Sadriddin Ayniy “Sudxo‘rning o‘limi” povesti terminlarining tarkibiy-mazmuniy tahlili

Ushbu dissertatsiya Sadriddin Ayniyning "Sudxoʻrning oʻlimi" qissasida qoʻllangan terminlarning leksik-semantik xususiyatlarini tadqiq etishga bag'ishlangan. Tadqiqotda terminlarning lug'aviy statusi, rivojlanish bosqichlari, semantik-funksional va tarkibiy tahlili o'rganilgan. Jahon va oʻzbek terminologiyasida soha terminlarining oʻrganilishi, ularning badiiy asarlarda qoʻllanishi, ijtimoiy-siyosiy, diniy va iqtisodiy terminlarning tahlili, shuningdek, oʻzlashma va tub terminlarning shakllanishi hamda turlari ham ko'rib chiqilgan.

Asosiy mavzular

• Tadqiqotning dolzarbligi va zarurati: Jahon va oʻzbek tilshunosligida terminlarning, ayniqsa badiiy asarlarda qoʻllanishining dolzarbligi va ilmiy ahamiyati, zamonaviy tilshunoslikning ustuvor yoʻnalishlariga mosligi asoslab berilgan.
• Terminlar haqida nazariy qarashlar: Termin, terminologiya, terminosistema tushunchalarining jahon va oʻzbek tilshunosligidagi oʻrganilganlik darajasi, ularning leksik-semantik va struktur xususiyatlari, shakllanish usullari tahlil qilingan.
• Sadriddin Ayniy "Sudxoʻrning oʻlimi" asaridagi terminlarning tahlili: Qissada qoʻllangan ijtimoiy-siyosiy, iqtisodiy, diniy, harbiy, kasb-hunarga oid terminlarning semantik-funksional va tarkibiy jihatlari, ularning oʻzlashgan va oʻz qatlamga mansubligi, etimologiyasi va qoʻllanish usullari batafsil oʻrganilgan.
• Tadqiqot natijalarining amaliy va ilmiy ahamiyati: Tadqiqot natijalarining oʻzbek tilshunosligi, leksikologiya va terminologiya fanlarini boyitishdagi ahamiyati, shuningdek, taʼlim jarayonida foydalanish imkoniyatlari koʻrsatilgan.