"Изучение биологически активных веществ некоторых видов рода ясенец (dictámnus l.) "
Maqolada Dictamnus L. turkumiga mansub ayrim o'simliklarning biologik faol moddalari o'rganiladi. Ushbu turkum o'simliklari terida fotodermatozlarni keltirib chiqarishi, xalq tabobatida esa ildiz qaynatmalari sistit, buyrak toshi kasalliklari, spazmolitik, tutqanoqqa qarshi, isitmani tushiruvchi, ovqat hazmini yaxshilovchi va ich yumshatuvchi vosita sifatida qo'llanilishi ta'kidlangan. Maqsad - Dictamnus L. turkumining ayrim turlarini o'rganish va ularni ilmiy tibbiyotda qo'llash imkoniyatlarini aniqlash. Tadqiqotlarda Dictamnus angustifolius va Dictamnus dasycarpus turlarining yer ustki qismlari ishlatilgan. O'simliklardan faol moddalar suv-spirtli eritma bilan ajratib olinib, so'ngra fraksiyalarga bo'lingan. Xromatografiya natijasida xloroform fraksiyasida 10 dan ortiq kumarin birikmalari, etilatsetat va butanol fraksiyalarida esa 5 ta flavonoid birikmasi aniqlangan. Xloroform fraksiyasidan oksikumarin va furokumarin hosilalari ajratib olingan. Etilatsetat fraksiyasida kamida 5 ta flavonoid birikmasi topilgan. Butanol fraksiyasidan rutin ajratib olingan. Ajratib olingan moddalar massasi, element tarkibi, fizik-kimyoviy xossalari, UF- va IK-spektri bo'yicha aniqlangan. Umumiy hisobda 14 ta modda, jumladan, 5 ta oksikumarin, 5 ta furokumarin va 4 ta flavonoid ajratib olingan. Kumarinlarning yurak-qon tomir va onkologik kasalliklarni davolashda, furokumarinlarning vitiligoni davolashda, flavonoidlarning esa yallig'lanishga qarshi, spazmolitik va o't haydovchi vosita sifatida qo'llanilishi mumkinligi ta'kidlangan.