«Қисаси Рабғузий»да фольклор анъаналари
Ushbu doktorlik dissertatsiyasi
Ushbu doktorlik dissertatsiyasi
"Қисаси Рабғузий" - XIII-XIV асрларда яшаб ижод этган Носируддин Рабғузийнинг туркий тилдаги насрий асари бўлиб, унда пайғамбарлар қиссалари баён этилган. Асар диний-ахлоқий, тарихий ва адабий қимматга эга. У туркий халқларнинг ислом динига оид тасаввурларини, маданиятини ва тарихини ўрганишда муҳим манба ҳисобланади.
Kitobda sotsiometrik metod orqali guruhdagi shaxslararo munosabatlarni o'rganish, guruhdagi ijtimoiy muhitni aniqlash va oilaning kinetik rasmini tahlil qilish metodikalari keltirilgan. Har bir metod uchun tadqiqot maqsadi, kerakli jihozlar, borishi va natijalarni tahlil qilish bo'yicha ko'rsatmalar berilgan. Shuningdek, kitobda asosiy va qo'shimcha adabiyotlar ro'yxati keltirilgan.
Kitobda Nasriddin Afandining turli qissalari keltirilgan bo'lib, ularda Afandining zukkoligi, donoligi va topqirligi namoyon bo'ladi. Qissalar zamonaviy voqealarga hamohang tarzda yoritilgan bo'lib, o'quvchilarga qiziqarli va ibratli bo'lishi ko'zda tutilgan.
Mamatqul Hazratqulovning "Eshiklar ochiq" qissasi talabalik davridagi muhabbat, o'zaro munosabatlar, oilaviy ziddiyatlar va hayotdagi qiyinchiliklar haqida hikoya qiladi. Asar Sa'dulla ismli yigitning hayoti, uning Salima ismli qizga bo'lgan muhabbati, oilaviy qarashlar va talabalik davridagi o'zgarishlar atrofida rivojlanadi. Qissada muhabbat, sadoqat, oilaviy burch, ijtimoiy adolat va insoniy munosabatlar kabi mavzular ko'tariladi.
Ushbu maqola Yusuf va Zulayho sarguzashtlarining badiiy adabiyotdagi evolyutsiyasiga bag'ishlangan. Maqola diniy, tarixiy va adabiy voqealar tahliliga asoslangan bo'lib, Yusuf va Zulayho nomlari bilan bog'liqdir. Shuningdek, Yusuf haqidagi syujetning badiiy adabiyotdagi masalalari va uning evolyutsiyasi o'rganiladi. Maqolada Yusuf va Zulayho nomlari bilan bog'liq tarixiy va adabiy voqealarning kelib chiqishi tahlil qilinadi. Adabiyotdagi Yusuf haqidagi syujet bilan bog'liq muammolar va uning evolyutsiyasi tadqiq etiladi.
Ushbu kitob Qirg'iziston adabiyotining taniqli vakili Qasimali Bayalinovning hayoti va ijodiy faoliyatiga bag'ishlangan. Unda yozuvchining "Ajar" qissasi, uning ahamiyati, tahlili va adabiy merosga qo'shgan hissasi haqida batafsil ma'lumot berilgan. Shuningdek, Bayalinovning boshqa asarlari, ularning mavzulari va qahramonlari ham ko'rib chiqilgan.
Kitobda shoir Mashrabning hayoti va ijodi, uning tasavvufiy qarashlari, shuningdek, naqshbandiylik tariqatiga qoʻshgan hissasi haqida hikoya qilinadi. Mashrabning sheʼrlari tahlil qilinib, ularning маъnolari ochib berilgan. Kitob, shuningdek, Mashrab hayoti bilan bogʻliq rivoyatlar va afsonalarni ham oʻz ichiga oladi.
"Sehrgar bola" kitobi Muhabbat Hamidova qalamiga mansub bo'lib, unda mehr-oqibat, do'stlik, insoniylik kabi mavzular qalamga olingan hikoyalar, ertaklar va qissalar jamlangan. Kitob turli yoshdagi bolalar uchun mo'ljallangan bo'lib, ularni yaxshilikka undash, tabiatni sevish, kattalarga hurmatda bo'lish kabi fazilatlarni singdirishga qaratilgan.
Asar ikki aka-ukaning taqdiri haqida hikoya qiladi. Birinchi aka - mehnatkash, halol va iymonli. Ikkinchisi esa, yangasining ta'siriga tushib, aka bilan munosabatlari buziladi. Asar muhabbat, sadoqat, oilaviy qadriyatlar va insoniy munosabatlar haqida hikoya qiladi