Karbon kislatalar.
Qisqacha mazmun mavjud emas.
Qisqacha mazmun mavjud emas.
Ushbu kitob organik kimyo fanidan referat bo'lib, unda karbon kislotalarning murakkab efirlari, ularning tuzilishi, olinish usullari, xossalari va amaliy ahamiyati haqida ma'lumot berilgan. Kitobda efirlarning fizikaviy va kimyoviy xossalari, gidroliz, alkogoliz, ammonoliz va magniyorganik birikmalar bilan reaksiyalari kabi mavzular yoritilgan. Shuningdek, kitobda sirka-butil efirni olish bo'yicha amaliy qism ham keltirilgan. Adabiyotlar ro'yxati berilgan.
Ushbu kitob farmatsevtika institutining talabalari uchun karbon kislota, to'yinmagan polioksikarbon kislota va aminokislota guruhiga kiruvchi dori moddalarning tahlil usullarini o'rganishga bag'ishlangan o'quv-uslubiy qo'llanma hisoblanadi. Qo'llanmada nazariy ma'lumotlar, amaliy mashg'ulotlar, vaziyatli masalalar va talabalarning bilimini mustahkamlash uchun savollar keltirilgan. Shuningdek, kitobda dori moddalarning kimyoviy xossalari, sintez usullari, miqdoriy va sifat tahlili usullari, tibbiyotda qo'llanilishi va boshqa muhim ma'lumotlar yoritilgan.
Ushbu kitob organik kimyo fanidan laboratoriya mashg'ulotlariga bag'ishlangan. Unda karbon kislotalarning olinishi va xossalari, jumladan, bir asosli (chumoli, sirka) va ikki asosli (oksalat) kislotalarning xossalari, olinishi va reaksiyalari batafsil yoritilgan. Tajribalar orqali karbon kislotalarning oksidlanish, parchalanish reaksiyalari, metallar va asoslar bilan ta'sirlashuvi kabi xususiyatlari ko'rsatilgan. Kitob talabalar uchun mo'ljallangan bo'lib, ularga amaliy ko'nikmalarini oshirishga yordam beradi.
Ushbu avtoreferatda Shomurodov Anvar Irkinovichning dissertatsiyasi haqida ma'lumot berilgan. Dissertatsiyada karbon kislotalarning N-amino(butin-2-il) hosilalarining sintezi, xossalari va ularning faolligi o'rganilgan. Tadqiqot natijalarida yangi kimyoviy birikmalar sintez qilingan va ularning metallarning korroziyasiga qarshi ingibitorlik xossalari aniqlangan. Yangi sintez qilingan preparatlar neft va gaz sanoatida qo'llanilishi mumkinligi ko'rsatilgan.
Ushbu avtoreferat alifatik karbon kislotalarining sirt-faol hosilalarini sintez qilish, ularning kolloid-kimyoviy xossalarini oʻrganish va sanoatda qoʻllash sohalarini aniqlashga bag'ishlangan. Tadqiqotda yangi sirt-faol moddalar sintez qilinib, ularning tuzilishi, fizik-kimyoviy va kolloid-kimyoviy xossalari oʻrganilgan. Tadqiqot natijalari asosida yangi moddalarning rangli metallarni boyitish, changni bostirish va sement tizimlarini barqarorlashtirish kabi sanoat sohalarida qoʻllash yoʻllari aniqlangan.
Ushbu kitob karbon kislotalar mavzusiga bag'ishlangan bo'lib, talabalarga laboratoriya mashg'ulotlarini o'tkazish metodikasini o'rgatadi. Unda karbon kislotalarning xossalari, suvda eruvchanligi, kislotali xossalari, hosil bo'lishi va efirlari kabi mavzularga oid tajribalar keltirilgan. Kitobda o'qitishning turli usullari, jumladan, "Nilufar guli" metodi va "Nima uchun?" sxemasi kabi interaktiv usullar ham qo'llanilgan.
Ushbu dissertatsiya ishi chumoli va sirka kislotalari molekulalarining xossalarini, ularning tuzilishini va molekulalararo o'zaro ta'sirini o'rganishga bag'ishlangan. Tadqiqotda kombinatsion sochilish spektroskopiyasi va kvant-kimyoviy hisoblash usullaridan foydalanilgan. Molkekulalararo vodorod bog'lanishning ahamiyati, uning spektral namoyon bo'lishi, shuningdek, uglerod kislotalarining dimer va polimer agregatlari hosil qilish jarayoni batafsil o'rganilgan. Tadqiqot natijalari shu kislotalarning turli eritmalardagi xatti-harakatini tushunishga yordam beradi.
Maqolada turli xil uglerodli sorbentlarning sorbsion sig‘imi, UzKIFITIda ishlab chiqilgan va ularning oksidlanish shakllarining og‘ir metall ionlariga nisbatan ta’siri o‘rganilgan. Tajribalar davomida AU-L va AU-K markali faollashtirilgan ko‘mirlar va ularning azot kislotali oksidlanish shakllari sinab ko‘rilgan. Sorbentlarning xususiyatlari Fe+3, Ni+2, Zn+2, Co+2, Mg+2, Cd+3, Pb+2 ionlarining model eritmasidan kamayishi bo'yicha atom-absorbsion va atom-emissiya usullari yordamida aniqlangan. Sorbentlarning sorbsion faolligini aniqlash bo'yicha tajribalar statik sharoitda uzluksiz aralashtirish yo'li bilan o'tkazilgan. To'yingan sorbent filtrlanadi va 40-50°C haroratda quritiladi. Og‘ir metall ionlarining sorbsiyasi temir va magniyning sorbsiyasi azot kislotasi bilan oksidlangan namunalarda faolroq bo'lishini ko‘rsatdi. Neokislangan uglerodda kadmiy va qo'rg'oshin yaxshiroq sorbsiyalanadi. Faollashtirilgan ko'mir og'ir metall ionlarining yaxshi sorbentlari hisoblanadi.
Ushbu to'plam O'zbekiston Respublikasi Fanlar akademiyasi, O'rta Osiyo metallurgiya va tog'-metallurgiya instituti, shuningdek, boshqa ilmiy-tadqiqot institutlari va korxonalari tomonidan 2016-yil 15-16 noyabr kunlari Navoiy shahrida bo'lib o'tgan respublika ilmiy-texnik anjumanining materiallarini o'z ichiga oladi. Konferensiya tog'-metallurgiya majmuasining dolzarb muammolari, erishilgan yutuqlar, kelajakdagi istiqbollar va innovatsion rivojlanish masalalariga bag'ishlangan.