Ushbu maqola O‘zbekistonning buyuk shoiri va tarjimonlaridan biri Muhammadrizo Ogahiyning tarjimachilik mahoratini tahlil qiladi. Unda Ogahiyning tarjimonlik faoliyati, uning tarjimalarining o‘ziga xos jihatlari, qaysi asarlarni tarjima qilgani va bu tarjimalarning o‘zbek adabiyoti rivojiga qo‘shgan hissasi haqida so‘z boradi. Maqolada Ogahiyning badiiy mahorati, tilga bo‘lgan e’tibori va tarjima san’atidagi o‘z o‘rni ham yoritilgan.
Ushbu bitiruv ishi oʻzbek mumtoz adabiyotining yirik vakili Muhammad Erniyozbek oʻgʻli Ogahiyning lirik asarlarida sheʼriy sanʼatning qoʻllanilishi masalasiga bagʻishlangan. Ogahiy badiiy ijodga katta mas’uliyat bilan yondashgani, turli janrlardan ustalik bilan foydalangani, shuningdek zullisonayn shoir ekanligi ta’kidlanadi. Ogahiyning she’riyat sohasida bilimdon ekanligi va mumtoz an’analarga sodiqligi bilan birga o’ziga xosligi ham ochib beriladi. Asarda shoir ijodidagi takrir, kitobat, muvozanat kabi she’riy san’atlar tahlil qilinadi.
Ushbu maqola O'g'ahiyning Alisher Navoiyning g'azallariga bag'ishlangan muhammaslari tahliliga bag'ishlangan. Unda O'g'ahiyning ustoz Navoiy tajribalaridan foydalangan holda, o'z g'azallarini takomillashtirgani, yangi fikrlash, badiiy san'atlarga, lirik obrazlarga yangicha jilo bergani va o'z davri muammolarini ifodalashga erishgani, mahorat bobida yetuklik darajasiga ko'tarilgani tahlillar asosida ochib beriladi. Maqolada O'g'ahiyning falsafiy-ijtimoiy mavzudagi g'azallarga bag'ishlangan muhammaslari, shuningdek, uning ijodiy dunyoqarashi va iste'dodi haqida so'z yuritiladi.
Ushbu kitob Oʻzbekiston Respublikasi Oliy va oʻrta maxsus taʼlim vazirligi tomonidan Qarshi davlat universiteti adabiyotshunoslik kafedrasi talabalari uchun tayyorlangan maʼruza matni boʻlib, unda XIX asr oʻzbek adabiyotining yirik vakili Muhammadrizo Ogahiy hayoti va ijodi keng yoritilgan. Ma'ruza matni Ogahiyning hayoti, ijodiy merosi, lirikasi, tarixnavislik faoliyati va tarjima asarlariga bag'ishlangan. Matnda Ogahiyning adabiy merosini oʻrganish tarixi, shoirning asarlari, ularning janrlari va mazmuni tahlil qilinadi. Shuningdek, Ogahiyning badiiy mahorati, uning Navoiy va Munis ijodiga taʼsiri, shoirning oʻziga xos uslubi va anʼanalarga yangicha yondashuvi koʻrsatib berilgan.
Ushbu kitob Muhammad Rizo Ogahiyning hayoti va ijodini o'rganishga bag'ishlangan. Unda Ogahiyning adabiy merosi, tarixchilik faoliyati, tarjimonlik mahorati hamda uning asarlarini umumta'lim maktablari va akademik litseylarda o'qitish metodikasi masalalari chuqur tahlil qilingan. Kitobda Ogahiyning ijodiy faoliyatini o'rganishda zamonaviy pedagogik texnologiyalardan foydalanish usullari ham yoritilgan.
Ushbu kitob Oʻzbekiston adabiyotida muhim oʻrin tutuvchi Muhammadrizo Ogahiyning lirik merosini tahlil qiladi. Asosan shoirning kitobat sanʼatiga eʼtiborni qaratib, uning sheʼriyatida arab alifbosiga asoslangan sanʼatlardan foydalanish mahoratini ochib beradi.
Ushbu kitob O'zbekiston mumtoz adabiyotining yirik vakili Muhammadrizo Ogahiy hayoti va ijodining manbalari, uning adabiy merosi, tarjimonlik faoliyati, shuningdek,Ogahiyning badiiy mahorati haqida ma'lumot beradi. Ogahiyning adabiy, tarixiy va tarjima asarlari tahlil qilinadi, ularning o'zbek adabiyoti va madaniyati rivojiga qo'shgan hissasi yoritiladi.
Ushbu kitob Oʻzbekiston mumtoz adabiyotidagi diniy-tarixiy obrazlarning mohiyatini ochib berishga bagʻishlangan. Unda Ogahiy ijodida faol qoʻllanilgan mifologik obrazlar genezisi, evolyusiyasi, shoir lirikasida qoʻllanilish sabablari, sanʼatkorning undan koʻzlagan maqsadlari oydinlashtirilgan. Asarda Ogahiyning anʼanaviy obrazlardan ijodiy foydalanish mahorati ilmiy asoslangan, XIX asr oʻzbek adabiyotiga xos jihatlar aniqlangan. Kitobda folklor obrazlarining poetik vosita sifatidagi ahamiyati, Qurʼoniy mavzularning oʻzbek adabiyotiga koʻchishi, paygʻambarlar (Iso, Yusuf, Ayyub, Nuh, Sulaymon) obrazlarining talqini keng yoritilgan.
Ushbu hujjat O'zbekistonning Xorazm hududida XVII asrdan XX asr boshlarigacha bo'lgan davrda yashab ijod qilgan tarixnavis olimlar – Abulg'ozi Bahodirxon, Munis, Ogahiy va Bayoniy –ning hayoti, ilmiy merosi va asarlarini o'rganadi. Asosiy e'tibor ularning Xorazm tarixini yoritishdagi faoliyatiga qaratilgan. Xususan, "Shajarayi turk", "Firdavs ul-iqbol" kabi muhim asarlar tahlil qilinadi hamda bu asarlarning Xorazm tarixshunosligi, madaniyati va ijtimoiy hayotini yoritishdagi ahamiyati ochib beriladi. Shuningdek, kitobda ularning shogirdlari va izdoshlari, ularning ilmiy faoliyati va asarlari ham ko'rib chiqiladi.
Ushbu dissertatsiya Agahiyning tarixiy asarlaridagi ma'rifiy-falsafiy leksikani tadqiq etishga bag'ishlangan bo'lib, unda Agahiyning o'zbek tilshunosligiga qo'shgan hissasi, leksik qatlamining tahlili, hamda uning asarlaridagi ma'rifiy-falsafiy leksikaning ilmiy va amaliy ahamiyati o'rganilgan.