Ushbu kitob biologiyada matematik usullarni qo'llashga bag'ishlangan bo'lib, unda o'rtacha qiymatlar, ularning turlari va hisoblash usullari, shuningdek, variasion statistika elementlari ko'rib chiqiladi. Kitobda o'rtacha qiymatlarning amaliy ahamiyati misollar orqali yoritilgan, hisoblashlarni soddalashtirish usullari keltirilgan. Adabiyotlar ro'yxati mavjud.
Ushbu kitob tasodifiy hajmli tanlanmalarning o'rtacha qiymati uchun kuchli asosli baholash usullarini o'rganishga bag'ishlangan. Klassik statistikada ko'pincha aniq hajmli tanlanmalar bilan ish ko'riladi, ammo ko'plab amaliy sohalarda, masalan, ishonchlilik nazariyasi, sug'urta ishlari, to'liqmas kuzatishlar nazariyasi kabi masalalarda tasodifiy hajmli tanlanmalar bilan ishlash zarurati tug'iladi. Kitobda tasodifiy hajm qator holatlarda kuzatilayotgan miqdorlarga bog'liq bo'lishi yoki bo'lmasligi mumkinligi ta'kidlanadi. Ishda tanlanma hajmining tasodifiy miqdorlarga bog'liqsizligi sharti talab qilinmaydi, ya'ni bu yerda noma'lum matematik kutilma uchun kuchli baho o'rganiladi. Turli taqsimotlarga (binomial, Puasson, geometrik, tekis diskret) ega bo'lgan tasodifiy hajmli tanlanmalar misolida baholarning xossalari, jumladan kuchli asosliligi ko'rib chiqiladi va bir qator teoremalar isbotlanadi.
Ushbu kitobda ozuqalardan o'rtacha namuna olish usullari haqida ma'lumot berilgan. Unda ozuqa turlari, saqlash usullari va o'ziga xos xususiyatlariga bog'liq holda namuna olish tartibi tushuntirilgan. Kitobda dag'al, silos, senaj, ko'k, ildiz mevali, omixta yem va donli ozuqalardan namuna olishning o'ziga xos jihatlari batafsil yoritilgan.
Ushbu kitob O'zbekiston Respublikasi Oliy va O'rta Maxsus Ta'lim Vazirligi tomonidan tasdiqlangan dastur asosida tayyorlangan bo'lib, unda statistika fani bo'yicha nazariy va amaliy ma'lumotlar, jumladan statistika, uning predmeti, metodlari, tashkil etilishi, statistik kuzatish, guruhlash, indekslar, regressiya, dispersiya, variatsiya, o'rtacha ko'rsatkichlar, qiyosiy ko'rsatkichlar, dinamika qatorlari, iqtisodiy statistikani hisoblash usullari, milliy hisoblar tizimi, aholi statistikasi, mehnat bozori statistikasi, milliy boylik, yalpi ichki mahsulot, milliy daromad, tashqi iqtisodiy faoliyat statistikasi, moliya-kredit tizimi statistikasi, aholi turmush darajasi statistikasi, statistika va uning qismlari, shuningdek, uning nazariyasi va amaliyoti bilan bog'liq ko'rsatkichlar, milliy hisoblar tizimi, aholi statistikasi, mehnat bozori statistikasi, milliy boylik, yalpi ichki mahsulot, milliy daromad, tashqi iqtisodiy faoliyat statistikasi, moliya-kredit tizimi, aholi turmush darajasi statistikasi, va boshqa ko'plab mavzular chuqur yoritilgan. Kitobda har bir bo'lim yakunida nazariy va mustaqil ishlar uchun savol va topshiriqlar hamda foydalanilgan adabiyotlar ro'yxati keltirilgan.
Ushbu maqola o'rta qiymatlarga (arifmetik, geometrik va garmonik) bag'ishlangan bo'lib, ularning xususiyatlari, o'zaro bog'liqliklari va amaliy masalalarni yechishdagi qo'llanilishi ko'rib chiqiladi. Maqolada o'rta qiymatlarning ta'riflari, ular orasidagi munosabatlar va geometrik talqinlari keltirilgan. Shuningdek, o'rta garmonik qiymatga doir misollar va masalalar, xususan, motosiklchining o'rtacha tezligini hisoblash masalasi batafsil tahlil qilingan.
Ushbu bitiruv-malakaviy ish zamonaviy matematikada muhim ahamiyatga ega bo'lgan umumlashgan funksiyalar nazariyasini o'rganishga bag'ishlangan. Ishda umumlashgan funksiyalarning mohiyati, ularning klassik funksiyalardan farqi, asosiy xossalari va qo'llanilishi batafsil yoritilgan. Funksional fazolar, o'rta funksiyalar kabi tushunchalar bilan chambarchas bog'liqligi hamda differensiallash masalalari ko'rib chiqilgan. Shuningdek, Dirakning delta funksiyasi, Xevisayd funksiyasi kabi muhim misollar tahlil etilib, umumlashgan funksiyalarning turli sohalardagi, xususan fizik jarayonlardagi matematik modellashtirishdagi ahamiyati ochib berilgan.
Ushbu kitob surunkali pielonefrit bilan og'rigan bolalarda endogen intoksikatsiyani tashxislashning ahamiyatini o'rganadi. Tadqiqotda dismetabolik nefropatiya (DN) fonida ikkilamchi pielonefritning shakllanishi, uning diagnostikasi va davolash usullari ko'rib chiqiladi. Asosiy maqsad yuqori informativ diagnostik ko'rsatkichlar asosida endogen intoksikatsiyani (EI) aniqlashdan iborat. Kitobda olingan natijalar bolalarda buyrak funktsiyalari va EI ko'rsatkichlarini tekshirishning diagnostik ahamiyatini ko'rsatadi. Shuningdek, o'rta molekulalarni qon plazmasida aniqlash EI ni yuqori diagnostik usuli sifatida katta amaliy ahamiyatga ega ekanligi ta'kidlanadi.
Ushbu kitob statistika fanining nazariy va amaliy jihatlarini o'z ichiga oladi. Unda statistika fanining predmeti va usullari, statistik kuzatuvlar, ma'lumotlarni guruhlash va umumlashtirish, o'rtacha ko'rsatkichlar, statistik indekslar, dinamik qatorlar, korrelyatsiya-regressiya tahlili va boshqa muhim mavzular chuqur yoritilgan. Har bir bo'lim oxirida o'z-o'zini tekshirish uchun savollar va testlar keltirilgan.
Ushbu kitob iqtisodiyot, statistika va boshqaruv sohalarida bilim olayotgan talabalar uchun mo'ljallangan bo'lib, ularga statistika fanining nazariy va amaliy asoslarini o'rgatadi. Kitobda statistikaning predmeti, uslubi, turlari, ko'rsatkichlari, guruhlash usullari, tahlil qilish metodlari va boshqa muhim mavzular batafsil yoritilgan. Nazariy ma'lumotlar amaliy misollar bilan mustahkamlangan.
Ushbu kitob O'zbekiston Respublikasi Oliy va o'rta maxsus ta'lim vazirligi tomonidan tasdiqlangan "Statistika" fani bo'yicha o'quv qo'llanma bo'lib, unda statistikaning nazariy asoslari, metodlari va amaliyotga tadbiqi keng yoritilgan. Qo'llanma talabalar, magistrantlar, ilmiy tadqiqotchilar va iqtisodiyot sohasida faoliyat yuritayotgan mutaxassislar uchun mo'ljallangan.