Fermentlar injineriyasi
Ushbu o'quv uslubiy qo'llanma Urganch Davlat Universiteti Kimyoviy Texnologiyalar Fakulteti tomonidan tayyorlangan bo'lib, 'Fermentlar Injeneriyasi' fanidan laboratoriya mashg'ulotlari uchun mo'ljallangan. Unda ferment produtsentlari, ularni o'stirish, fermentlarni ajratib olish, tozalash va konsentratsiya qilish usullari, shuningdek ularning xususiyatlarini o'rganishga oid laboratoriya ishlari bayon etilgan. Qo'llanma biotexnologiya yo'nalishi talabalari uchun davlat ta'lim standartlari asosida tuzilgan.
Asosiy mavzular
- Ferment produtsentlaridan ozuqa muhiti yuzasi va suyuq ozuqa muhitida o`stirish orqali preparatlar olish jarayonlarini o`rganish: Ushbu laboratoriya ishi qattiq va suyuq ozuqa muhitlarida ferment produtsentlarini o'stirish hamda olingan kulturalardagi ferment aktivligini aniqlash jarayonlarini o'rganishga bag'ishlangan. Unda kerakli asbob-uskunalar, moddalar, nazariy asoslar, ishni bajarish tartibi batafsil bayon etilgan.
- Ferment produtsent-mikroorganizmlarini qattiq ozuqa muhiti yuzasida o`stirish orqali ko`paytirish usulini o`rganish: Mazkur laboratoriya ishi qattiq ozuqa muhitida mikroorganizmlarni ko'paytirish usulini o'rganishga qaratilgan. Unda mikroorganizm kulturasi massasini aniqlash, namligini aniqlash va ferment aktivligini tadqiq qilish jarayonlari ko'rsatilgan.
- Qattiq ozuqa muhitida o`stirilgan mikroskopik zamburug` kulturalaridan fermentlarni ekstraksiya qilish usulini o`rganish: Ushbu laboratoriya ishi qattiq ozuqa muhitida o'stirilgan mikroskopik zamburug'lar kulturasidan fermentlarni suv bilan ekstraksiya qilish usulini o'rganishga bag'ishlangan. Unda ekstraksiya jarayoni, kerakli asbob-uskunalar va usulning nazariy asoslari bayon etilgan.
- Suyuq ozuqa muhitida ferment produtsent - mikroorganizmlarini o`rganish: Bu laboratoriya ishi suyuq ozuqa muhitida ferment produtsent - mikroorganizmlarini o'rganishga bag'ishlangan. Unda tadqiqot obyekti, kerakli asbob-uskunalar va nazariy asoslar keltirilgan.
- Ferment eritmalarini dializ usulini tozalash: Ushbu ish ferment eritmalarini dializ va elektrodializ usullari yordamida tozalashni o'rganishga bag'ishlangan. Unda past molekular moddalarni ajratish, dializ sxemasi va jarayonni o'tkazish tartibi keltirilgan.
- Ferment eritmalarini konsentrlash usullarini o`rganish (ultrafiltratsiya, vakuum-bug`latish usuli): Laboratoriya ishi ferment eritmalarini konsentrlashning ikki usuli - ultrafiltratsiya va vakuum-bug'latish usullari yordamida o'rganishga bag'ishlangan. Unda har bir usulning nazariy asoslari, kerakli asbob-uskunalar va jarayonni o'tkazish tartibi bayon etilgan.
- Suvli eritmalardan cho`ktirish (fermentlarni organik erituvchilar va tuzlar yordamida cho`ktirish): Ushbu laboratoriya ishi fermentlarni organik erituvchilar va tuzlar yordamida cho'ktirish usulini o'rganishga bag'ishlangan. Unda fermentlarning cho'kishi, organik erituvchilar va tuzlar ta'siri hamda jarayonni o'tkazish tartibi batafsil yoritilgan.
- Fermentlarning ba'zi bir xususiyatlarini o`rganish(ionalmashinish xromatografiyasi, oqsillar va fermentlar disk-ekstravarezi).: Mazkur laboratoriya ishi fermentlarning ionalmashinish xromatografiyasi va disk-elektroforez usullari yordamida xususiyatlarini o'rganishga bag'ishlangan. Unda ion almashinuvchi va disk-elektroforezning nazariy asoslari, ishni bajarish tartibi va natijalarni qayd etish usullari keltirilgan.
- Foydalanilgan adabiyotlar ro'yhati: Ushbu qismda 'Fermentlar Injeneriyasi' fani bo'yicha foydalanilgan asosiy va qo'shimcha adabiyotlar keltirilgan.