Aristotel - Poetikasi
Qisqacha mazmun mavjud emas.
Qisqacha mazmun mavjud emas.
Kitobda Aristotelning "Poetika", "Axloqi Kabir" va "Ritorika" asarlari jamlangan. Birinchi asar, "Poetika" badiiy ijod va san'at nazariyasiga bag'ishlangan bo'lib, dramaturgiya, epik va lirik janrlarning xususiyatlarini tahlil qiladi. "Axloqi Kabir" asari axloqiy masalalarni o'rganadi va ideal inson fazilatlarini ta'riflaydi. "Ritorika" esa notiqlik san'ati, nutqning tuzilishi va ta'sir etish usullarini ko'rib chiqadi. Mazkur asarlar qadimiy falsafa va adabiyotning muhim manbalari hisoblanadi.
Ushbu maqolada G'arb mutafakkirlarining qarashlarida destruksiya va terrorning o'zaro mutanosibligi masalalari ko'rib chiqiladi. Safarova Nigora Olimovna tomonidan yozilgan maqola, Fromm falsafasida insonning ichki olamidagi his-tuyg'ularning e'tiborga olinmasligi, altruistik munosabat o'rnini egoizm egallashi, hayotga qiziqishning yo'qolishi natijasida o'limga intilish kuchayishi kabi masalalarni tahlil qiladi. Shuningdek, terrorizmning turli ko'rinishlari va ularning sabablari, altruizmning ahamiyati, jamiyatda ruhiy ko'tarinkilikni ta'minlash, shaxs va jamiyat o'rtasidagi munosabatlar, zo'ravonlik va mojarolar kabi masalalar ham o'rganiladi. Maqolada, shuningdek, Xaydegger falsafasidagi bo'shliq tushunchasi, diniy fanatizm, Aristotelning adolat va tengsizlik haqidagi fikrlari, G'obbsning jamiyat haqidagi qarashlari ham tahlil qilinadi.
Ushbu taqdimot Aristotelning "Poetika" asariga bag'ishlangan bo'lib, unda asarning jahon adabiyotshunosligidagi o'rni, yaratilish tarixi va asarning turli tillarga tarjimalari haqida ma'lumot beriladi. Shuningdek, Farobiy va Abu Ali ibn Sinoning "Poetika" asariga yozgan sharhlari haqida ham qisqacha ma'lumotlar keltirilgan.
Ushbu kitobda qadimgi yunon faylasufi Aristotelning (Arastu) "Poetika" (San'at haqida) va "Axloqi Kabir" (Katta axloq kitobi), hamda "Ritorika" (Xitoba) kabi asarlari o'rin olgan. "Poetika" asarida Aristotel ijod san'atlari, xususan she'riyatning drama, komediya, epik, lirik kabi turlari va ularning ko'rinishlari, she'riy asarning mohiyati, go'zallik, ajiblik tushunchalari, asarning yaxshi chiqishi uchun zaruriy shartlar, jumladan fabula, personajlar, til, fikr, musiqaning ahamiyati yoritiladi. "Axloqi Kabir" asari esa odam axloqining asosiy tamoyillari, fazilatlar va illatlar, ularning kelib chiqishi va rivojlanish bosqichlari, o'z-o'zini boshqarish, adolat, do'stlik kabi masalalarni chuqur tahlil qiladi. "Ritorika" kabi asarida esa Aristotel notiqlik san'ati, nutqning uslublari, dalillash usullari, so'z tanlash me'yorlari, ma'naviy boylik va xalq tafakkuri bilan bog'liq qonun-qoidalarni tushuntirib beradi. Kitobda shuningdek, Aristotel va uning Sharqshunoslikdagi izdoshlari (Forobiy, Ibn Sino, Abdu sodiq I., Mahkam M., Rashidxon Sh.) asarlari haqida ham ma'lumotlar berilgan.
Ushbu kitobda qadimgi Yunoniston tarixshunosligi, Ksenofont, Gerodot, Fukidid kabi tarixchilarning asarlari tahlil qilinadi. Antik davr tarixchilari, ularning asarlari va qadimgi dunyo tarixiga oid muhim ma'lumotlar keltirilgan.
Ushbu kitob Aristotelning borliq haqidagi ta'limotini o'rganadi. Unda Aristotelning hayoti, ijodi, falsafiy qarashlarining shakllanishi, borliq haqidagi ta'limoti, insonga bo'lgan munosabati va uning Sharqqa ta'siri tahlil qilinadi. Kitobda Aristotel falsafasining jahon falsafasi taraqqiyotida tutgan o'rni, shuningdek, Ibn Rushd, Abu Rayhon Beruniy, Abu Nasr Forobiy va Ibn Sinoning ontologik qarashlariga Aristotel ta'sirini yoritadi.
Ushbu kitob falsafa asoslariga bag'ishlangan bo'lib, unda antik davr falsafasi, xususan, Qadimgi Yunoniston va Rimdagi falsafiy qarashlar batafsil yoritilgan. Kitobda klassik falsafaning umumiy xususiyatlari, antik falsafaning rivojlanish bosqichlari, Milet maktabining tabiiy falsafasi, shuningdek, Suqrot, Platon va Aristotel kabi faylasuflarning ta'limotlari ko'rib chiqiladi. Bundan tashqari, kitobda antik falsafaning tibbiyotga ta'siri, xususan, Gippokrat va Galenning qarashlari tahlil etiladi. Kitob falsafa va tibbiyot tarixi bilan qiziquvchilar uchun mo'ljallangan.
Ushbu kitob antik davr mutafakkirlarining estetik qarashlariga bag'ishlangan bo'lib, unda Aflotun va Arastu asarlaridagi go'zallik, san'at, axloq, komillik va uyg'unlik kabi tushunchalar tahlil qilinadi. Kitobda antik davr falsafasining shakllanishi, rivojlanishi va keyingi avlodlarga ta'siri ko'rsatib beriladi, shuningdek, estetik qarashlarning ijtimoiy va ma'naviy ahamiyati ochib berilgan.
Ushbu hujjat Sharq adabiyoti poetikasi fanidan maruzalar to'plami bo'lib, unda Sharq adabiyotining turli davrlari, janrlari va oqimlarida qo'llanilgan badiiy usullar, poetik qonuniyatlar va nazariy masalalar ko'rib chiqilgan. To'plam O'zbekiston Respublikasi Oliy va O'rta Maxsus Ta'lim Vazirligi tomonidan Toshkent Davlat Sharqshunoslik Instituti uchun tayyorlangan.