Ogahiy she’riyatida mifologik obrazlar
Ushbu kitob Oʻzbekiston mumtoz adabiyotidagi diniy-tarixiy obrazlarning mohiyatini ochib berishga bagʻishlangan. Unda Ogahiy ijodida faol qoʻllanilgan mifologik obrazlar genezisi, evolyusiyasi, shoir lirikasida qoʻllanilish sabablari, sanʼatkorning undan koʻzlagan maqsadlari oydinlashtirilgan. Asarda Ogahiyning anʼanaviy obrazlardan ijodiy foydalanish mahorati ilmiy asoslangan, XIX asr oʻzbek adabiyotiga xos jihatlar aniqlangan. Kitobda folklor obrazlarining poetik vosita sifatidagi ahamiyati, Qurʼoniy mavzularning oʻzbek adabiyotiga koʻchishi, paygʻambarlar (Iso, Yusuf, Ayyub, Nuh, Sulaymon) obrazlarining talqini keng yoritilgan.
Asosiy mavzular
- Mifologik va diniy-tarixiy obrazlar genezisi va evolyusiyasi: Bu mavzu adabiyotda asrlar osha taraqqiy etib kelayotgan anʼanalarni, ularning oʻziga xosliklarini tadqiq etishga bagʻishlangan. Mifologik obrazlarning xalq dunyoqarashi, eʼtiqodlari, etnografiyasi bilan bogʻliqligi, ularning ogʻzaki shakldan yozma shaklga siljishi koʻrsatib berilgan.
- Ogahiy lirikasida qoʻllanilgan mifologik obrazlar: Bu mavzu Ogahiyning oʻziga xos poetik uslubini, anʼanaviy obrazlardan ijodiy foydalanish mahoratini tahlil etishga qaratilgan. Shoirning Iso, Yusuf, Ayyub, Nuh, Sulaymon kabi paygʻambarlar obrazlariga murojaati, ularning oʻziga xos talqini yoritilgan.
- Folklorning oʻzbek adabiyotidagi oʻrni: Ushbu mavzuda folklor obrazlarining poetik vosita sifatidagi ahamiyati, xalq ogʻzaki ijodi obrazlarining Ogahiy sheʼriyatidagi talqini va oʻrni belgilangan. Folklorda XIX asr oʻzbek adabiyotining gʻoyaviy-estetik taraqqiyotida muhim manba boʻlib xizmat qilishi koʻrsatib oʻtilgan.