“Firdavs ul-iqbоl” asarida atоqli оtlar tizimi
Ushbu kitobda Oʻzbekiston hududida joylashgan Xiva xonligining XIX asrdagi onomastikasi masalalari, shuningdek hududning geografik tuzilishi, etnik kelib chiqishi haqida to'liq ma'lumotlar yoritilgan.
Ushbu kitobda Oʻzbekiston hududida joylashgan Xiva xonligining XIX asrdagi onomastikasi masalalari, shuningdek hududning geografik tuzilishi, etnik kelib chiqishi haqida to'liq ma'lumotlar yoritilgan.
Ushbu kitob O'zbekiston tarixining muhim davri bo'lmish Muhammad Rahimxon I hukmronligi yillarini yoritadi. Asarda xonning siyosiy faoliyati, ijtimoiy-iqtisodiy islohotlari, madaniy hayotni rivojlantirishga qaratilgan sa'y-harakatlari xolis baholanadi.
Ushbu dissertatsiya tadqiqoti Munis va Ogahiyning “Firdavs ul-iqbol” asaridagi atoqli otlarning lingvistik xususiyatlarini, ya'ni ularning stratigrafik, semantik, funksional, stilistik va lingvokulturologik jihatlarini o'rganishga bag'ishlangan. Tadqiqotda asarda qo'llanilgan turkiy, arab, fors va boshqa tillarga oid atoqli otlar tahlil qilinadi. Asar onomastikasining ilmiy-amaliy ahamiyati, uning tadqiqot usullari va yangiligi ham ko'rsatib o'tiladi. Ushbu ish o'zbek tilshunosligi, xususan, o'zbek tili tarixi, leksikologiyasi, stilistikasi va lingvokulturologiyasi uchun muhim nazariy va amaliy manba bo'lib xizmat qiladi.
Ushbu kitob O‘zbekiston tarixshunosligining qimmatli manbasi bo‘lib, unda XIX asrdagi Xorazm vohasining ijtimoiy-siyosiy hayoti, madaniyati, tili va adabiyotiga oid ma’lumotlar jamlangan. Asar, shuningdek, o‘sha davrdagi davlat boshqaruvi, harbiy terminlar, diplomatiya, ilm-fan va diniy leksika kabi sohalarni qamrab olgan.
Ushbu dissertatsiya Xiva xonligi solnomasi tarjimasidagi tarixiy koloritni Y. Bregel tomonidan ingliz tiliga qilingan tarjimasi misolida tadqiq qiladi. Tadqiqotda tarixiy asarlarda realiyalarning tarjimasi, uslubiy figura va troplarning saqlanishi, shuningdek, tarjimon mahorati kabi masalalar tahlil qilinadi. Tadqiqotning asosiy maqsadi – tarixiy-adabiy asar tarjimasida tarixiy koloritni ifodalovchi realiyalar va badiiy-uslubiy vositalarning tarjima usullari va tarjimon mahoratini ochib berishdan iborat.
Ushbu diplom loyihasi Namangan shahridagi
Qisqacha mazmun mavjud emas.
Qisqacha mazmun mavjud emas.
Maqolada Shermuhammad Munis hayoti va ijodi haqida gap boradi. Munis XVIII asr oxiri va XIX asrning birinchi yarmida Xorazmda yashab ijod etgan iste'dodli shoir, tarixchi, tarjimon va hattot bo'lgan. Uning adabiy taxallusi Munis bo'lib, "ulfat", "hamdam", "do'st" ma'nolarini anglatadi. Munis 1778-yilda Xiva yaqinidagi Qiyot qishlog'ida tug'ilgan. Muhammad Rahim I taxtga o'tirgach, Munis bosh mirob lavozimiga tayinlanadi. 1829-yilda vabo kasalligidan vafot etadi. Munisdan "Munis ul-ushshoq" devoni, "Firdavs ul-iqbol" tarixiy asari, "Savodi ta'lim" risolasi kabi boy meros qolgan. U Sharqda fors-tojik va o'zbek adabiyotida shuhrat qozongan. Munis g'azallar, ruboiylar, tuyuqlar, muhammaslar, qasidalar yaratgan. Uning adabiyotga havasini oshirishda Kiromiy, Ravnaq kabi ulamolar katta rol o'ynagan. Munis tarixiy asarlarga qiziqqan. "Firdavs ul-iqbol" asarini Eltuzarxon buyrug'iga ko'ra yozishga kirishgan, ammo asarni Ogahiy tugatgan. Asarda Xorazm tarixi, madaniyati va adabiy muhiti aks etgan.
Ushbu kitob O'zbekiston Respublikasi Oliy va O'rta Maxsus Ta'lim Vazirligi tomonidan Guliston Davlat Universiteti uchun tayyorlangan bo'lib, unda Muzaffar Mamatqulov va Suyarov Mahmud tomonidan yaratilgan "Turkiy xalqlar adabiyoti" fanidan ma'ruza matni jamlangan.