Muzeyshunoslik

Ushbu o‘quv qo‘llanma muzeyshunoslik fanining nazariy va amaliy jihatlarini o‘rganadi. Unda muzeylarning tarixi, rivojlanishi, turli xil muzey turlari, Yevropa, Amerika, Osiyo mamlakatlaridagi mashhur muzeylar, Italiya, Ispaniya, Portugaliya, Buyuk Britaniya, Fransiya, Germaniya, Shvetsiya, Polsha, Chexiya, Portugaliya va Buyuk Britaniya muzeylarining tarixi, kolleksiyalari, ekspozitsiyalari, ularning o‘ziga xos xususiyatlari hamda buyuk san’atkorlar ijodi haqida batafsil ma’lumot berilgan. Qo‘llanmada shuningdek, O‘zbekiston muzeylari va ularning rivojlanish bosqichlari ham yoritilgan.

Asosiy mavzular

Kirish. “Muzey” tushunchasi: Muzey tushunchasining paydo bo‘lishi, ICOM va “O‘zbekmuzey” jamg‘armasining faoliyati, muzeylarning ijtimoiy vazifalari, hamda madaniy merosni saqlashdagi roli haqida ma’lumot beriladi.
Antik davr kolleksiya va kolleksionerlari: Antik davrda kolleksiya yig‘ishning paydo bo‘lishi, Qadimgi Yunoniston va Rimda muzeylar va kolleksionerlarning faoliyati, ularning madaniy hayotdagi o‘rni hamda antik davr sivilizatsiyasidagi roli tahlil qilinadi.
Yevropada O‘rta asrlarda kolleksiya yig‘ish: Yevropada o‘rta asrlarda kolleksiya yig‘ishning xronologiyasi, saqlash tartiblari, buyuk Karl davridagi xazinalar, shuningdek, o‘rta asrlardagi xususiy kolleksiyalar haqida ma’lumot beriladi.
Uyg‘onish davri kabinet va galereyalari: Uyg‘onish davri tushunchasi, galereya va kabinetlarning paydo bo‘lishi, Renessans xususiy kolleksiyalari hamda “Muzey” atamasining bu davrda qayta tiklanishi haqida so‘z boradi.
Italiya muzeylari: Italiya Respublikasining tabiati, aholisi va tarixi haqida ma’lumot beriladi. Florensiya, Milan, Neapol, Venetsiya muzeylari, jumladan, Uffitsi galereyasi, Spada galereyasi, Sfors qasri muzeylari hamda ularning tarixi va kolleksiyalari haqida batafsil ma’lumot beriladi.
Ispaniya muzeylari: Ispaniya davlatining tabiati, aholisi, tarixi, milliy va madaniy hayoti haqida ma’lumot beriladi. Prado muzeyi, Qirolicha Safiya muzeyi, Kostyum muzeyi, Tissen-Bornemis muzeyi, Serralbo muzeyi, Temir yo‘l muzeyi va Arxeologiya muzeyi kabi mashhur muzeylar haqida batafsil ma’lumot beriladi.
Portugaliya muzeylari: Portugaliya davlatining tabiati, aholisi, tarixi va xo‘jaligi haqida ma’lumot beriladi. Milliy karetalar muzeyi, Ajuda milliy saroyi kabi Portugaliya muzeylarining tarixi, kolleksiyalari va ularning ahamiyati haqida ma’lumot beriladi.
Buyuk Britaniya muzeylari: Buyuk Britaniya va Shimoliy Irlandiyaning geografik joylashuvi, tabiati, aholisi, tarixi va xo‘jaligi haqida ma’lumot beriladi. London milliy galereyasi, Teyt galereyasi, Milliy portretlar muzeyi, Viktoriya va Alberta muzeyi, Britaniya muzeyi, London shahar muzeyi, Manchester muzeyi, Eshmola muzeyi kabi Britaniya muzeylarining tarixi, kolleksiyalari va faoliyati haqida batafsil ma’lumot beriladi.
Fransiya muzeylari: Fransiya davlatining tabiati, aholisi, tarixi va xo‘jaligi haqida ma’lumot beriladi. Luvr muzeyi, Orse muzeyi, Pompidu markazi, Versal saroyi, O‘rta asr muzeyi, Gime Sharq san’ati muzeyi kabi Fransiya muzeylarining tarixi, kolleksiyalari va o‘ziga xos xususiyatlari haqida ma’lumot beriladi.
Germaniya muzeylari: Germaniya davlatining tabiati, aholisi, tarixi va xo‘jaligi haqida ma’lumot beriladi. Myunxendagi qadimgi Pinakoteka, Gliptoteka, Drezden galereyasi va Berlin suratlar galereyasi kabi Germaniya muzeylarining tarixi, kolleksiyalari va ularning ahamiyati haqida batafsil ma’lumot beriladi.
Shvetsiya muzeylari: Shvetsiya davlatining tabiati, aholisi, tarixi va xo‘jaligi haqida ma’lumot beriladi. Shvetsiya muzeylari va ularning ahamiyati, ochiq osmon ostidagi muzeylar, Shvetsiya Davlat Milliy muzeyi kabi Shvetsiya muzeylarining tarixi, kolleksiyalari va faoliyati haqida ma’lumot beriladi.
Polsha muzeylari: Polsha davlatining tabiati, aholisi, tarixi va xo‘jaligi haqida ma’lumot beriladi. Varshava milliy muzeyi, Krakovdagi Milliy muzey, Poznandagi Milliy muzey, Varshavadagi Qirollik saroyi muzeyi kabi Polsha muzeylarining tarixi, kolleksiyalari va ularning ahamiyati haqida batafsil ma’lumot beriladi.
Chexiya davlati muzeylari: Chexiya davlatining tabiati, aholisi, tarixi va xo‘jaligi haqida ma’lumot beriladi. Praga milliy muzeyi, Praga amaliy san’ati muzeyi, Pragadagi Milliy muzey va Milliy galereya, Naprskak nomidagi etnografik muzey kabi Chexiya muzeylarining tarixi, kolleksiyalari va ularning ahamiyati haqida batafsil ma’lumot beriladi.
Glossariy: Qo‘llanmada ishlatilgan asosiy terminlar va ularning qisqacha izohlanishi keltirilgan.
Foydalanilgan adabiyotlar: Qo‘llanmani tayyorlashda foydalanilgan asosiy adabiyotlar ro‘yxati keltirilgan.