Azot tutgan halqali birikmalarning to‘yinmagan hosilalari sintezi, xossalari va texnologiyasi

Ushbu dissertatsiya mavzusi Oʻzbekiston Respublikasi Oliy ta'lim, fan va innovatsiyalar vazirligi huzuridagi Oliy attestatsiya komissiyasida roʻyxatga olingan boʻlib, unda azot tutgan halqali birikmalarning toʻyinmagan hosilalarining sintezi, xossalari va texnologiyasi oʻrganilgan. Tadqiqot Buxoro muhandislik-texnologiya institutida bajarilgan va ilm-fan hamda texnologiyalar rivojlanishining ustuvor yoʻnalishlariga muvofiq keladi. Tadqiqotda morfolin va piperidin kabi ikkilamchi aminlarning vinilatsetilen bilan birikish reaksiyalari oʻrganilgan, natijada N-morfolinbutadiyen-2,3 va N-piperidenbutadiyen-2,3 hosil boʻlgan. Shuningdek, bu birikmalarning korroziya ingibitori sifatida qoʻllanilishi tadqiq qilingan va tajriba-amaliy natijalar asosida texnologik sxemalar ishlab chiqilgan.

Asosiy mavzular

Azot tutgan halqali birikmalarning toʻyinmagan hosilalari sintezi, xossalari va texnologiyasi: Dissertatsiya azot tutgan halqali birikmalarning toʻyinmagan hosilalarining sintezi, ularning xossalari va texnologiyasini oʻrganishga bagʻishlangan. Tadqiqotda morfolin va piperidinning vinilatsetilen bilan birikish reaksiyalari oʻrganilib, N-morfolinbutadiyen-2,3 va N-piperidenbutadiyen-2,3 kabi yangi birikmalar sintez qilingan. Bu birikmalarning fizik-kimyoviy xossalari oʻrganilgan va ularning korroziya ingibitori sifatida qoʻllanilishi tadqiq qilingan.
Korroziya ingibitorlarining sintezi va qoʻllanilishi: Tadqiqotning muhim qismlaridan biri korroziya ingibitorlarining sintezini va ularning qoʻllanilishini oʻrganish hisoblanadi. Morfolin va piperidin asosida sintez qilingan N-morfolinbutanon-2 va N-piperidenbutanon-2 birikmalari poʻlatning korroziyasiga qarshi samarali ingibitor ekanligi aniqlangan. Shuningdek, ularni ishlab chiqarish uchun texnologik sxemalar ishlab chiqilgan va iqtisodiy samaradorligi asoslab berilgan.