan odamlar», «Ot kishnagan oqshom» kabi qissalari tahlil etilib, ulardagi milliy ruh, insoniy tuyg‘ular, qahramonlar xarakteri va adibning mahorati ochib beriladi. Shuningdek, ishda yozuvchining o‘ziga xos uslubi, realistik tasviri va adabiyotshunoslikdagi o‘rni ham ko‘rsatib o‘tiladi.
Ushbu matnlar to'plami O'zbekiston Respublikasi Oliy va O'rta Maxsus Ta'lim vazirligi Buxoro Davlat Universiteti O'zbek filologiyasi bo'limi talabasi Gulmira Bozorovaning "Kurs ishi"dan olingan. Kurs ishi Tog'ay Murod hayoti va ijodiga bag'ishlangan bo'lib, uning asarlarini tahlil qilish, xususan "Oydinda yurgan odamlar" qissasini o'rganishga qaratilgan. Ishda Tog'ay Murodning adabiy merosi, qissalarining g'oyaviy-badiiy xususiyatlari, asarlarida milliy ruhning ifodasi kabi masalalar ko'rib chiqiladi.