Metaphors and metonymies
Qisqacha mazmun mavjud emas.
Qisqacha mazmun mavjud emas.
Ushbu kurs ishi ingliz tilidagi gazetalarda qo'llaniladigan metaforalarni o'rganadi. Ishda metaforalarning sintaktik va semantik xususiyatlari tahlil qilinadi, ularning gazeta uslubidagi o'rni va ta'siri ko'rib chiqiladi. Shuningdek, metaforalarning kognitiv va pragmatik jihatlari, ularning auditoriyaga ta'siri va manipulyativ potensiali ham o'rganiladi. Tadqiqotda metaforalarning turlari, ularning qo'llanilish sohalari va uslubiy xususiyatlari misollar orqali tahlil etiladi. Ishning asosiy maqsadi - gazetalarda metaforalardan foydalanishning o'ziga xos xususiyatlarini aniqlash va ularning ommaviy axborot vositalaridagi rolini ochib berishdan iborat.
Ushbu dissertatsiya mavzusi dolzarbligi va zarurati Jahon tilshunosligida metaforalar eng faol oʻrganilayotgan lingvistik birlik hisoblanadi. Zero, metafora nafaqat lingvistik hodisa, balki undan ham muhimroq xususiyatga ega boʻlib, kognitiv tilshunoslikdagi kognitiv jarayonlar, empirik bilim va til kompetensiyasini oʻzida mujassam etgan kognitiv vosita hisoblanadi. Metafora shoir yoki yozuvchilarning oʻz his-tuygʻulari va kechinmalarini badiiy matnlarda ifodalash uchun kuchli lingvistik vosita boʻlib, metaforalar aniq va ommabop boʻlgan konseptlar orqali biror boshqa mavhum tushunchalarni kontseptuallashtirish va anglash imkonini beradi. Metafora – bu kognitiv mexanizm boʻlib, unda kognitiv subyekt bir sohadagi obyektnning xususiyatlari yoki belgilarini idrok qilish orqali boshqa sohaga moslashtiradi va shu bilan o'sha sohaga ma'lum tegishli xususiyatlarni tatbiq qilish va xaritalash jarayonida metaforik ma'nolarni yaratish imkonini beradi. Shunga koʻra, metaforalar har xil madaniyat va tillarda keng tarqalgan boʻlib, konseptual metafora nazariyasiga asoslangan turli madaniyat va tillarda mavjud boʻlgan metaforik ifodalarga soʻnggi yillarda katta e'tibor qaratilmoqda. Dunyo ilm-fanida kontseptual metafora boʻyicha tegishli tadqiqotlar san'at, musiqa, adabiyot, falsafa va kognitiv nuqtai nazardan olib borilgan. Turli tillarda kontseptual metafora nazariyasiga asoslanib, bir xil maqsadni qanday kontseptuallashtirishni o'rganish uchun ba'zi madaniyatlararo tadqiqotlar ham oʻtkazildi. Biroq, bu tadqiqotlarda kontseptual metaforalarning ishlash mexanizmi kognitiv nuqtai nazardan oʻrganilmagan. Oʻzbekistonda badiiy matnlardagi kontseptual metaforalarni madaniyatlararo nuqtai nazardan oʻrganishga yetarlicha e'tibor berilmagan. Xususan, ushbu tadqiqotlarda kontseptual metaforalarni kontseptual integratsiya nazariyasiga asoslangan holda ikki bir-biriga bog'liq boʻlmagan til - ingliz va xitoy tillarining madaniyatlararo farqi nuqtai nazaridan oʻrganilmadi. Oʻzbekiston Respublikasi Prezidentining 2017-yil 17-fevraldagi 4947-son "Oʻzbekiston Respublikasini yanada rivojlantirish boʻyicha harakatlar strategiyasi toʻgʻrisida", 2019-yil 8-oktabrdagi PF-5847-son “Oʻzbekiston Respublikasi oliy ta'lim tizimini 2030-yilgacha rivojlantirish konsepsiyasini tasdiqlash toʻgʻrisida", 2022-yil 28- yanvardagi PF-60-son “2022-2026-yillarga moʻljallangan Yangi Oʻzbekistonning taraqqiyot strategiyasi toʻgʻrisida”gi Farmonlari, 2017-yil 20- apreldagi 2909-son “Oliy ta'lim tizimini yanada rivojlantirish chora-tadbirlari to'g'risida" qarori hamda mazkur faoliyatga tegishli boshqa me'yoriy-huquqiy hujjatlarda belgilangan vazifalarni amalga oshirishga ushbu dissertatsiya tadqiqoti muayyan darajada xizmat qiladi. Tadqiqotning respublika fan va texnologiyalari rivojlanishining ustuvor yoʻnalishlariga mosligi. Dissertatsiya tadqiqoti respublika fan va texnologiyalar rivojlanishining “Axborotlashgan jamiyat va demokratik davlatni ijtimoiy, huquqiy, iqtisodiy, madaniy, ma'naviy-ma'rifiy rivojlanishida innovatsion gʻoyalar tizimini shakllantirish va ularni amalga oshirish yoʻllari" ustuvor yoʻnalishiga muvofiq bajarilgan.
Ushbu dissertatsiya ingliz va o‘zbek tillarida kognitiv introspeksiya metaforalarining ma’no qurilishini o‘rganadi. Unda kognitiv lingvistika nazariyalari, metaforalarning ta’siri, neuron tarmoqlari va abstrakt konseptualizatsiyalarning mohiyati tahlil etilgan. Dissertatsiyada, shuningdek, o‘lik metaforalarni jonlantirish, til va tafakkurning o‘zaro bog‘liqligi, sezgi-motor tizimining o‘rni kabi masalalar ham ko‘rib chiqiladi.
Ushbu kitob metafora tushunchasini, uning ta'rifini, turlarini, adabiyot va nutqdagi ahamiyatini chuqur o'rganadi. Metaforaning tilshunoslikdagi o'rni, kognitiv jarayonlardagi roli va kundalik hayotimizdagi ahamiyatiga e'tibor qaratiladi. Kitobda metaforaning adabiy asarlardagi namunalari va turli madaniy kontekstlarda qo'llanilishi tahlil qilinadi.
Ushbu kitob mintaqadagi zamonaviy fan, ta'lim va tarbiya bilan bog'liq dolzarb muammolarni, jumladan, matematika, fizika, mexanika, texnika, tabiiy fanlar, tibbiyot, tarix, falsafa, turizm, iqtisodiyot, filologiya va lingvistika sohalaridagi tadqiqotlarni o'z ichiga oladi. Xususan, u metafora tushunchasini, uning an'anaviy va konseptual turlarini, shuningdek, chet tillarni o'qitishning asosiy xususiyatlarini tahlil qiladi. Kitobda ushbu sohalardagi ilmiy-amaliy izlanishlar va ularning natijalari yoritilgan.
Ushbu kitob metaforani tahlil qilishga bag‘ishlangan bo‘lib, unda metaforaning ta’riflari, turlari, boshqa obrazli nutq shakllari bilan aloqasi, metaforani aniqlash usullari va metaforani tushunish nazariyalari ko‘rib chiqiladi. Kitobda kategoriyalash nazariyasi, relevantlik nazariyasi, metaforaning kognitiv jarayonlardagi o‘rni, shuningdek, metaforaning til va tafakkur bilan bog‘liqligi muhokama qilinadi. Kitob metaforani siyosiy nutqda qo‘llanilishi, metaforaning ijtimoiy va madaniy kontekstlari bilan bog‘liq masalalarni ham o‘rganadi.
Ushbu kitob kognitiv metaforalarni turli xil matnlarda, xususan, badiiy, gazeta va she'riy matnlarda o'rganishga bag'ishlangan. Unda kognitiv lingvistika, metafora nazariyasi va matn tahlilining asosiy tushunchalari ko'rib chiqiladi hamda ularning amaliyotda qo'llanilishi misollar orqali tushuntiriladi.
This is a Russian language lesson on literary tropes. The presentation covers definitions of various tropes such as hyperbole, litotes, periphrasis, and synecdoche. It also includes exercises to identify tropes like metaphors, similes, and epithets in provided text excerpts from famous Russian authors. The lesson concludes with matching exercises and identification of specific tropes used in given literary examples.
Ushbu kitob metaforalarning lingvistik tahliliga bag'ishlangan. Unda metaforaning ta'rifi, turlari, siyosiy stilistikada tutgan o'rni, kategoriyalash va relevantlik nazariyalari, shuningdek, relevantlik nazariyasining o'zi ham ko'rib chiqiladi. Muallif metaforani tushunish va talqin qilishning turli xil nazariy yondashuvlarini solishtiradi va ularning afzalliklari va kamchiliklarini baholaydi. Kitob tilshunoslik, adabiyotshunoslik va kognitiv fanlar sohasidagi mutaxassislar uchun qiziqarli bo'lishi mumkin.