Ushbu kitob noorganik kimyo fanidan kurs ishi bo'lib, marganets va uning birikmalarini o'qitish metodikasiga bag'ishlangan. Unda marganetsning xossalari, tabiatda uchrashi, olinishi, birikmalari va ularga oid tajribalar yoritilgan. Kitobda amaliy mashg'ulotlar va laboratoriya ishlarini tashkil etish, xavfsizlik qoidalari va tajriba o'tkazish bo'yicha ko'rsatmalar berilgan.
Mazkur maqolada kremniy (Si) kristallariga ion usuli yordamida marganes (Mn) implantatsiya qilinganidan so'ng uning holati va taqsimlanishiga termik ishlov berishning ta'siri o'rganilgan. Rutherford orqali qaytib sochilish (ROS) usulidan foydalanib, turli implantatsiya dozalari va har xil haroratdagi termik ishlovlar natijasida marganes hamda boshqa aralashmalar (ayniqsa kislorod)ning konsentratsiya profillari aniqlangan. Tadqiqot natijalari shuni ko'rsatadiki, termik ishlov, xususan yuqori haroratlarda (900°C) marganesning taqsimlanishida sezilarli o'zgarishlarga olib keladi, uning maksimal konsentratsiyasi chuqurlikda joylashadi va umumiy miqdori kamayadi. Shuningdek, marganes va kislorodning o'zaro ta'siri ham o'riganilgan, ya'ni marganesning ko'paygan joylarida kislorodning kamayishi kuzatilgan. Maqolada ROS usulining aralashmalar kontsentratsiyasini aniqlashdagi samaradorligi ta'kidlangan.
Ushbu kitob anorganik kimyo fanining VII guruh yonaki guruhcha elementlari (marganes, texnetsiy, reniy)ga bag'ishlangan. Unda mazkur elementlarning tabiatda uchrashi, olinishi, fizikaviy va kimyoviy xossalari, birikmalari, ularning ishlatilishi, shuningdek, masalalar yechish metodikasi va laboratoriya tajribalari batafsil yoritilgan. Bundan tashqari, o'qitishda innovatsion texnologiyalardan foydalanish masalalari ham ko'rib chiqilgan.
Ushbu bitiruv malakaviy ishi O'zbekiston Respublikasi Oliy va O'rta Maxsus Ta'lim Vazirligi, Farg'ona Davlat Universiteti, Tabiiy fanlar fakulteti, Kimyo o'qitish metodikasi yo'nalishi 14-24-guruh bitiruvchisi Alimqulova Mulkijahon Xoliqnazar qizining "Tuproq tarkibidagi Mn miqdorini aniqlash" mavzusidagi ishning kirish qismini, adabiyotlar tahlilini, amaliyot qismini va xulosani o'z ichiga oladi. Kitobda marganesning umumiy ma'lumotlari, tabiatda tarqalishi, fizikaviy va kimyoviy xossalari, birikmalari, uni aniqlash usullari, xususan, kolorimetrik va titrimetrik usullar, shuningdek, tuproq namunalarini tayyorlash va analiz qilish, natijalarni hisoblash hamda xavfsizlik talablari batafsil yoritilgan. Kitobning asosiy maqsadi tuproq namunasidagi marganes miqdorini aniq va samarali aniqlash usullarini o'rganishdan iborat. Kitobda foydalanilgan usullarning aniqligi va ta'sirchanligi, jumladan, spektrofotometrik usullar tahlil qilingan.
Ushbu kitob noorganik kimyo fanidan laboratoriya mashg'ulotlarini o'tkazish uchun uslubiy qo'llanma bo'lib, pedagogika institutlarining kimyo o'qitish metodikasi yo'nalishi talabalari uchun mo'ljallangan. Qo'llanmada talabalarning amaliy ko'nikmalarini oshirishga qaratilgan laboratoriya ishlari, tajribalar va ularning bajarish tartibi keltirilgan.
Ushbu kitob O'zbekiston Respublikasida kimyo ta'limini takomillashtirishga qaratilgan bo'lib, unda marganes va uning birikmalari mavzusini o'qitish metodikasi, laboratoriya tajribalari va amaliy mashg'ulotlarni tashkil etish masalalari ko'rib chiqiladi. Kitobda kimyo fanining mohiyati, o'quv jarayonida tajribalarning ahamiyati, xavfsizlik qoidalari va o'qitish metodlari haqida ma'lumotlar keltirilgan. Shuningdek, marganesning xossalari, birikmalari, olinishi va ularning kimyoviy reaksiyalari batafsil yoritilgan. Kitobda o'quvchilarning bilim olishga qiziqishini oshirish va amaliy ko'nikmalarini rivojlantirishga qaratilgan didaktik materiallar ishlab chiqishga e'tibor qaratilgan.
Ushbu kitob anorganik kimyo fanining asosiy tushunchalari, qonunlari, reaksiyalari va birikmalarini o'rganishga bag'ishlangan. Kitobda atom tuzilishi, kimyoviy bog'lanish, eritmalar, termokimyo, oksidlanish-qaytarilish reaksiyalari va kompleks birikmalar kabi mavzular batafsil yoritilgan. Shuningdek, s-elementlar (ishqoriy va ishqoriy-yer metallari), vodorod peroksid va ularning birikmalari ham ko'rib chiqilgan. Kitob farmatsevtika institutlari talabalari uchun mo'ljallangan bo'lib, umumiy va anorganik kimyo fanining dasturiga mos keladi.
Ushbu kitob hayvonlar fiziologiyasiga bag'ishlangan bo'lib, unda mikroelementlarning organizm uchun ahamiyati, ularning turlari va roli batafsil yoritilgan. Kitobda temir, mis, kobalt, yod, marganets, ruh, stronsiy, seziy, ftor va brom kabi muhim mikroelementlarning xususiyatlari va organizmdagi vazifalari haqida ma'lumotlar keltirilgan. Mikroelementlarning yetishmasligi yoki ortiqcha bo'lishi natijasida kelib chiqadigan kasalliklar ham ko'rib chiqilgan.
Ushbu bitiruv malakaviy ishi O'zbekiston Respublikasi qishloq va suv xo'jaligi vazirligi Samarqand qishloq xo'jalik institutida Dehqonchilik va melioratsiya asoslari kafedrasi tomonidan bajarilgan. Unda Vaxabov Vohid Uchqun o'g'lining g'o'za o'sishi, rivojlanishi va hosildorligiga bor va marganes mikroelementlarining ta'sirini o'rganish bo'yicha olib borgan tadqiqotlari natijalari keltirilgan. Ishda tuproq tarkibidagi mikroelementlar miqdori, ularning o'simlikka ta'siri, turli o'g'itlar va ularni qo'llash usullari, muddatlari hamda dozalari bo'yicha ma'lumotlar jamlangan. Shuningdek, O'zbekistonning 2013-yildagi ijtimoiy-iqtisodiy rivojlanish yakunlari va 2014-yilga mo'ljallangan iqtisodiy dasturning eng muhim ustuvor yo'nalishlariga bag'ishlangan vazirlarining ma'ruzalari va kimyoviy moddalar bilan ishlashda hayot faoliyati xavfsizligi masalalari ham qamrab olingan.
Ushbu kitob hayvonlar fiziologiyasiga bag'ishlangan bo'lib, unda hayvon organizmida mikroelementlarning ahamiyati, ularning yetishmasligi yoki ortiqchaligi oqibatlari, shuningdek, ayrim mikroelementlarning xususiyatlari va fiziologik roli batafsil yoritilgan. Kitobda temir, mis, kobalt, yod, marganets, ruh, stronsiy, seziy, ftor va brom kabi muhim mikroelementlar haqida ma'lumotlar keltirilgan. Kitob talabalar va hayvonlar fiziologiyasi bilan qiziquvchi mutaxassislar uchun mo'ljallangan.