Zirabuloq tog’larida tarqalgan tulipa l turkumi turlarining biologik xususiyatlari
Qisqacha mazmun mavjud emas.
Qisqacha mazmun mavjud emas.
Ushbu dissertatsiya ishi Zirabuloq tog'laridagi plutonik daykalarning geologik-petrografik, petrokimyoviy va geokimyoviy xususiyatlarini va ularning ma'dandorligini o'rganishga bag'ishlangan. Tadqiqotda ushbu daykalarning yangi petrografik turlari aniqlangan, jumladan, ishqorli lamprofirlar – monchikitlar va olivinli kampto-spessartitlar birinchi marta aniqlanganligi ta'kidlanadi. Shuningdek, ushbu daykalarning janubiy tiyon-shon majmuasiga mansubligi va eng yosh magmatik hosilalar ekanligi tasdiqlangan. Tadqiqot natijalari O'zbekiston Respublikasi Geologiya va geofizika instituti ilmiy-tadqiqot ishlariga va amaliyotiga joriy etilgan.
Ushbu maqolada Zarafshon vohasining ibtidoiy davri tarixi, xususan tosh davri oʻrganilishi va bu boradagi muammolar haqida soʻz boradi. Maqola Samarqand vohasida olib borilgan arxeologik izlanishlar tarixiga bagʻishlangan boʻlib, tadqiqotlar XIX asrning 70-yillarida boshlanganini, ammo ibtidoiy davrga oid oʻrganishlar XX asrning 40-yillaridan boshlanganini taʼkidlaydi. D.N.Levning arxeologik tadqiqotlari, Omonqoʻton va Takalisoy gʻorlaridagi topilmalar tahlili, Qoʻtirbuloq va Zirabuloq makonlarining oʻrganilishi hamda soʻnggi paleolit davri yodgorliklari haqida maʼlumot beriladi.
Ertak qadim zamonda bir shaharda bo'lib o'tadi. Shahar aholisi mehnatsevar bo'lib, turli hunarlar bilan shug'ullanadi. Bir kun shahar farovonligini ko'rgan zolim podshoh uni egallash niyatida ayg'oqchini yuboradi. Ayg'oqchi shaharda kezib, aholi haqida ma'lumot to'plashga harakat qiladi. U kichkina bola bilan uchrashib, undan shahar haqida savollar so'raydi. Bola ayg'oqchining yomon niyatini sezib, savollarga dadil javob beradi va shaharni sirlarini ochmaydi. Ayg'oqchi bolani aldashga urinadi, lekin bola vatanini sotmaydi. Oxirida ayg'oqchi bolaning jasurligiga qoyil qolib, yurtiga qaytib ketadi.
Ushbu dissertatsiya davri oʻrta, kechki paleolit va mezolit davrlariga oid materiallarni oʻz ichiga olgan boʻlib, Zirabulak yodgorligida topilgan tosh qazilmalarini texnik-tipologik va morfologik usullarda tahlil qiladi. Tadqiqot natijasida ushbu davrlarning madaniy-xronologik xususiyatlari, oʻrta Zarafshon vodiysi hududida birinchi marta ajratilgan oʻrta va kechki paleolit hamda mezolit davrlari komplekslari aniqlangan. Shuningdek, Zirabulakning oʻrta paleolit davri majmuasi Levalleua-Muster faciesiga mansubligi, kechki paleolit davrida esa Orient davriga yaqinligi aniqlangan. Tadqiqotda Zirabulak aholisining ovchilik, terimchilik va baliqchilik bilan shugʻullangani haqida maʼlumotlar berilgan. Tadqiqotning dolzarbligi shundaki, u Zirabulak topilmalarini jahon standartlari darajasida oʻrganishga qaratilgan va Oʻrta Osiyoning ilk tosh davri tarixi tadqiqotlariga yangi imkoniyatlar ochib beradi.
Ushbu bitiruv malakaviy ishi paxta tozalash korxonalarining bankdagi hisoblari boʻyicha muomalalar hisobi va ularning auditiga bagʻishlangan. Unda mazkur sohaning nazariy asoslari, amaliy jihatlari va takomillashtirish yoʻllari oʻrganilgan.
Maqolada soyabonguldoshlar oilasiga mansub o'simliklar, xususan ziraning foydali xususiyatlari va turlari haqida ma'lumot berilgan. Ziraning O'rta Osiyo xalqlari uchun qadimdan ma'lumligi, uning turli xil meditsina, parfyumeriya va oziq-ovqat sanoatida ishlatilishi ta'kidlangan. Maqolada O'zbekistonda tarqalgan ziraning 9 turi, ularning botanik tavsifi, xalq tabobatida qo'llanilishi, kimyoviy tarkibi va iste'mol qilish usullari haqida batafsil ma'lumotlar keltirilgan. Shuningdek, ziraning ozuqaviy qiymati, undagi vitaminlar, minerallar va boshqa foydali moddalar miqdori jadval shaklida ko'rsatilgan.
Ushbu dissertatsiya avtoreferati O'zbekiston Milliy universiteti va O'zbekiston neft va gaz konlari geologiyasi hamda qidiruvi instituti tomonidan tayyorlangan bo'lib, unda Zirabulok-Ziyovuddin regioni bo'r yotqiziqlarining bio- va litostratigrafiyasi, shuningdek, fasiyaviy xususiyatlari batafsil o'rganilgan. Tadqiqot natijasida ushbu region uchun yangilangan stratigrafik sxema tuzilgan va umumiy hamda xalqaro stratigrafik shkalalar bilan korrelyatsiyalashgan. Tadqiqotda ikki xil mollyuskalar va boshqa fauna turlarini o'rganish asosida regionning geologik tuzilishi, rivojlanish tarixi va mineral resurslari aniqlangan.
Ushbu kitob O‘zbekistonning Samarqand viloyati Zarafshon tog‘larining g‘arbiy qismidagi Ziyovuddin-Zirabuloq tog‘larida o‘sadigan foydali o‘simliklar, ularning biologik xususiyatlari va ularni muhofaza qilish masalalariga bag‘ishlangan. Kitobda dorivor, oziq-ovqat, yem-xashak va boshqa xususiyatli o‘simliklar, ularning kimyoviy tarkibi, xalq tabobatida va ilmiy tibbiyotdagi ahamiyati, shuningdek o‘simlik zahiralarini saqlash va ulardan oqilona foydalanish yo‘llari haqida ma’lumotlar keltirilgan.
Ushbu dissertatsiya avtoreferati