Yupiter va uning yo‘ldoshlarini kuzatish metodikasini takomillashtirish (Meade LX90 Shmidt-Kassegren teleskopi vositasida)
Ushbu magistrlik dissertatsiyasi Yupiter sayyorasini va uning yo'ldoshlarini kuzatish metodikasini takomillashtirishga bag'ishlangan. Kitobda Yupiter sayyorasining fizik parametrlari, Quyosh sistemasidagi o'rni, yo'ldoshlari va halkasi haqida nazariy ma'lumotlar berilgan. Shuningdek, Meade LX90 teleskopining tuzilishi, ishlash prinsipi va undan foydalanish bo'yicha metodik tavsiyalar keltirilgan. Kitobda Yupiter va uning yo'ldoshlarini kuzatishda foydalaniladigan dasturiy ta'minotlar va qo'shimcha jihozlar haqida ham ma'lumotlar mavjud. Tadqiqot ishida Yupiter sayyorasini kuzatish jarayonida olingan natijalar tahlil qilingan va ularning ilmiy-amaliy ahamiyati ko'rsatib berilgan.
Asosiy mavzular
- Yupiter sayyorasining fizik parametrlari: Yupiter sayyorasining massasi, radiusi, zichligi, atmosferasi, magnit maydoni va boshqa fizik xususiyatlari haqida batafsil ma'lumot beriladi. Sayyoraning Yupiterning o'z o'qi atrofida aylanishi, ekvator va qutblaridagi tezlik farqlari, gigant sayyora ekanligi va tortishish kuchining katta ekanligi haqida yoritilgan.
- Yupiter sayyorasi yoʻldoshlari va xalqasi: Yupiterning 79 ta tabiiy yo'ldoshi borligi, jumladan Galiley topgan to'rtta eng katta yo'ldoshlari (Io, Evropa, Ganimed, Kallisto) haqida ma'lumot beriladi. Har bir yo'ldoshning o'ziga xos xususiyatlari, tuzilishi, harakatlanishi va o'zaro ta'siri haqida gap boradi. Shuningdek, Yupiterning siyrak halqasi haqida ham to'xtalib o'tilgan.
- Yupiter sayyorasining Quyosh sistemasidagi tutgan oʻrni: Yupiterning Quyosh sistemasidagi eng katta sayyora ekanligi, uning gravitatsiyasining ahamiyati va boshqa sayyoralarni himoya qilishdagi roli haqida so'z yuritiladi. Yupiterning kuchli magnit maydoni va tabiiy yo'ldoshlari ko'pligi ta'kidlanadi.
- Meade LX90 teleskopining umumiy tuzilishi va yordamchi qurilmalari: Meade LX90 Shmidt-Kassegren teleskopining optik sxemasi, tuzilishi va uni ishlatish usullari haqida ma'lumot beriladi. Teleskopning obyektivi, fokusi, qulayliklari va qo'shimcha jihozlari (okulyarlar, filtrlar, dasturiy ta'minot) haqida batafsil yoritilgan.
- Meade LX90 teleskopini astronomik kuzatuvlarga tayyorlash: Teleskopni kuzatuvga tayyorlash, uni sozlash va ishlatish bosqichlari haqida yo'riqnomalar beriladi. Teleskopning boshlang'ich holati, AutoStar tizimi va undan foydalanish usullari tushuntiriladi. Yupiter va uning yo'ldoshlarini kuzatish jarayonida filtrlar va dasturlardan foydalanish usullari ham ko'rsatilgan.
- Yupiter sayyorasini kuzatish shartlarini aniqlash: Yupiter sayyorasini kuzatish uchun eng qulay vaqt, kuzatish shartlari va jihozlari haqida ma'lumot beriladi. Yupiterning ko'rinma harakatini o'rganish va uni kuzatishda Stellarium dasturidan foydalanish usullari tushuntiriladi.
- Kuzatuvlarni ZBQ yordamida qayd etib borish (Logitech C170 web-kamerasidan foydalanish): Yupiter va uning yo'ldoshlarini kuzatish jarayonida Logitech C170 web-kamerasidan foydalanib video-tasvirlarni olish va ularni tahlil qilish usullari ko'rsatilgan.
- Yupiter yoʻldoshlarining orbital davrlarini aniqlash: Yupiterning to'rtta eng katta yo'ldoshining (Io, Evropa, Ganimed, Kallisto) orbital davrlarini aniqlash va kuzatuvlar asosida ma'lumotlar olish usullari tushuntiriladi.