Ustrushonaning qadimgi davr tarixi va madaniyati (qabrlarda o‘rganilgan manbalar asosida)
Qisqacha mazmun mavjud emas.
Ilk oʻrta asrlar Sugʻd va Ustrushonaning ijtimoiy-siyosiy va etnomadaniy aloqalari
Ushbu dissertatsiya Sharof Rashidov nomidagi Samarqand davlat universiteti huzuridagi Ilmiy darajalar beruvchi DSc.03/06.04.2024.Tar.20.05 raqamli Ilmiy Kengashda himoya qilingan. Unda Xoʻjanov Nuriddin Ziyadullayevichning «Ilk oʻrta asrlar Sugʻd va Ustrushonaning ijtimoiy-siyosiy va etnomadaniy aloqalari» mavzusidagi doktorlik dissertatsiyasi (PhD) tahlil qilingan. Tadqiqotning maqsadi ilk oʻrta asrlar Sugʻd va Ustrushona ijtimoiy-siyosiy va etnomadaniy aloqalarining mohiyatini ochib berishdan iborat. Dissertatsiyada ushbu davrdagi ikki mintaqa oʻrtasidagi aloqalarning tarixiy, ijtimoiy-siyosiy va etnomadaniy jihatlari yoritilgan. Xususan, ilmiy ishda Sugʻd va Ustrushona oʻrtasidagi aloqalarni ochib berishda ishlatilgan manbalar, arxeologik topilmalar, shuningdek, numizmatik materiallar, til va yozuv tizimidagi oʻxshashliklar, diniy va madaniy aloqalar atroflicha tahlil qilingan. Tadqiqot natijalari Oʻzbekiston Respublikasi Prezidentining ilm-fan sohasidagi qarorlari va konsepsiyalariga mos kelishi, shuningdek, Oʻzbekistonning yanada rivojlantirish strategiyasiga hissa qoʻshishi ta’kidlangan.
Ilk o’rta asrlarda Ustrushona
Ushbu ilmiy ish O'zbekistonning markaziy qismida joylashgan Jizzax vohasining qadimiy tarixi, madaniyati va ijtimoiy-iqtisodiy hayotini o'rganishga bag'ishlangan. Unda Ustrushona davlatining shakllanishi, rivojlanishi, shaharlari, aholisi, xo'jaligi, madaniy aloqalari va boshqa masalalar arxeologik ma'lumotlar va tarixiy manbalar asosida tahlil qilingan.
Имом Уструшаний
Ushbu kitobda O'zbekiston musulmonlari idorasi tomonidan chop etilgan "Imom Ustrushaniy" asari haqida ma'lumot berilgan. Kitob Imom Ustrushaniyning hayoti, ilmiy merosi va fiqhiy qarashlariga bag'ishlangan bo'lib, uning asarlari va shaxsiyati haqida keng qamrovli tahlilni o'z ichiga oladi.
Шимолий – ғарбий устуршонанинг қадимги суғорма деҳқончилик маданиятининг археологик манбаларда акс этиши
Maqola Shimoliy-G'arbiy Ustrushonaning qadimgi sug'orma dehqonchilik madaniyatining arxeologik manbalarda aks etishiga bag'ishlangan. Unda Ustrushonaning markaziy qismida o'troq hayot va sug'orma dehqonchilik qadimdan rivojlanganligi, yirik shaharlar mavjudligi, xususan, Kiropol shahri o'rnashganligi haqida ma'lumotlar keltirilgan. Shuningdek, Sangzor va Zominsuv daryolari vodiysi, ularning geografik xususiyatlari, tuproq tarkibi va agroirrigatsiya qatlamlari haqida so'z boradi. Xususan, Qaliatepa sug'orma dehqonchilik mavzeyida ilk irrigatsiya tizimlarining paydo bo'lish davri taxmin qilinadi. Xontepa va Sag'anaqtepa qishloq makonlari bilan bog'liq madaniy mavze eng qadimgi sug'orma dehqonchilik vohasi sifatida tilga olinadi. Maqolada irrigatsiya tizimlarining rivojlanishi, aholi manzilgohlarining joylashuvi va dehqonchilikning uzviy davomiyligi masalalari ko'rib chiqiladi.
Ustrushona kulollik hunarmandchiligining tarixiy tahlillari (Jizzax vohasining antik va ilk oʻrta asrlar materiallari asosida)
Ushbu dissertatsiya O'rta Osiyoning qadimiy va ilk o'rta asrlardagi Ustrushona vohasi kulollik hunarmandchiligini tarixiy jihatdan tahlil qiladi. Tadqiqotda Voha kulollik buyumlarining ijtimoiy-iqtisodiy, madaniy va diniy hayotdagi o'rni, yasalish texnologiyalari, bezaklari, xomashyosi, funksiyalari, shuningdek, madaniy aloqalar davomida rivojlanishi va o'ziga xos xususiyatlari tadqiq etiladi. Tadqiqot davomida arxeologik topilmalar, yozma manbalar va ilmiy adabiyotlar tahlil qilinib, Ustrushona kulollik hunarmandchiligining rivojlanish bosqichlari, mahalliy an'analar va boshqa madaniyatlar ta'siri ochib berilgan.
Уструшона ҳудудида кўчманчи чорвадорлар тарихининг ўрганилиши
Maqolada XX asrda Ustrushona hududida ko‘chmanchi chorvadorlar tarixini o‘rganilishi haqida so‘z boradi. M.M.Dyakonovning fikriga zid ravishda, arxeologik izlanishlar Ustrushonada ko‘chmanchilar bilan bog‘liq ko‘plab yodgorliklar borligini ko‘rsatdi. Maqolada hududdagi qo‘rg‘onlar, ularning tuzilishi, joylashuvi va arxeologik topilmalar tahlil qilinadi. Shuningdek, turli tadqiqotchilarning qo‘rg‘onlarni o‘rganishga oid fikrlari va xulosalari keltirilgan. Ustrushonadagi ko‘chmanchilar madaniyatini o‘rganishning bosqichlari ko‘rsatib o‘tilgan.
Ush doston
Kitob Mahmud Toirning uch dostonidan iborat bo'lib, unda shoirning hayotiy tajribalari, insoniy munosabatlari va Vatan haqidagi o'ylari aks etgan. Dostonlar turli yillarda yozilgan bo'lib, millatning atoqli adiblarining e'tirofiga sazovor bo'lgan.
Ustrushona Markaziy Osiyoning madaniy aloqalari tizimida (antik va ilk o‘rta asrlar davri)
Qisqacha mazmun mavjud emas.
Ўрта Осиёда илк давлатлар ва шаҳарлар тарихи
Ushbu kitob Oʻrta Osiyo hududida ilk davlatlar va shaharlarning tarixini oʻrganishga bagʻishlangan boʻlib, u bu boradagi ilmiy tadqiqotlar, arxeologik topilmalar va tarixiy manbalarga asoslanadi. Kitobda Oʻrta Osiyoning etnik tarkibi, hududning siyosiy tuzilishi, diniy eʼtiqodlari, hunarmandchiligi, savdo aloqalari kabi masalalar yoritilgan. Kitob Oʻrta Osiyo tarixini oʻrganuvchi talabalar, tadqiqotchilar va qiziquvchilar uchun moʻljallangan.