Sut emizuvchilarda endokrin tizim fiziologiyasi va evolyusiyasi
Ushbu kitob sut emizuvchilarning endokrin tizimi, uning rivojlanishi, funksiyalari va evolyutsiyasiga bag'ishlangan. Kitobda gipotalamus, gipofiz, epifiz, qalqonsimon bez, buyrak usti bezlari, me'da osti bezi va jinsiy bezlar kabi endokrin bezlarning tuzilishi, faoliyati va o'zaro aloqalari batafsil yoritilgan. Shuningdek, gormonlarning ta'sir mexanizmlari, moddalar almashinuvidagi roli va kasalliklar bilan bog'liqligi ham ko'rib chiqiladi. Kitob sut emizuvchilarning endokrin tizimiga qiziquvchi biologiya, tibbiyot va zoologiya sohalari mutaxassislari uchun mo'ljallangan.
Asosiy mavzular
- Endokrin tizimning asosiy xususiyatlari: Endokrin tizimning nerv tizimi bilan o'zaro aloqasi, gormonlar va ularning ta'sir mexanizmlari, gormonlarning o'ziga xos xususiyatlari (distant ta'sir, biologik faollik, turga oid xususiyatlar), gormonlar ta'sirining turlari (metabolik, morfogenetik, kinetik, korreksiyalovchi).
- Endokrin bezlarning rivojlanishi: Gipotalamusning tuzilishi va funksiyasi, gipofizning qismlari (adenogipofiz, neyrogipofiz), gipofiz gormonlari (somatotropin, kortikotropin, tireotropin, prolaktin, follikulstimullovchi gormon, lyuteinlovchi gormon, lipotropin) va ularning ta'siri, epifiz va buqoq bezi, qalqonsimon bez va qalqonsimon bez oldi bezlari, me'da osti bezi, buyrak usti bezlari, jinsiy bezlar.
- Oshqozon-ichak yo'lining gormonal faoliyati: Sekretin, pankreozimin, gastrinlar, xoletsistokinin, enterogastron va urogastron kabi oshqozon-ichak gormonlari va ularning ta'siri, mahalliy ta'sir etuvchi to'qima gormonlari (atsetilxolin, gistamin).
- Endokrin faoliyatning hayotdagi o'rni: Gonadotropinlar, estrogenlar va progesteronlarning umurtqalilar hayotidagi roli, sariq tana rivojlanishi va gormonlar bilan bog'liqligi, jinsiy yetilish davrida sut bezlarining rivojlanishi va gormonal ta'sirlar.