Ushbu kitob kartoshka navlarining qurgʻoqchilik va viruslarga chidamliligini baholashga bagʻishlangan. Kitobda kartoshka yetishtirish texnologiyasining ayrim elementlari ham oʻrganilgan. Dissertatsiya qishloq xoʻjaligi fanlari nomzodi ilmiy darajasini olish uchun taqdim etilgan.
Kitobda sugʻoriladigan yerlarda yumshoq bugʻdoyning qurgʻoqchilikka chidamliligini oʻrganish natijalari bayon etilgan. Abiotik stressga yuqori chidamlilikka ega boʻlgan 4 ta yumshoq bugʻdoy navi tanlab olingan. Oʻrganish natijasida oʻrganilayotgan belgilarning bugʻdoy navi, yetishtirish sharoiti va yilga qarab oʻzgarishi aniqlangan. Qurgʻoqchilik va issiqlikka chidamlilik komponentlari boʻyicha 2012/97, Sugʻdiyona, НП-2014/108, Baxmal-97 navlari tanlab olingan.
Ushbu kitobda qishloq xo'jaligi va o'simlikshunoslikka oid turli mavzular, jumladan, dorivor o'simliklarning unuvchanligi, o'simliklarni zararkunandalardan himoya qilish, suv resurslaridan foydalanish, qurg'oqchilikka chidamli bug'doy yetishtirish, arpaning sovuqqa chidamli navlari, qishloq xo'jaligi texnikalariga servis xizmati ko'rsatish, ozuqa tayyorlash texnologiyalari va boshqalar haqida ma'lumot berilgan. Kitobda ilmiy tadqiqotlar natijalari, yangi texnologiyalar va usullar, shuningdek, muammolar va ularning yechimlari yoritilgan.
Ushbu avtoreferat o'simliklarning turli abiotik omillarga, jumladan, suv tanqisligi va tuproq sho'rlanishiga chidamliligining ekologik-fiziologik xususiyatlarini o'rganishga bag'ishlangan. Tadqiqotda bug'doy va jo'xori kabi muhim qishloq xo'jalik ekinlarining stress sharoitlariga moslashish mexanizmlari, ularning hosildorligini oshirish yo'llari va ekologik havfsiz hududlarda ularni yetishtirish bo'yicha tavsiyalar berilgan.
Ushbu tadqiqot ishi O‘zbekiston genetika va o‘simliklar eksperimental biologiyasi institutida amalga oshirilgan bo‘lib, unda qurg‘oqchilik sharoitida yumshoq bug‘doy genotiplarining fiziologik ko‘rsatkichlari bo‘yicha fenotiplash usullari o‘rganilgan. Tadqiqotda bug‘doyning turli navlarining qurg‘oqchilikka chidamliligi, hosildorligi, barglarining suv tutish qobiliyati kabi ko‘rsatkichlari tahlil qilingan. Tadqiqot natijalari jahon qishloq xo‘jaligi uchun muhim ahamiyat kasb etadi, chunki u qurg‘oqchilikka chidamli va yuqori hosil beruvchi bug‘doy navlarini yaratishga yordam beradi.
Ushbu maqola qurg'oqchilikka chidamli ekin navlarini yaratishda fiziologik ko'rsatkichlarning ahamiyatini o'rganadi. Unda suv resurslarining cheklanganligi sababli qishloq xo'jaligi ekinlariga yetkaziladigan zarar, suv tanqisligi sharoitida o'simliklarning moslashuvchanligi va hosildorlikni saqlab qolish masalalari ko'rib chiqiladi. O'simliklarning suv balansini saqlash, transpiratsiya jarayoni, suv tanqisligining oqibatlari va ularni aniqlash usullari muhokama qilinadi.
Ushbu kitob kuzgi yumshoq bug'doy navlari va namunalarining qurg'oqchilikka chidamlilik xususiyatlarini o'rganishga bag'ishlangan. Unda respublikaning janubiy hududlarida iqlim o'zgarishining ta'siri, qurg'oqchilikning qishloq xo'jaligi ekinlariga salbiy ta'siri, qurg'oqchilikka chidamli bug'doy navlarini yaratishning ahamiyati, selektsiya jarayoni va boshlang'ich manbalarni aniqlash masalalari ko'rib chiqilgan. Shuningdek, kitobda turli xalqaro tashkilotlarning kolleksiyalaridan keltirilgan bug'doy navlarining mahsuldorlik ko'rsatkichlari tahlil qilingan va qurg'oqchilikka chidamli navlarni yaratish uchun tavsiyalar berilgan.
Ushbu kitob qurg'oqchilikka chidamli g'o'za va kungaboqar navlarini yaratishga bag'ishlangan. Unda g'o'za va kungaboqarning turli duragaylash usullari, fiziologik xususiyatlari, selektsiya jarayoni va yangi navlarni yaratish usullari batafsil yoritilgan. Qurg'oqchilik sharoitida o'simliklarning suvga bo'lgan munosabati, hosildorlikka ta'siri va genetik xususiyatlari tahlil qilingan.
Ushbu maqolada Qishloq xo'jaligi ilmiy-tadqiqot instituti (QarMI) ning "Qishloq xo'jaligi mahsulotlarini saqlash va dastlabki ishlov berish texnologiyalari" kafedrasi assistenti M. Azimova tomonidan olib borilgan tadqiqotlar natijalari keltirilgan. Tadqiqotning asosiy maqsadi global isish ta'sirida (yog'ingarchilikning kamayishi, suv tanqisligi, haroratning ko'tarilishi) qurg'oqchilikka va issiqlikka chidamli bug'doy navlarini yaratishdir. Jumladan, O'zbekistonning janubiy hududlarida, xususan Surxondaryo va Qashqadaryo viloyatlarida qurg'oqchilikka chidamli navlarni aniqlash va yaratish dolzarb vazifa sifatida ko'rsatilgan. Tadqiqotda Xalqaro qishloq xo'jaligi instituti (IKARDA) kolleksiyasidan olingan 31 ta yangi bug'doy liniyalari Qashqadaryo viloyati sharoitida o'rganilgan. Har bir liniyaning hosildorligi, 1000 ta don vazni, donning oxirgi bo'g'in uzunligi, natuarasi, oqsil va kleykovina miqdorlari aniqlangan. Tadqiqot natijalariga ko'ra, eng yuqori hosildorlikka ega bo'lgan navlar aniqlangan va ularning qurg'oqchilikka chidamliligi baholangan. Shuningdek, donning sifat ko'rsatkichlari yuqori bo'lgan navlarni seleksiyada foydalanish muhimligi ta'kidlangan. Xulosa qilib aytganda, qurg'oqchil sharoitda yumshoq bug'doydan yuqori hosil olish uchun 1000 ta don vazni va oxirgi bo'g'in uzunligi kabi ko'rsatkichlarga e'tibor qaratish lozimligi ko'rsatilgan.
Ushbu kurs ishi o'simliklarning qurg'oqchilikka chidamliligini o'rganishga bag'ishlangan. Unda qurg'oqchilikning o'simliklarga ta'siri, ularning moslashuv mexanizmlari, shuningdek, madaniy o'simliklarning qurg'oqchilikka chidamliligini oshirish usullari ko'rib chiqiladi.