Ushbu kitob O'zbekistonning qadimiy Xorazm mintaqasida vujudga kelgan Ma'mun akademiyasining tarixini, uning dunyo ilm-faniga qo'shgan hissasini va bugungi kundagi faoliyatini yoritadi. Kitobda akademiyaning tashkil topishi, uning olimlari, ilmiy yo'nalishlari, mintaqaviy va umumbashariy ahamiyati, shuningdek, qayta tiklanishi va hozirgi zamon faoliyati haqida ma'lumotlar keltirilgan.
Bitiruv malakaviy ishi Xorazm vohasidagi tunlam kapalaklarining ekologiyasiga bag'ishlangan. Unda tunlam kapalaklarining tur tarkibi, biologik xususiyatlari, oziqlanishi va hayotiy sikli o'rganilgan. Shuningdek, tunlam kapalaklarining qishloq xo'jaligi ekinlariga ta'siri ham ko'rib chiqilgan. Tadqiqot natijalari O'zbekiston Respublikasida umurtqasizlar zoologiyasi, entomologiya, zoogeografiya va hayvonlar ekologiyasi kabi fanlarning rivojlanishiga hissa qo'shishi mumkin.
Ushbu hujjat O'zbekistonning Xorazm hududida XVII asrdan XX asr boshlarigacha bo'lgan davrda yashab ijod qilgan tarixnavis olimlar – Abulg'ozi Bahodirxon, Munis, Ogahiy va Bayoniy –ning hayoti, ilmiy merosi va asarlarini o'rganadi. Asosiy e'tibor ularning Xorazm tarixini yoritishdagi faoliyatiga qaratilgan. Xususan, "Shajarayi turk", "Firdavs ul-iqbol" kabi muhim asarlar tahlil qilinadi hamda bu asarlarning Xorazm tarixshunosligi, madaniyati va ijtimoiy hayotini yoritishdagi ahamiyati ochib beriladi. Shuningdek, kitobda ularning shogirdlari va izdoshlari, ularning ilmiy faoliyati va asarlari ham ko'rib chiqiladi.
Ushbu dissertatsiya V–XI asrlarda Xorazm vohasidagi ijtimoiy-iqtisodiy munosabatlar tarixini oʻrganishga bagʻishlangan boʻlib, oʻzbek tarixshunosligida mavjud boʻshliqlarni toʻldirishga qaratilgan. Tadqiqotda yozma manbalar, arxeologik topilmalar va numizmatik materiallar tahlili asosida Xorazmning ilk va rivojlangan oʻrta asrlardagi ijtimoiy-iqtisodiy, siyosiy va madaniy hayoti chuqur oʻrganilgan. Ayniqsa, Afrigʻiylar sulolasi davri iqtisodiyoti, madaniyati va ijtimoiy tuzilmasi batafsil yoritilgan.
Ushbu matn 6-sinf tarix darsligi materiallari asosida tuzilgan bo'lib, unda Qadimgi Xorazm, Qang' va Dovon davlatlarining tarixi, geografiyasi, madaniyati va siyosiy tuzumi haqida ma'lumot berilgan. Darsning maqsadi o'quvchilarga ushbu davlatlar haqida tushuncha berish, vatanparvarlik ruhida tarbiyalash va mustaqil ishlash qobiliyatini oshirishdan iborat.
O'zbekiston Respublikasi Xorazm viloyatining tabiiy va ijtimoiy-iqtisodiy geografiyasini o'rganishga mo'ljallangan o'quv-ma'lumotnoma qo'llanmasi. Atlas maktablar, akademik litseylar, o'rta maxsus va oliy o'quv yurtlari uchun mo'ljallangan.
Ushbu taqdimot Xorazm viloyatida kichik biznes va xususiy tadbirkorlikni rivojlantirish, shuningdek, bu sohadagi yutuqlar, mavjud muammolar va ularni bartaraf etish yo'llariga bag'ishlangan. Unda, Xorazm viloyatining iqtisodiy ko'rsatkichlari, tadbirkorlik subyektlariga berilayotgan imtiyozlar, investitsiyalar, ishlab chiqarish hajmi, eksport-import ko'rsatkichlari va statistik ma'lumotlar keltirilgan. Taqdimotning asosiy maqsadi Xorazm viloyatida KBXT (kichik biznes va xususiy tadbirkorlik) rivojlanishini tahlil qilish va kelgusidagi istiqbollarini belgilashdan iborat.
Ushbu taqdimot Xorazm viloyatida kichik biznes va xususiy tadbirkorlikni rivojlantirishga bag'ishlangan. Unda viloyatda KBXTni rivojlantirish bo'yicha qilinayotgan ishlar, statistik ma'lumotlar va tadbirkorlarga berilayotgan imtiyozlar haqida ma'lumot berilgan. Taqdimotda, shuningdek, iqtisodiyot tarmoqlarida yaratilgan mahsulot hajmida kichik tadbirkorlarning ulushi dinamikasi ko'rsatilgan.
Kitobda O‘zbekiston hududidagi qadimgi Xorazm sivilizatsiyasi, uning shakllanishi, rivojlanishi va madaniyati, davlatchilik asoslari, shaharsozlik an’analari, savdo-sotiq aloqalari, madaniy merosi va tarixiy ahamiyati keng yoritilgan. Qadimgi Xorazm vohasining arxeologik yodgorliklari, shahar va qishloqlarning tuzilishi, mudofaa tizimlari va madaniy faoliyati tahlil qilingan.
Ushbu kitob Oʻzbekiston hududidagi Xorazm vohasining ibtidoiy madaniyatini oʻrganishga bagʻishlangan boʻlib, unda neolit davridan bronza davrigacha boʻlgan davr qamrab olingan. Kitobda vohaning geologik tuzilishi, landshafti, aholisi va ularning xoʻjalik faoliyati, madaniy aloqalari kabi masalalar tarixiy va arxeologik manbalar asosida tahlil qilingan. Shuningdek, kitobda turli tadqiqotchilarning Xorazm vohasi tarixini oʻrganishga oid qarashlari ham oʻz aksini topgan.