Гипергликемические состояния и сахарный диабет в остром периоде Сovid-19 и в постковидном периоде
Qisqacha mazmun mavjud emas.
Qisqacha mazmun mavjud emas.
Ushbu maqola gliderininning giperglikemik ta'sirini o'rganishga bag'ishlangan. Tadqiqotlar shuni ko'rsatadiki, gliderinin glyukoza almashinuviga ta'sir qiladi, mushak to'qimalarida glyukoza iste'molini oshiradi, jigar glyukoneogenezini inhibe qiladi va insulin sekretsiyasiga ta'sir qiladi. Maqola gliderininning qandli diabetga qarshi vosita sifatida potentsialini ko'rsatadi.
Ushbu referat qandli diabetning 2-toifa kasalligi bilan bog'liq giperglikemik holatlarni, ayniqsa ovqatdan keyingi giperglikemiyani ko'rib chiqadi. Unda ushbu holatning yurak-qon tomir kasalliklari bilan bog'liqligi, rivojlanish bosqichlari va davolash usullari haqida ma'lumot beriladi. Shuningdek, giperglikemiyaning kelib chiqish sabablari va organizmga ta'siri batafsil tahlil qilinadi.
Ushbu dissertatsiya tadqiqoti COVID-19 infeksiyasi va undan keyingi davrda bemorlarda aniqlangan giperglikemik holatlar hamda qandli diabetni o‘rganishga bagʻishlangan. Tadqiqotda kasallikning yangi turlari, uning rivojlanish omillari, davolash usullari, shuningdek, davolash samaradorligini oshirish bo‘yicha tavsiyalar berilgan. Tadqiqot natijalari ilmiy va amaliy jihatdan muhim ahamiyatga ega bo‘lib, shaxsiy tibbiyot va jamoat salomatligini yaxshilashga qaratilgan.
Kitobda diabetik koma, uning turlari, sabablari, davolash usullari va intensiv terapiya haqida ma'lumot berilgan. Shuningdek, koma holatidagi bemorlarda hamshiralarning amaliy ko'nikmalari, differensial diagnostika va test savollari keltirilgan.
Ushbu doktorlik dissertatsiyasi «Ernoki (Helianthus tuberosus L.) va Sachratqi (Cichorium intibus L.) asosida olingan biologik faol moddalar yig‘indisining farmako-toksikologik xususiyatlari» mavzusiga bag'ishlangan. Tadqiqotda diabetga qarshi yangi «Diaglikon» preparatining samaradorligi, xavfsizligi va ta'sir mexanizmlari o‘rganilgan. Shuningdek, Sachratqi o‘simligidan olingan biologik faol qo‘shimchalar (BFQ) ning ham inson salomatligiga ta’siri baholangan. Tadqiqot natijalari bo'yicha «Diaglikon» preparatining turli giperglikemik modellarda samarali ekanligi, organizmga jiddiy salbiy ta'sir ko'rsatmasligi va diabetning oldini olish hamda davolashda qo‘llash mumkinligi isbotlangan.
Ushbu kitobda O'zbekiston Respublikasi Sog'liqni saqlash vazirligi Akademik E.X.Turaqulov nomidagi Respublika ixtisoslashtirilgan endokrinologiya ilmiy-amaliy tibbiyot markazining ilmiy-amaliy ishlari keltirilgan. Xususan, ushbu monografiyada D.T. Kayumova tomonidan olib borilgan tadqiqotlar asosida, oralig'ida giperglikemiyasi bo'lgan shaxslar va yangi aniqlangan qandli diabet bemorlarida tomir shikastlanishlari va ularning rivojlanishiga ta'sir etuvchi omillar batafsil o'rganilgan. Kitobda jahon va mahalliy tibbiyot adabiyotlari tahlil qilinib, qandli diabetning keng tarqalishi, uning salbiy oqibatlari, jumladan, mikro- va makrovaskulyar asoratlarning rivojlanish mexanizmlari, bunda turli xavf omillarining o'rni, jumladan, semizlik, arterial gipertenziya, insulin rezistentligi, dislipidemiya, chekish kabi omillarning ta'siri atroflicha yoritilgan. Tadqiqotning asosiy natijalari va xulosalari O'zbekiston sharoitida qandli diabet va uning asoratlarini oldini olish va davolash bo'yicha muhim ma'lumotlar beradi.
Ushbu dissertatsiya O'zbekistonda semizlik va ortiqcha tana vazni bilan bog'liq uglevod almashinuvi buzilishlarini o'rganishga bag'ishlangan. Tadqiqotda semizlikning tarqalishi, uning metabolik sindrom va boshqa kasalliklar bilan bog'liqligi, shuningdek, qandli diabet va giperglikemiyaning rivojlanishidagi o'rni tahlil qilingan. Tadqiqot natijalari tibbiy profilaktika va davolash usullarini takomillashtirishga qaratilgan amaliy tavsiyalar ishlab chiqishga yordam beradi.
Ushbu monografiya «matxin» nomli yangi mahalliy og'iz orqali ta'sir qiluvchi gipoglikemik preparatning metabolik asoslarini, ya'ni uni jigar va mushak to'qimalarida glyukoza almashinuviga ta'sirini o'rganishga bag'ishlangan. Tadqiqotlar «matxin» preparatining glyukozani to'qimalarga tashilishini tezlashtirish, jigarda glyukonogenezni susaytirish, mushaklarda geksokinaza faolligini oshirish va glyukogen parchalanishini bloklash qobiliyatini ko'rsatdi. Ushbu ta'sirlar insulin ta'siriga o'xshash bo'lib, to'qimalarning insulinga sezgirligini oshirish orqali amalga oshiriladi.
Ushbu kitob O'zbekiston Respublikasi Sog'liqni Saqlash Vazirligi Toshkent Pediatriya Tibbiyot Instituti tomonidan tayyorlangan bo'lib, u Anesteziologiya va Reanimatologiya, Bolalar Anesteziologiyasi va Reanimatologiyasi kafedrasi tomonidan tayyorlangan. Kitob 5-kurs talabalari uchun mo'ljallangan bo'lib, Anesteziologiya va Reanimatsiya fanidan o'quv-uslubiy majmua hisoblanadi. Majmuada talabalarning bilimini oshirish, amaliy ko'nikmalarini shakllantirish va tanqidiy fikrlash qobiliyatini rivojlantirishga qaratilgan.