Tohir Qahhor
Tohir Qahhorning hayoti va ijodi haqida ma'lumot berilgan. Uning she'rlari, tarjimalari va publitsistik maqolalariga bag'ishlangan. Shoirning o'ziga xos uslubi, falsafiy qarashlari va adabiyotga qo'shgan hissasi tahlil qilingan.
Tohir Qahhorning hayoti va ijodi haqida ma'lumot berilgan. Uning she'rlari, tarjimalari va publitsistik maqolalariga bag'ishlangan. Shoirning o'ziga xos uslubi, falsafiy qarashlari va adabiyotga qo'shgan hissasi tahlil qilingan.
Asarda sovet davridagi qatag'on siyosati, uning qurbonlari va sharoit taqozosi bilan ularga xizmat qilgan shaxslar fojiasi tasvirlangan. Voqealar asosan qamoqxona muhitida kechadi.
Tohir Malikning qalamiga mansub ushbu hikoyalar to'plami jahon adabiyoti, falsafasi va ma'naviy dunyoqarashi haqidagi qimmatli mulohazalarni o'z ichiga oladi. Kitobda inson hayoti, axloq, ma'naviyat, axloqiy me'yorlar, iymon, savob va gunoh kabi murakkab mavzular sodda va tushunarli tilda yoritilgan. Har bir hikoya o'quvchini yaxshilikka, ma'rifatga undaydi, hayotning asl mohiyatini anglashga chorlaydi. Kitobdan siz o'zingiz uchun ko'p foydali maslahatlar topasiz va hayotga bo'lgan qarashlaringiz yanada boyiydi.
"Bekat" hikoyasida Tohir Malik inson taqdirlari bekat bilan qanday bog'liqligini tasvirlaydi. Asarda muhabbat, ayriliq, sadoqat, urush va insoniy munosabatlar kabi mavzular o'z ifodasini topgan. Hikoya qahramonlari orqali hayotning turli qirralari ochib beriladi, bekat esa ularning uchrashuv va ayriliqlariga guvoh bo'ladi.
To‘plamda O‘zbekiston xalq yozuvchisi Tohir Malikning hikoyalari, falsafiy fikrlari, suhbatlari va tarjimalari jamlangan. Hikoyalar insoniylik, mehr-oqibat, adolat kabi mavzularni qamrab oladi. Shuningdek, kitobda o‘quvchini fikrlashga undovchi hikmatlar va pand-nasihatlar ham mavjud.
Tohir Malikning "Nafs kishanlari" kitobi falsafiy o'ylar, hikoyalar, nasihatlar va rioyatlardan iborat. Asarda insonning ruhiy olami, ma'naviy kamolotga erishish yo'llari, nafsning illatlari va ularga qarshi kurashish usullari haqida fikr yuritiladi. Kitob, shuningdek, hayotning ma'nosi, insonning jamiyatdagi o'rni va o'zaro munosabatlari kabi mavzularni ham qamrab oladi. Asarda dunyoviy va diniy bilimlardan, tasavvufiy qarashlardan namunalar keltirilgan. Badiiy va publitsistik uslublar uyg'unligi kitobga o'ziga xos joziba bag'ishlagan.
Ushbu dissertatsiya jahon va o'zbek tilshunosligida antropo-nimika (kishi nomlari)ning dolzarbligini, uning nazariy-amaliy masalalarini, jahon va o'zbek adabiyotida antroponimlarning o'rni va qo'llanilishini, ularning leksik-semantik, morfologik va stilistik xususiyatlarini hamda T.Malik asarlarida ularning o'rni, vazifasi va uslubiy qo'llanilishini tadqiq etadi. Tadqiqotda T.Malik asarlaridagi antroponimlar tahlil qilinib, ularning milliy-madaniy, ijtimoiy va lingvistik jihatdan ahamiyati ko'rsatib berilgan.
Tohir Malikning "Devona" romani I qismi bosh qahramon Sabohiddinning hayoti va uning atrofida kechgan voqealar haqida hikoya qiladi. Sabohiddin fojiali o'tmishi, ustozlariga sodiqligi, muhabbatga intilishi, jamiyatdagi adolatsizliklarga qarshi kurashi tasvirlangan. Asar, Sharq turmush tarzi va an'analari, bosmachilik harakati, Sovet davrining o'ziga xosliklari va insoniy dramalar bilan to'lib-toshgan.
Tohir Malikning "Odamiylik mulki" nomli kitobi insoniy munosabatlar, oila, do'stlik, mehr-oqibat, adolat kabi muhim mavzularni o'z ichiga oladi. Kitobda odamiylikning turli qirralari, jamiyatdagi o'rni va ahamiyati haqida fikr yuritiladi. Muallif o'zining uslubiga sodiq qolgan holda, Qur'on oyatlari, hadislar, hikoyatlar va ibratli voqealar orqali o'quvchini insoniylikning mohiyatini anglashga undaydi.
Ushbu asarda Tohir Malik "Devona" asarining birinchi qismini taqdim etgan. Asar qahramoni Sabohiddin hayoti, sevgi iztiroblari, o‘zgarishlar va qarama-qarshiliklar bilan to‘liqdir. Romanda inson tabiatidagi murakkabliklar, ideal va voqelik o‘rtasidagi kurash, shaxsiy va ijtimoiy hayotning keskin burilishlari tasvirlangan.