Intuitiv bilishning falsafiy–sinergetik jihatlari
Ushbu dissertatsiya "Intuitiv bilishning falsafiy-sinergetik jihatlari" mavzusiga bag'ishlangan bo'lib, unda intuitiv bilishning falsafiy, sinergetik va metodologik jihatlari ilmiy asosda tahlil qilingan. Tadqiqotda jahon va Sharq falsafasida intuitiv bilishning oʻrni, uning ratsional va irratsional tafakkur bilan bog'liqligi, shuningdek, zamonaviy ilm-fan va jamiyat taraqqiyotida intuitiv bilishning roli atroflicha o'rganilgan. Tadqiqotning ilmiy yangiligi sifatida intuitsiyaning sinergetik tizim sifatida talqin etilishi, uning xaos va tartib dialektikasi bilan bog'liqligi, shuningdek, ilmiy ijodiy faoliyatdagi o'rni aniqlangan. Dissertatsiyada keltirilgan ilmiy va amaliy natijalar ta'lim, fan, texnologiya va jamiyat rivojiga hissa qo'shishi ko'rsatilgan.
Asosiy mavzular
- Intuitsiyaning dolzarbligi va zarurati: Jahonda intuitiv va sinergetik metodologik yondashuvlar raqamli texnologiyalarning jamiyat taraqqiyotining barcha sohalarida, inson tafakkurining yangi imkoniyatlarida, tabiiy va ijtimoiy jarayonlarning tartibsizlikdan tartiblilik tomon rivojlanishida o'z ifodasini topmoqda. Intuitsiya suniy intellekt, nanotexnologiyalar, biologik identifikatsiya qilish texnologiyalarini ixtiro qilishning falsafiy sinergetik metodologiyasi sifatida amal qilmoqda. Ayni paytda intuitsiya imkoniyatlaridan qora magiya usuli, okkult imkoniyatlar vositasi sifatida aholining turli qatlamlari ongiga ta'siri avj olmoqda. Shu bois, intuitiv sinergetik tafakkur uslubi imkoniyatlaridan jamiyatning progress maqsadlarida foydalanishning metodologik yondashuvlarini takomillashtirish dolzarb ahamiyat kasb etmoqda.
- Intuitsiyaning ilmiy-falsafiy va tarixiy jihatlari: Gʻarb va Sharq mutafakkirlarining ta'limotlarida intuitsiyaning ilmiy-falsafiy, tarixiy jihatlari, uning falsafiy tizimlardagi o'rni, shuningdek, ilmiy ijod jarayonidagi roli chuqur tahlil qilingan. Jumladan, Platon, Aristotel, Abu Nasr Farobiy, Abu Ali Ibn Sino, Imom G'azzoliy, F.Bekon, R.Dekart, I.Kant, A.Bergson va boshqa ko'plab faylasuflarning intuitiv bilishga oid qarashlari o'rganilgan.
- Intuitsiyaning sinergetik jihatlari: Sinergetikaning asosiy qonunlari (ochiqlik, nochiziqlik, muvozanatsizlik, oʻz-oʻzini tashkillashtirish) intuitiv bilish jarayoniga tatbiq etilishi, bu orqali murakkab tizimlarni tushunish va ulardagi o'zgarishlarni bashorat qilish imkoniyatlari ochib berilgan. Sinergetik metodologiya ilmiy tafakkurning rivojlanishida, yangi g'oyalar yaratishda va ilmiy innovatsiyalarni joriy etishda muhim rol o'ynaydi.
- Intuitiv bilishning jamiyat va falsafa rivojidagi o'rni: Intuitsiyaning ijtimoiy, siyosiy, iqtisodiy va madaniy rivojlanishdagi oʻrni, shuningdek, ma'naviy-ma'rifiy sohalarda uning ahamiyati o'rganilgan. "O'zbekiston 2030" strategiyasi kabi davlat dasturlarida intuitiv bilishning roli, shuningdek, ilmiy tadqiqotlar, ta'lim va tarbiya jarayonlarida uning qo'llanilishi bo'yicha takliflar berilgan.
- Intuitsiya va raqamli texnologiyalar: Raqamli texnologiyalar davrida intuitsiyaning ilmiy va ijodiy faoliyatdagi oʻrni, uning zamonaviy ilm-fan va jamiyat taraqqiyotidagi ahamiyati hamda sun'iy intellekt bilan bog'liqligi tadqiq etilgan. Raqamli texnologiyalarning intuitsiyani rivojlantirishdagi imkoniyatlari va cheklovlari tahlil qilingan.