Kartoshka M – virusining molekulyar diagnostikasi va filogenetik analizi

Ushbu dissertatsiya ishi Oʻzbekiston sharoitida kartoshka M-virusining molekulyar diagnostikasi va filogenetik tahlilini oʻz ichiga oladi. Tadqiqotda virusning tarqalish darajasi aniqlanib, molekulyar-genetik xarakteristikasi oʻrganilgan. Real vaqtdagi-PZR usuli yordamida virusni aniqlash, tasniflash va uning tabiiy rezervatorlarini aniqlash boʻyicha yangi usullar ishlab chiqilgan.

Asosiy mavzular

  • Kartoshka M-virusining molekulyar diagnostikasi va filogenetik tahlili: Tadqiqotning asosiy maqsadi Oʻzbekiston sharoitida kartoshka M-virusining molekulyar-genetik xarakteristikasini oʻrganish va filogenetik tahlil qilishdan iborat. Bunda real vaqtdagi-PZR usuli yordamida virusni aniqlash, tarqalish darajasini monitoring qilish, tabiiy rezervatorlarini aniqlash kabi usullar qoʻllanilgan. Yangi PVM-UZ-AY1 va PVM-UZ-AY2 izolyatlari aniqlanib, ularning genetik tahlili asosida filogenetik shajarasi yaratilgan.
  • Real vaqtdagi-PZR test tizimining ishlab chiqilishi va qoʻllanilishi: Tadqiqotda kartoshka M-virusini aniqlash uchun real vaqtdagi-PZR test tizimi ishlab chiqilgan. Ushbu tizimning xorijiy analoglar bilan qiyosiy tahlili sezgirlik jihatidan qolishmasligini va 2,2 baravar arzon ekanligi aniqlangan. Test tizimi kartoshka navlarini virusga chidamliligini aniqlashda va tabiiy infeksiya manbalarini topishda qoʻllanilgan.
  • Kartoshka M-virusining tabiiy rezervatorlarini aniqlash: Tadqiqot davomida kartoshka M-virusining tabiiy rezervatorlari aniqlangan. Jumladan, qora ituzum (Solanum nigrum), fizalis (Physalis), oq shoʻra (Chenopodium album) hamda oddiy jag'-jag' (Capsella bursa-pastoris L.) kabi oʻsimliklarda virusning yuqori titrda saqlanishi aniqlangan va ushbu oʻsimliklar virusning tabiiy rezervatori ekanligi tasdiqlangan.