Огаҳийнинг бадиий маҳорати
Ushbu avtoreferat Oʻzbekiston Respublikasi Fanlar akademiyasi Til, adabiyot va folkl`lor instituti ilmiy kengashi hamda Urganch davlat universiteti tomonidan tayyorlangan
Ushbu avtoreferat Oʻzbekiston Respublikasi Fanlar akademiyasi Til, adabiyot va folkl`lor instituti ilmiy kengashi hamda Urganch davlat universiteti tomonidan tayyorlangan
2015-yil 20-fevralda A.Avloniy nomidagi xalq ta'limi xodimlarini qayta tayyorlash va ularning malakasini oshirish markaziy instituti tinglovchilari (ta'lim muassasalari rahbarlari) bilan "Ogohlik davr talabi" mavzusida ma'naviy-ma'rifiy tadbir o'tkazildi. Tadbirda OITS, narkotik moddalarning zarari kabi mavzularda mutaxassislar ma'ruzalar qildi.
Ushbu kitob Alisher Navoiy nomidagi O'zbekiston Milliy kutubxonasi tomonidan nashr etilgan bo'lib, Muhammadrizo Ogahiyning 200 yilligiga bag'ishlangan metodik-bibliografik qo'llanmadir. Qo'llanmada Ogahiyning hayoti, ijodi, ilmiy va adabiy merosi haqida ma'lumotlar berilgan.
Ushbu maqola Abdulla Urozboyev tomonidan yozilgan bo'lib, Ogahiyning tarixiy asarlaridagi omonimlarni o'rganadi. Maqola, o'zbek tilining eski xususiyatlarini hisobga olgan holda, omonimlarni tahlil qiladi va ularning tasnifini beradi. Shuningdek, qo'lyozma asarlarning xususiyatlaridan kelib chiqib, muvaqqat omonimlar atamasini taklif qiladi va ularning o'ziga xosliklarini ko'rsatadi. Ishda tarixiy asarlardagi omonimlar tahlilining ilmiy va amaliy ahamiyati ochib berilgan.
Kitob O'zbekiston adabiyotida muhim o'rin tutgan Mashrab hayoti va ijodini chuqur o'rganishga bag'ishlangan. Unda Mashrabning hayoti, adabiy merosi, diniy va falsafiy qarashlari, shuningdek, uning asarlariga bag'ishlangan tadqiqotlar tahlil qilinadi. Kitobda Mashrabning qalandarlik yo'li, uning insoniy fazilatlari va adabiy merosining o'ziga xos xususiyatlari yoritiladi.
Ushbu referat Ogahiyning "Ogohnoma" asarida qo'llanilgan undalmalarni o'rganishga bag'ishlangan. Undalma so'zlovchining nutqi qaratilgan shaxs yoki predmetni ifodalovchi so'z yoki so'z birikmasidir. Referatda undalmalarning umumiy ma'lumotlari, Ogahiy asaridagi undalmalarning qo'llanilishi, ularning semantik va stilistik vazifalari ko'rib chiqiladi. Shuningdek, undalmalarning tuzilishi, o'rni va eski o'zbek tilidagi qo'llanilishi tahlil qilinadi.
Ushbu dissertatsiya Oga‘hIyning tarixiy asarlaridagi oʻzlashmalar va ularning lingo-poetik xususiyatlarini tadqiq etadi. Tadqiqotda Ogahiy asarlaridagi oʻzlashmalarning leksik qatlamini shakllantiruvchi sabablar, ularning etimologiyasi, genetik va tarkibiy xususiyatlari, shuningdek, lingvopoetik oʻrni ilmiy-nazariy jihatdan oʻrganilgan. Ogahiy asarlarida uchraydigan arab, fors, rus va boshqa tillardan oʻzlashgan soʻzlar mavzuiy-semantik jihatdan tasniflanib, ularning qoʻllanilish mezonlari, sabablari va tarixiy ildizlari aniqlangan. Tadqiqotda Ogahiy ijodiga xos boʻlgan oʻzlashmalardan foydalanish uslublari va badiiy-estetik taʼsirni kuchaytirishdagi oʻrni ochib berilgan. Tadqiqot natijalari Oʻzbekiston milliy ilmiy-amaliy maktabining lugʻatshunoslik, tilshunoslik va leksikografiya yoʻnalishlarini rivojlantirishga hamda ilmiy-tadqiqotlar olib borishga hissa qoʻshadi.
Kitob o'zbek tili va adabiyotining boy tarixiga oid tadqiqotlarni o'z ichiga oladi. O'zbek tilining leksik boyligi, so'z yasalishi, so'zlarning kelib chiqishi va ma'no o'zgarishlari kabi masalalar chuqur tahlil qilinadi. Shuningdek, mumtoz adabiyot namunalari va ularning til jihatlari ham tahlil qilinadi. Ayniqsa, Muhammadrizo Ogahiy asarlaridagi o'zlashma so'zlarning ishlatilishi va badiiy ta'siri alohida o'rganiladi.
Ushbu bitiruv ishi oʻzbek mumtoz adabiyotining yirik vakili Muhammad Erniyozbek oʻgʻli Ogahiyning lirik asarlarida sheʼriy sanʼatning qoʻllanilishi masalasiga bagʻishlangan. Ogahiy badiiy ijodga katta mas’uliyat bilan yondashgani, turli janrlardan ustalik bilan foydalangani, shuningdek zullisonayn shoir ekanligi ta’kidlanadi. Ogahiyning she’riyat sohasida bilimdon ekanligi va mumtoz an’analarga sodiqligi bilan birga o’ziga xosligi ham ochib beriladi. Asarda shoir ijodidagi takrir, kitobat, muvozanat kabi she’riy san’atlar tahlil qilinadi.
Qisqacha mazmun mavjud emas.