Alternativ so‘roq gaplarning semantik-struktur va funksional tadqiqi
Ushbu dissertatsiya mavzusi alternativi so'roq gaplarning semantik-struktur va funksional tadqiqiga bag'ishlangan bo'lib, o'zbek tilshunosligida mazkur so'roq gaplar tipologiyasini aniqlash, ularning sintaktik, semantik va funksional xususiyatlarini tadqiq etishga qaratilgan. Tadqiqotda alternativ so'roq gaplarning nazariy jihatdan o'rganilganligi, ularning semantik-struktur belgilari va shakllanish qonuniyatlari, bisubstantiv xarakteri, dizyunksiya va qiyoslash munosabatlari, shuningdek, emotsional-ekspressiv va matnni shakllantirish funksiyalari ochib berilgan. Dissertatsiyaning amaliy ahamiyati esa oliy o'quv yurtlarining filologiya fakultetlarida o'qitiladigan fanlar uchun darsliklar, monografiyalar va o'quv-uslubiy qo'llanmalar yaratishda ko'rinadi.
Asosiy mavzular
- Alternativ so'roq gaplarning sintaktik xususiyatlari: Ushbu mavzu doirasida alternativ so'roq gaplarning o'ziga xos sintaktik belgilari, ularning semantik-struktur belgilari va shakllanish qonuniyatlari, bisubstantiv xarakteri, dizyunksiya va qiyoslash munosabatlari, shuningdek, zidlash munosabatlari tahlil qilingan. Shuningdek, ushbu gaplarning poetik nutqdagi o'rni va funksiyalari ham ko'rsatib berilgan.
- Alternativ so'roq gaplarning semantik tavsifi: Bu bo'limda alternativ so'roq gaplarning semantik dizyunksiya, ayiruv, qiyoslash va zidlash munosabatlari bilan bog'liq xususiyatlari, ularning mazmuniy jihatdan tahlili bayon etilgan.
- Alternativ so'roq gaplarning funksional-uslubiy xususiyatlari: Ushbu bobda alternativ so'roq gaplarning emotsional-ekspressiv funksiyasi, matnni shakllantirish funksiyasi va poetik nutqdagi o'rni hamda funksiyalari tadqiq etilgan. Ushbu gaplarning nutqni ta'sirchan qilish, fikrni qulay va obrazli yetkazishdagi o'rni ochib berilgan.