Koronar yetishmovchiligi sindromida dori vositalarni ratsional qo’llanilishi
Ushbu kitob, klinik farmakologiya fanidan koronar yetishmovchilik sindromida dori vositalarini ratsional qo'llash masalalariga bag'ishlangan. Unda talabalarga ushbu sindromni davolashda ishlatiladigan dori vositalarining tasnifi, ta'sir mexanizmlari, qo'llash ko'rsatmalari va qarshi ko'rsatmalari, dozalash rejimi, nojo'ya ta'sirlari va ularni bartaraf etish yo'llari, xavfli kombinatsiyalari va o'zaro ta'sirlari haqida ma'lumotlar berilgan. Shuningdek, YUIKda qo'llaniladigan dori vositalarining samaradorligi va xavfsizligini nazorat qilish usullari, ularni ratsional va noratsional kombinatsiyalash, birlamchi va ikkilamchi profilaktikada qanday gipolipidemik dori vositalari qo'llanilishi kabi masalalar yoritilgan.
Asosiy mavzular
- Koronar yetishmovchilik sindromi: Koronar yetishmovchilik sindromi (YuIK) - miokardning kislorodga bo'lgan talabi va uning kislorod bilan ta'minlanishi orasidagi nomuvofiqlik oqibatida yurak funktsiyasining buzilishi. Uning asosiy sababi aterosklerozdir.
- Antianginal dori vositalari: Antianginal dori vositalari koronar qon aylanishini yaxshilash, miokardga kislorod yetkazib berishni oshirish yoki miokardning kislorodga bo'lgan talabini kamaytirish orqali stenokardiya xurujlarini oldini olish va bartaraf etish uchun ishlatiladi. Ularga nitratlar, beta-blokatorlar va kaltsiy antagonistlari kiradi.
- Nitratlar: Nitratlar - koronar qon tomirlarini kengaytirib, miokardga qon yetkazib berishni oshiradi va venalarni kengaytirib, yurak oldidagi yuklamani kamaytiradi. Nitroglitserin, izosorbid dinitrat va izosorbid mononitrat kabi preparatlar mavjud.
- Beta-blokatorlar: Beta-blokatorlar yurak qisqarishini sekinlashtirib, qon bosimini pasaytirib, miokardning kislorodga bo'lgan talabini kamaytiradi. Propranolol, atenolol, metoprolol, bisoprolol kabi preparatlar mavjud.
- Kaltsiy antagonistlari: Kaltsiy antagonistlari koronar qon tomirlarini kengaytirib, yurak qisqarishini susaytiradi va qon bosimini pasaytiradi. Verapamil, diltiazem, amlodipin, felodipin kabi preparatlar mavjud.
- Gipolipidemik vositalar: Gipolipidemik vositalar qonda xolesterin va triglitseridlar miqdorini kamaytirib, ateroskleroz rivojlanishini oldini oladi. Statinlar (simvastatin, atorvastatin, rosuvastatin), fibratlar, nikotin kislotasi kabi preparatlar mavjud.
- Antiagregantlar: Antiagregantlar trombotsitlarning bir-biriga yopishishini oldini olib, qon quyuqlashishini kamaytiradi. Aspirin, klopidogrel, tiklopidin kabi preparatlar mavjud.