Noravshan muhitda o‘zaro diffuziya masalalarini sonli modellashtirish
Ushbu dissertatsiya Oʻzbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasi huzuridagi Oliy attestatsiya komissiyasida roʻyxatga olingan. Ushbu tadqiqot ishi Oʻzbekiston Respublikasi fan va texnologiyalari taraqqiyotining ustuvor yoʻnalishlariga mos ravishda bajarilgan. Tadqiqotning maqsadi parabolik tipdagi nochiziqli xususiy hosilali differensial tenglamalar sistemasi bilan ifodalanuvchi oʻzaro diffuziya masalalarining chiziqsiz matematik modellarini sonli va analitik tarzda oʻrganish, hududlarda namlik va tuz-chang koʻchishi holatlarini monitoring qilish va bashoratlash uchun matematik modellar, hisoblash algoritmlari va dasturiy majmuani ishlab chiqish hamda takomillashtirishdan iborat.
Asosiy mavzular
- Kirish: Dissertatsiya mavzusining dolzarbligi va zarurati, tadqiqot maqsadi va vazifalari, ob'yekt va predmetlari, ilmiy yangiligi va amaliy natijalari, tadqiqot natijalarining joriy qilinishi, nashr etilgan ishlar va dissertatsiya tuzilishi haqida ma'lumotlar keltirilgan.
- Parabolik tipdagi sistemalar bilan tasvirlanadigan fizik jarayonlar: Ushbu bobda parabolik tipdagi chiziqsiz differensial tenglamalar va ularning sistemalari bilan ifodalanuvchi fizik jarayonlar, diffuzion tipdagi masalalar, ularning matematik ifodalanishi hamda modellashtirish masalalari oʻrganilgan. Avtomodel yechimlar qurish bosqichlari keltirilgan.
- Oʻzaro diffuziya masalalarini sonli modellashtirish: Ushbu bobda oʻzaro diffuziya masalasini ifodalovchi quyidagi masala oʻrganilgan. Noravshan funksiya va noravshan sonlar, ularning berilish usullari haqida ma'lumotlar keltirilib, noravshan funksiyani differensiallash algoritmi koʻrsatilgan.
- Roznostniye skhemy dlya zadach vzaimnoy diffuzii: Uchinchi bobda "Roznostniye skhemy dlya zadach vzaimnoy diffuzii" nomli bo'limida parabolik tipdagi nochiziqli differensial tenglamalar sistemalari bilan ifodalanuvchi oʻzaro diffuziya masalalari uchun chekli ayirmali sxemalar, chiziqsiz jarayonlarni modellashtirish usullari va metodlari keltirilgan.
- Sozdaniye programmnogo kompleksa dlya resheniya zadach vzaimnoy diffuzii i vychislitelnyy eksperiment: Toʻrtinchi bobda "Sozdaniye programmnogo kompleksa dlya resheniya zadach vzaimnoy diffuzii i vychislitelnyy eksperiment" nomli bo'limida ishlab chiqilgan oʻzaro diffuziya masalalarini sonli yechish uchun yaratilgan matematik modellar asosida kompyuterda hisoblash tajribalarini oʻtkazish uchun dasturiy majmua ishlab chiqilgan.
- Xulosa: Dissertatsiya bo'yicha olib borilgan tadqiqotlar asosida olingan asosiy natijalar bayon etilgan.