Ushbu kitob O'zbekiston Respublikasining mustaqilligi, tarixi, madaniyati, geografiyasi, iqtisodiyoti va siyosiy tuzumiga bag'ishlangan. Unda O'zbekistonning o'tmishi, buguni va kelajagi haqida ma'lumotlar keltirilgan. Kitob O'zbekistonni o'rganuvchilar, talabalar va o'qituvchilar uchun mo'ljallangan.
Maqolada Qo‘qonning pedagogik muhiti, jadidchilik harakati, XIX asr oxiri va XX asr boshlarida Turkiston o‘lkasida maorif sohasida olib borilgan islohotlar, Qo‘qonlik jadid pedagoglarning hayoti va faoliyati, mahalliy matbuotda ta’lim va maorif g‘oyalarining targ‘ibi, jadid maktablari va ularning o‘ziga xos xususiyatlari, o‘quv jarayoni, o‘qituvchilarning roli, shuningdek, Qo‘qon ziyolilarining maorif ishlariga qo‘shgan hissasi, xayriya jamg‘armalari, o‘quv yurtlarining tashkil etilishi va faoliyati haqida ma’lumotlar berilgan.
Ushbu dissertatsiya tadqiqoti O'zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasi huzuridagi Oliy attestatsiya komissiyasi tomonidan 2022 yilda tasdiqlangan "O'zbekiston milliy uyg'onish davri matbuotining qiyosiy-tipologik xususiyatlari" mavzusidagi ilmiy ishning davomi bo'lib, unda "Maorif va o'qituvchi" jurnali materiallarining ilmiy-amaliy va nazariy tahlili asosida jurnalning davr matbuotidagi o'rni, milliy uyg'onish davri matbuotining o'ziga xos jihatlari va uslubiy qirralari ochib berilgan.
Ushbu kitob O'zbekiston tarixi va madaniyatini, xususan XIX asr oxiri va XX asr boshlaridagi Samarqand mintaqasining ma'rifiy, adabiy va me'moriy hayotini o'rganishga bag'ishlangan. Unda Turkistonning Rossiya imperiyasi tarkibiga kirishi mahalliy aholining hayot tarziga, ta'lim tizimiga, madaniyatiga va me'morchiligiga qanday ta'sir ko'rsatgani tahlil etiladi. Asarda jadidchilik harakati, uning namoyondalari va ularning madaniy-ma'rifiy sohadagi faoliyati ham keng yoritilgan.
Kitob O'zbekiston tarixining XIX asr oxiri - XX asr boshlaridagi davrini, xususan Turkistonda xotin-qizlar va bolalar ahvolini yoritadi. Unda mustamlakachilik davridagi ijtimoiy muammolar, sovet hokimiyatining siyosati, maorif masalalari va "Hujum" harakatining oqibatlari tahlil qilinadi.
Ushbu kitob, "Pedagogika" fani bo'yicha ma'ruzalar to'plami bo'lib, unda pedagogikaning nazariy asoslari, tamoyillari, metodlari va texnologiyalari yoritilgan. Kitob O'zbekiston Respublikasi oliy ta'lim tizimi talablariga moslashtirilgan bo'lib, bo'lajak o'qituvchilar uchun muhim qo'llanma hisoblanadi. Unda ta'lim-tarbiya jarayonining turli jihatlari, xususan, pedagogik muloqot, muammoli ta'lim, innovatsion texnologiyalar va ularning qo'llanilishi kabi masalalar ko'rib chiqilgan.
Ushbu kitob pedagogika fanining turli qirralarini, xususan, ta'lim-tarbiya nazariyasi va amaliyotini, shuningdek, o'qituvchi va talabaning rolini yoritadi. Kitobda pedagogikaning asosiy tushunchalari, prinsiplari, metodlari hamda ta'lim jarayonini tashkil etish masalalari ko'rib chiqiladi. Bundan tashqari, turli tarixiy davrlarda ta'lim-tarbiya tizimlari va ularning o'ziga xos xususiyatlari, shuningdek, Markaziy Osiyo mutafakkirlarining pedagogik qarashlari tahlil etiladi. Mazkur kitob pedagogika sohasida bilim olayotgan talabalar va o'qituvchilar uchun mo'ljallangan.
Ushbu kitob XIX asr oxiri va XX asr boshlarida Turkistonda pedagogik fikrlarning rivojlanishiga bag'ishlangan. Unda o'sha davrdagi maktablar, ularning o'qitish usullari va dasturlari, shuningdek, o'sha davrning taniqli pedagoglarining faoliyati haqida ma'lumotlar berilgan. Kitobda, shuningdek, Turkistonda jadid maktablarining paydo bo'lishi va rivojlanishi ham ko'rib chiqiladi.
Kitobda XIX asrning ikkinchi yarmi - XX asr boshlarida O'rta Osiyo xalqlarining hayotida Islom dinining roli va ahamiyati tahlil etilgan. Islomning jamiyatdagi o'rni, ijtimoiy-siyosiy va madaniy hayotga ta'siri, shuningdek, bu davrda ro'y bergan o'zgarishlar va yangi tendensiyalar ko'rib chiqilgan.
Ushbu kitob Oʻzbekiston Respublikasi Xalq ta'limi vazirligi tomonidan tashkil etilgan "Jaholatga qarshi ma'rifat" mavzusidagi ijodiy ishlar tanlovining respublika bosqichi g'oliblarining ijodiy ishlaridan tuzilgan to'plamdir. To'plamga insho, rasm va she'r yo'nalishlarida yaratilgan eng sara asarlar kiritilgan bo'lib, unda yoshlarning jaholatga qarshi kurash, ma'rifatga intilish, vatanparvarlik va insoniylik kabi mavzulardagi fikrlari o'z ifodasini topgan.