Noravshan to‘plamlar nazariyasi asosida tasvirlarni tahlil qilish algoritmlari
Ushbu dissertatsiya avtoreferati Ergash Alibekovich Saliyevning "Noravshan toʻplamlar nazariyasi asosida tasvirlarni tahlil qilish algoritmlari" mavzusidagi doktorlik (DSc) dissertatsiyasining qisqacha mazmunini ochib beradi. Tadqiqotda tasvirlarni qayta ishlash va tahlil qilishning samarali usullari va algoritmlarini ishlab chiqishga qaratilgan ilmiy tadqiqot ishlari yoritilgan. Jumladan, noravshan toʻplamlar nazariyasi asosida tasvirni yaxshilash, kontur chiziqlarini aniqlash va tasvirlarni segmentatsiyalash uchun algoritmik dasturiy ta'minot ishlab chiqilgan.
Asosiy mavzular
- Kirish: Dissertatsiya mavzusining dolzarbligi va zaruriyati, jahonda va O‘zbekistonda tasvirlarga raqamli ishlov berish, tahlil qilish, tasvirlardagi obyektlarni ajratish, tanib olish usullari va algoritmlarini takomillashtirishning ahamiyati haqida ma'lumot beriladi. Tadqiqotning respublika fan va texnikani rivojlantirishning ustuvor yo'nalishlariga muvofiqligi va jahon axborot makoniga integratsiyalashuvini tezlashtirish maqsadida zamonaviy raqamli texnologiyalarni qo'llash bo'yicha davlat siyosati talablariga mosligi ko'rsatib o'tiladi.
- Tasvirlarni qayta ishlash va tahlil qilishning nazariy asoslari: Ushbu bobda raqamli tasvirga ishlov berishning zamonaviy yondashuvlari, usullari va algoritmlari tahlili olib boriladi. Noravshan tasvirlarni tahlil qilish asosida qarorlar qabul qilish bilan ishlash ta'minlanadi. Tadqiqot natijalari, ushbu muammoni hal qilish uchun raqamli tasvirni qayta ishlashning yondashuvlari, modellari, usullari va algoritmlarini takomillashtirish, ishlab chiqish va tadqiq qilish masalalarining dolzarbligini ko'rsatadi.
- Noravshan toʻplamlar nazariyasi apparatidan foydalanib tasvirlarni qayta ishlash: Ushbu bobda kirish va chiqishlarning tegishlilik funksiyasidan tuzilgan noravshan qoidalar keltiriladi. Tasvirlarni qayta ishlashda ma'lum xususiyatlardan kelib chiqqan holda tasvirning ba'zi bir turdagi joylarini tanlash zarur bo'ladi. Noravshan mantiq klassifikator vazifasini bajaradi va vizual ma'lumotlarni qayta ishlash muammolarida noravshan mantiqdan foydalanishning maqsadga muvofiqligi asoslab beriladi.
- Rangli tasvirlarni noravshan toʻplamlar nazariyasi apparati asosida segmentatsiyalash: Ushbu bobda raqamli tasvirni segmentatsiyalash muammosini hal qilishga bag'ishlangan. Noravshan toʻplamlar nazariyasiga asoslangan rangli tasvirlarni segmentlarga bo'lish usuli ishlab chiqilgan va takomillashtirilgan. Ushbu usulning asosiy g'oyasi har bir piksel uchun noravshan oʻsishlarni tahlil qilish asosida kontur tasvirini shakllantirishdir.
- Tasvirda kontur chiziqlarini ajratish va noravshan segmentatsiyalash algoritmlarini ishlab chiqish: Ushbu bobda tasvirlardagi obyektlarning konturlarini aniqlashning mavjud usullari tahlili keltirilgan. Tasvirlardagi obyektlarning konturlarini aniqlash muammosini hal qilish uchun oxirgi paytlarda asosan quyidagi uchta yondashuvlar qo'llanilgan: diskret hosilalarni hisoblashga asoslangan yondashuv, tasvirlarning har bir pikseli atrofidagi yorqinlikning statistik tahliliga asoslangan yondashuv va noravshan toʻplamlar nazariyasidan foydalanishga asoslangan yondashuv.
- Tadqiqot natijalarining amaliy tatbiqi va tajribaviy tahlili: Ushbu bobda ishlab chiqilgan algoritmlarning dasturiy ta'minoti tavsifi hamda tajribaviy tadqiqotlar natijalari tahlili va ularni amaliyotda qoʻllashga bag'ishlangan. Xususan, O‘zbekiston Respublikasi Favqulodda vaziyatlar vazirligi tarkibiy bo'linmalarida kontur tahlili va ular asosida ishlab chiqilgan dasturiy ta'minotdan foydalangan holda videotasvirlarni real vaqt rejimida kompyuterda qayta ishlash va dinamik obyektlarni ajratib olish algoritmlari natijalarining joriy etilishi natijasida aniq ish natijalari olingan.
- Xulosa: Dissertatsiya tadqiqotining asosiy xulosalari keltirilgan. Raqamli tasvirni qayta ishlash masalalarida noravshan usullarning matematik apparatidan foydalanish bo'yicha adabiyotlar manbalari tahlili asosida muhim xulosalar chiqarilgan. Tadqiqot maqsadi aniqlangan va noravshan toʻplamlar apparati yordamida tasvirni qayta ishlash muammolari shakllantirilgan.