Chiziqli va tarmoqlangan tuzilishli akril monomerlari (so)polimerlarining sintezi
Ushbu avtoreferat akril monomerlaridan chiziqli va tarmoqlangan tuzilishli polimerlar va sopolimerlarni sintez qilish, ularning fizik-kimyoviy xossalarini oʻrganish va amaliy qoʻllash usullarini aniqlashga bagʻishlangan. Tadqiqotda akrilamid, akril kislota, xitozan (Bombyx Mori va krab qobig'i xitozani) hamda ulardan olingan turli xil (so)polimerlar oʻrganilgan. Tadqiqot natijalariga koʻra, akril monomerlarining polimerlanish jarayonida pH muhiti va eritmaning zichligi muhim rol oʻynashi, xitozanning polimer molekulyar massasiga taʼsiri aniqlangan. Shuningdek, poliakrilamid asosida texnik uglerod bilan murakkab kompozitsiyalar va nanovolokna shakllantirilgan. Tadqiqot natijalari asosida sanoatda ishlatiladigan flokulyantlar ishlab chiqarish texnologiyasi ishlab chiqilgan.
Asosiy mavzular
- Akril monomerlarining radikal polimerlanishi: Ushbu qismda akrilamid va akril kislotaning suvli eritmalarda radikal polimerlanish jarayonining asosiy qonuniyatlari, ta'sir etuvchi omillar (pH, harorat, konsentratsiya) va ularning natijalarga ta'siri oʻrganilgan. Polimerlanish jarayonining kinetikasi, molekulyar massa hosil boʻlishi va gel-effekt fenomeni tahlil qilingan.
- Xitozan bilan akril monomerlarining payvand sopolimerlanishi: Tadqiqotda xitozanning akrilamid va akril kislota bilan sopolimerlanish jarayoni, xitozanning sopolimer molekulyar massasiga ta'siri oʻrganilgan. Nazariy hisob-kitoblar va spektral tahlillar (IQ-Furye) orqali sopolimerlanish mexanizmi aniqlangan. Xitozanning molekulyar massani oshirishdagi roli va uning boshqa komponentlar bilan oʻzaro ta'sirlari koʻrib chiqilgan.
- Poliakrilamid asosida murakkab tizimlar va nanovolokna shakllantirish: Ushbu qismda poliakrilamiddan texnik uglerod bilan kompozitsiyalar va nanovolokna olish usullari tadqiq etilgan. PAA makromolekulalarining stabilizator sifatida ishlashi, texnik uglerod bilan oʻzaro ta'siri va olingan nanovoloknalarning tuzilishi AKM usuli bilan oʻrganilgan.
- Flokulyant olish texnologiyasini ishlab chiqish: Navoiyazot
- Amaliyotga joriy etish va amaliy ahamiyati: Olingan natijalarning “Navoiyazot” AJda flokulyant ishlab chiqarish texnologiyasini takomillashtirish va oqava suvlarni tozalash uchun amaliy qoʻllashga yoʻnaltirilganligi koʻrsatilgan. Shuningdek, tadqiqot natijalari asosida olingan polimerlar ta'lim jarayonida ham foydalanilgan.