Abu Iso Termiziy
Ushbu kitob IX asrda yashagan mashhur muhaddis va fiqh olimi Abu Iso Muhammad Termiziyning hayoti, ilmiy merosi va hadis ilmidagi oʻrni haqida. Unda Termiziyning tugʻilgan joyi, ta'lim olgan davrlari, hadis ilmini oʻrganish uchun qilgan safarlari, zamondoshlari, ilmiy faoliyati va asarlari, jumladan, dunyoga mashhur “Sunani Termiziy” va “Shamoyili Muhammadiyya” kitoblari haqida batafsil maʼlumot berilgan. Shuningdek, kitobda Imom Termiziyning hadis ilmini rivojlantirishdagi oʻrni, uning asarlarining ahamiyati va hozirgi zamonda ham uning merosiga berilayotgan eʼtibor yoritilgan.
Asosiy mavzular
- Imom Termiziyning hayoti: Imom Termiziyning toʻliq ismi Abu Iso Muhammad ibn Iso ibn Savra ibn Muso ibn Zahhok Sulmiy Bugʻiy Termiziy boʻlib, 824-yili Termiz yaqinidagi Bugʻ qishlogʻida tavallud topgan. Uning childhood va yoshlik yillari, ilmga chanqogʻi va hadis oʻrganishga boʻlgan ishtiyoqi haqida maʼlumot berilgan. U oʻz davrining mashhur faqih va muhaddislaridan saboq olgan va ilm talabida koʻplab shaharlarga safar qilgan.
- Imom Termiziyning ilmiy merosi: Imom Termiziy hadis, tarix, fiqh kabi fanlarga oid koʻplab noyob asarlar yozib qoldirgan. Jumladan, “Sunani Termiziy” va “Shamoyili Muhammadiyya” kabi kitoblari hadis ilmining eng muhim manbalari hisoblanadi. “Sunani Termiziy” “Olti sahih kitob” sirasiga kirib, hadis ilmini rivojlantirishda muhim oʻrin tutgan.
- Imom Termiziy va hozirgi zamon: Hozirgi kunda Imom Termiziyning xotirasi va maʼnaviy merosiga davlat darajasida eʼtibor qaratilmoqda. Surxondaryo viloyatida uning maqbarasi, Termiz shahrida esa masjid, madrasa va xalqaro ilmiy-tadqiqot markazi barpo etilgan. Markazda allomaning ilmiy merosini oʻrganish va targʻib etish boʻyicha ishlar olib borilmoqda.
- Hadislar va ularning ahamiyati: Kitobda Imom Termiziy rivoyat qilgan hadislardan namunalar keltirilgan. Bu hadislar odamlarga tashakkur bildirish, mehr-shafqat, ilm olishning fazilatlari va goʻzal xulqning ahamiyati kabi mavzularni oʻz ichiga oladi. Hadislar orqali kishi oʻz hayotini Islom qonun-qoidalari asosida qurishga undaladi.