Dekorativ sho`p deneli o`simliklerdin` biomorfologiyalıq o`zgesheliklerin ha`m olardın` a`hmiyetin mektep oqıwshılarına u`yretiw usılları
Ushbu ilmiy ishda O'zbekistonning shimoliy-g'arbiy hududi, xususan Qoraqalpog'istonning geografik va iqlimiy sharoitlari, Qoraqalpog'iston tabiiy zonalarining o'simlik dunyosi, geografik xususiyatlari va iqlimi batafsil o'rganilgan. Tadqiqotda mintaqaning o'simliklari, ularning kelib chiqishi, madaniylashuvi va dekorativ xususiyatlari haqida ma'lumot berilgan. Ayniqsa, shahar ko'chalarini obodonlashtirishda foydalaniladigan dekorativ o'simliklarning biomorfologik xususiyatlari va ularning ahamiyati maktab o'quvchilariga o'rgatish usullari ham o'z aksini topgan. Shuningdek, kitobda floristik usullar, o'simliklar introduktsiyasi va navlari, ularning tarqalishi hamda O'zbekistonda o'simliklar introduktsiyasining tarixi haqida batafsil ma'lumot berilgan. Ilmiy ishda o'simliklarni tanlash, ekish va parvarish qilish bo'yicha tavsiyalar ham keltirilgan.
Asosiy mavzular
- Qoraqalpog'istonning geografik va iqlimiy sharoiti: Qoraqalpog'istonning umumiy geografik joylashuvi, iqlimi, relefi, tuproqlari va tabiiy sharoitlari tasvirlangan. Shimoliy-g'arbiy hududning O'zbekiston iqlimida tutgan o'rni, iqlimiy zonalari, iqlimi va landshaftlarining xususiyatlari, jumladan, Ustyurt platosi, Qizilqum cho'li va Amudaryo deltasi kabi mintaqalarning o'simlik dunyosiga ta'siri haqida ma'lumot berilgan.
- Dekorativ o'simliklarning kelib chiqishi va madaniylashuvi tarixi: Qoraqalpog'iston hududida o'simliklarning introduktsiyasi va madaniylashuvi tarixi, o'simliklar selektsiyasi, ularning turli sharoitlarga moslashuvi, Introduktsiyaning ahamiyati va bu jarayonda olimlarning o'rni haqida batafsil ma'lumotlar berilgan. Jahon va mahalliy olimlarning introduktsiya bo'yicha olib borgan tadqiqotlari, yangi navlarni yaratish borasidagi ishlari yoritilgan.
- Dekorativ o'simliklarni qo'llash: Turli dekorativ o'simliklar, ularning biologik va morfologik xususiyatlari, kelib chiqishi va tarqalishi haqida ma'lumotlar berilgan. Qo'llaniladigan asosiy o'simliklar, ularning qo'llanish sohalari, jumladan, landshaft dizayni, gulli kompozitsiyalar va bog' yaratishda ularning roli tahlil qilingan. Kitobda shahar obodonlashtirish va ko'kalamzorlashtirishda foydalaniladigan mahalliy va introduktsiya qilingan o'simliklarning ahamiyati ta'kidlangan.
- Mektep o'quvchilariga dekorativ o't o'simliklarining biomorfologik xususiyatlarini va ularning ahamiyatini o'rgatish usullari: Mektebda o'simliklarni o'rganish jarayonida foydalaniladigan zamonaviy o'qitish usullari, jumladan, 'aqliy hujim', klaster, Venna diagrammasi va Insert metodikalaridan foydalanish bo'yicha tavsiyalar berilgan. Ushbu usullar orqali o'quvchilarda o'simliklar haqida tizimli bilim hosil qilish, ularning xususiyatlarini tahlil qilish va ekologik madaniyatni shakllantirish maqsad qilingan.
- Qo'shimcha ma'lumotlar: Kitobda tabiatni muhofaza qilish, fuqarolik mudofaasi va favqulodda vaziyatlar davrida inson xavfsizligini ta'minlash kabi muhim mavzular ham o'z aksini topgan. Turli qonunlar, qarorlar va ularning mazmuni ham qisqacha bayon qilingan.