Tasviriy san'atda ijodkor obrazi – portret janri

Maqolada tasviriy san'atdagi portret janri, uning tarixi, rivojlanishi, ahamiyati va o'ziga xos xususiyatlari haqida so'z boradi. Portretning inson ichki dunyosini aks ettirishdagi roli, rassomning mahorati va buyurtmachining talablari o'rtasidagi munosabatlar tahlil qilinadi. Shuningdek, jahon va o'zbekistonlik mashhur rassomlarning portret janridagi ijodiga misollar keltirilgan.

Asosiy mavzular

Portret janrining tarixi va rivojlanishi: Portret janri qadimgi Misrdan boshlab, uzoq tarixiy davr mobaynida rivojlanib kelgan. Har bir davrda o'ziga xos talab va vazifalari paydo bo'lgan. Hatto XIX asrda foto paydo bo'lishiga qaramay, portret janri o'z qadrini yo'qotmagan.
Portretning o'ziga xos xususiyatlari: Portret "uslub", "inson ichki olami" va "xarizma" kabi tushunchalarni o'z ichiga qamrab oladi. U nafaqat tashqi o'xshashlikni, balki shaxsning ichki dunyosini ham aks ettirishi kerak. Portret individning o'ziga xosligini va shaxsiy "Men"ini namoyon qiladi.
Rassom va buyurtmachi munosabatlari: Buyurtmachi va rassom o'rtasidagi munosabatlar har doim ham oson bo'lmaydi. Buyurtmachi o'zining tasvirini qanday ko'rishni xohlashi mumkin, lekin rassom o'z ijodiy erki bilan asar yaratishi kerak. Ba'zida buyurtmachi natijadan norozi bo'lishi mumkin, lekin rassom o'z mahoratiga ishonishi kerak.
Jahon va o'zbek portret san'ati ustalari: Maqolada Leonardo da Vinchi, Rafael, Titsian, Veroneze, Rubens, Van Deyk, Rembrandt kabi jahon rassomlarining portret janridagi yutuqlari haqida so'z boradi. Shuningdek, Kamoliddin Behzod, Mahmud Muzahhib, M.Nabiyev kabi o'zbek musavvirlarining ham portret janriga qo'shgan hissasi ta'kidlanadi.