Qo‘shqatorlab ekilgan g‘o‘zaning o‘sishi, rivojlanishi va hosildorligiga tup son qalinligining ta’siri
Ushbu avtoreferat
Ushbu avtoreferat
Ushbu bitiruv malakaviy ishi "Buxoro-8" gʻoʻza navining tup qalinligini hosildorlikka ta'sirini oʻrganishga bagʻishlangan. Ishda qoʻshqatorlab ekishning afzalliklari, tuproq unumdorligini oshirish, sugʻorishning ahamiyati kabi masalalar koʻrib chiqilgan. Tadqiqot natijalari gʻoʻza yetishtirishda tup qalinligining hosildorlikka ta’sirini aniqlashga yordam beradi va amaliy tavsiyalar ishlab chiqilgan.
Ushbu kitob ko'klam katarasi kasalligining kelib chiqishi, diagnostikasi, davolash usullari, va bu kasallikning O'zbekistonning janubiy viloyatlaridagi tarqalishi hamda klinik xususiyatlarini o'rganishga bag'ishlangan. Kitobda kasallikning sabablari, mavjud klassifikatsiyalari, zamonaviy davolash usullari, jumladan, farmakologik vositalar va immunologik tekshiruvlar natijalari batafsil yoritilgan. Shuningdek, bemorlarning yoshi, jinsi, ijtimoiy ahvoli hamda irsiy moyilligi kabi omillarning kasallik rivojlanishiga ta'siri tahlil qilingan.
Ushbu kitob qishloq xo'jaligi, xususan paxtachilikni mexanizatsiyalashga bag'ishlangan. Unda qo'sh qatorlab ekilgan paxta hosilini yetishtirish texnologiyasi va uni qo'llashda ishlatiladigan kultivatorlarning ishchi qismlarini takomillashtirish masalalari ko'rib chiqilgan. Kitobda Andijon viloyati sharoitida o'tkazilgan tajribalar natijalari, iqtisodiy hisob-kitoblar ham keltirilgan.
Ushbu avtoreferat Qoraqalpog'iston sharoitida sug'orishdan keyin g'o'za qator oralariga ishlov beruvchi kultivatorning o'toq qiluvchi-yumshatuvchi panjasini ishlab chiqish va uning parametrlarini asoslashga bag'ishlangan. Tadqiqotda zamonaviy agrotexnologiyalarni joriy etish, energiyani tejash va resurslarni samarali ishlatish masalalariga e'tibor qaratilgan. Ishlab chiqilgan ishchi organ g'o'za qator oralaridagi begona o'tlarni yo'qotish va tuproqni uvalash sifatini oshirishga qaratilgan bo'lib, uni amalda qo'llash natijasida hosildorlikni oshirish va ishlab chiqarish tannarxini kamaytirish mumkinligi ko'rsatilgan. Tadqiqot natijalari respublikamizning qishloq xo'jaligi mashinasozligi va amaliyotida qo'llash uchun tavsiya etiladi.
Mazkur magistrlik dissertatsiya ishini bajarishdan maqsad Samarqand viloyatida joylashgan Kattaqo'rg'on va Oqdaryo suv omborlarining loyqa oqiziqlar rejimini oʻrganishdan iborat edi. Shu maqsadni koʻzlab qoʻyidagi masalalar bilan tanishib chiqildi va ilmiy-maliy xulosalar chiqarildi: 1. Samarqand viloyati suv omborlari joylashgan hududning oʻziga xos tabiiy geografik xususiyatlari oʻrganildi; 2. Suv omborlari joylashgan hududda amalga oshirilgan gidrologik kuzatish ma'lumotlari toʻplandi, birlamchi qayta ishlanib, tahlil qilindi; 3. Zarafshon havzasi suv omborlarining gidrologik rejimi: ularning suv sathi, harakterli suv sathlari Kattaqo'rg'on va Quyimozor suv omborlari misolida oʻrganildi; 4. Suv omborlari suv balansi asosiy elementlari dinamikasi, kanallar orqali quyiladigan va chiqib ketadigan oqim dinamikasi hamda suv omborlarida to'plangan suv miqdorining yillararo oʻzgarishi oʻrganilib, grafiklar chizildi; 5. Viloyat suv omborlarining sedimentatsiya balansi tenglamasi tuzildi va uning elementlari miqdoriy baholandi; 6. Samarqand viloyati quyilma va o'zan suv omborlarining tubida cho'kkan loyqa oqiziqlarning 99% daryo va kanalning hissasiga toʻgʻri kelgan boʻlsa, 1% esa gidrometrik kuzatishlar olib borilmaydigan soylar hissasiga toʻgʻri kelganligi aniqlandi; 7. Oqdaryo o'zan suv ombori bo'lganligi uchun ham daryo suvining loyqaligi suv ombori suv loyqaligiga yaqin. Shuning uchun biz ushbu ishda interpolyatsiya usulidan foydalanib Oqdaryo suv ombori loyqaligini o'rgandik. 8. Kattaqo'rg'on suv omboridan 1991-2015 yillar davomida foydalanish natijasida uning hajmi loyqa oqiziqlar cho'kishi hisobiga qariyb, 20,06 mln m³ ga qisqargan. Bu raqam suv omborning toʻliq hajmiga nisbatan 2,5% ni tashkil etdi. 9. Viloyat suv omborlari suv sigʻimining oʻzgarishini prognozlash va ulardan samarali foydalanish bo'yicha taklif va tavsiyalar ishlab chiqildi.
Ushbu kitob Umumiy Yer Bilimi fanining muhim mavzularini qamrab oladi va talabalarga amaliy mashg'ulotlarda yordam beradi. Qo'llanmada mashg'ulotlar, testlar va nazorat savollari taqdim etilgan. Bu geografiya o'qituvchilarini yetishtirishda muhim manba bo'lib xizmat qiladi.
Ushbu kitob to'qimachilik sanoati laboratoriyalarini loyihalashtirish va tashkil etishga oid uslubiy qo'llanma. Unda sinov laboratoriyalarini loyihalashtirish, to'qimachilik materiallarini sinash usullari, laboratoriyalarda o'tkaziladigan sinovlar hajmi, korxona sinov laboratoriyalarini rekonstruktsiya qilish va zamonaviy jihozlash, loyiha uchun materiallar to'plash, paxta tolasini yigirish fabrikasi laboratoriyasi, to'qimachilik korxonalari laboratoriyasi va xom ashyo laboratoriyalari kabi mavzular yoritilgan.
Ushbu maqola Qoraqalpog'iston hududida shakllangan etno-madaniy jonlanish va ekologik muammolar hamda ularning huquqiy manbalari haqida so'z yuritadi. Qadimgi davrlarda ajdodlarimiz tabiatni muhofaza qilish, tabiiy boyliklardan oqilona foydalanish borasida boy tajribaga ega bo'lgan. "Avesto" kabi muqaddas kitoblarda insonning yer, suv, quyosh, olovga hurmat bilan qarashi, hayvonot dunyosini qadrlashi, ajdodlarning ruhini hurmat qilish kabi ezgu g'oyalar targ'ib qilingan. Ushbu qonun-qoidalarning huquqiy asoslari "Avesto"ning "Vendidat" qismida batafsil yoritilgan. Maqolada, shuningdek, O'zbekiston Respublikasi Konstitutsiyasining tabiatni muhofaza qilishga oid moddalari va boshqa qator qonun hujjatlariga to'xtalib o'tilgan.
Ushbu kitob radioaktiv nurlanish va ulardan himoyalanish mavzularini qamrab oladi. Unda radioaktiv nurlanishlarning xossalari, inson organizmiga ta'siri, ulardan saqlanish usullari, shuningdek nurlanishni o'lchash asboblari haqida ma'lumotlar berilgan. Kitobda nurlanish dozalarini aniqlash, xavfsizlik qoidalari va normalari, hamda ish joylarida nurlanishdan himoyalanish tadbirlari batafsil yoritilgan. Shuningdek, radioaktiv moddalar bilan ishlashda qo'llaniladigan maxsus jihozlar va asboblar haqida ma'lumotlar keltirilgan.