🔍

n-CdS/p-CdTe асосида фотовольтаик юпқа пардали структуралар олиш технологиясини ишлаб чиқиш ва физик хоссаларини тадқиқ этиш

Ushbu dissertatsiya ishida n-CdS/p-CdTe asosida fotovoltaik yupqa pardali strukturаlar olish texnologiyasini ishlab chiqish va ularning fizik xossalarini tadqiq etish bo'yicha amalga oshirilgan ilmiy-amaliy tadqiqotlar natijalari keltirilgan. Tadqiqot davomida materiallar tayyorlash texnologiyalari takomillashtirildi, ularning asosiy xossalari aniqlandi va qator ilmiy-yangi jihatlar aniqlandi. Tadqiqot natijalari quyosh energetikasi, fotovoltaik, optoelektronika sohalarida yangi texnologiyalarni ishlab chiqish va mavjudlarini takomillashtirishga hissa qo'shadi.

🔑 Kalit soʻz🎯 77.5%

Chuqur aralashma sathli pCdTe-nCdS va pCdTe-nCdSe geterotizimli quyosh elementlarining optik, elektrofizik va fotoelektrik xususiyatlarini tadqiq qilish

Ushbu dissertatsiya tadqiqoti Namangan Muhandislik-Texnologiya Instituti huzuridagi Ilmiy Darajalar Beruvchi PhD.03/30.11.2022.FM/T.66.04 Raqamli Ilmiy Kengashi hamda Farg'ona Davlat Universiteti tomonidan bajariilgan. Tadqiqotning asosiy maqsadi pCdTe-nCdS va pCdTe-nCdSe geterostrukturalari asosida quyosh batareyalari yaratishda elektrofizik, optik va fotoelektrik xususiyatlarini oʻrganib, ularning tok va signal quvvatini oshirishdan iborat. Tadqiqot doirasida chuqur aralashma sathli pCdTe-nCdS va nCdTe-pCdSe asosidagi geterostrukturani olishning optimal texnologiyasi topildi va kumush va mis bilan legirlangan pCdTe-nCdS va nCdTe-pCdSe geterostrukturali quyosh elementlarining elektrofizik hamda optik va fotoelektrik xususiyatlari oʻrganildi. Shuningdek, kadmiy telluridda legirlangan aralashmalar bilan chuqur markazlarning hosil boʻlish xususiyatlari oʻrganildi va ularning tok va signal quvvatini oshirish hamda quyosh energiyasini yigʻish samaradorligini oshirishda chuqur markazlarning shakllanishiga turli texnologik omillarning ta’siri oʻrganildi. Tadqiqot natijalari asosida havoning ifloslanishini aniqlash uchun optik datchiklar va fotoelektrik modullar ishlab chiqildi va ulardan Arduino platformasi orqali foydalanish yoʻllari koʻrsatib berildi. Tadqiqotda ilmiy yangiliklar jumlasiga kirishish usulida ilk bor, chuqur aralashma sathga ega pCdTe-nCdS va pCdTe-nCdSe asosidagi geterostrukturali quyosh elementlarini oʻstirish yuqori tenperaturali vakuumda bugʻlatish yoʻli bilan optimal texnologiyasi topilganligi, Ag va Cu ning yuqori haroratli diffuzion kiritilishi natijasida CdTe ning aralashmali fotooʻtkazuvchanlik mavjudligi aniqlanganligi, keng boʻshliqli optik oyna sirt rekombinatsiyasi tezligini sezilarli darajada pasaytrish orqali plyonka geterostrukturasining yigʻish koeffitsiyentini oshishiga olib kelganligi va haroratning oshishi bilan spektrning qisqa va uzun toʻlqin sohalarida geterostrukturaning fotosezgirligi kuchayib borishi, faollashuv energiyasi Ec– 1,15 eV teng boʻlgan chuqur aralashmalar sathining mavjudligi bilan koʻrsatilganligi kabilar kiradi. Tadqiqot natijalari O'zbekiston Respublikasi Prezidentining 2020-yil 29-oktabrdagi “Ilm-fanni 2030-yilgacha rivojlantirish konsepsiyasini tasdiqlash toʻgʻrisida

🔑 Kalit soʻz🎯 76.0%

Исследование по созданию многоцелевых фототермопреобразовлтелей на основе фоточувствительных плёнок из СdТе и термоэлектрических материалов BiTeSb-BiTeSe

Dissertatsiya Mamadaliyevaning "CdTe dan tayyorlangan fotosensir pardalar va BiTeSb-BiTeSe termoelektrik materiallar asosida ko'p maqsadli fototermoelektrik o'zgartirgichlar yaratish bo'yicha tadqiqotlar" mavzusidagi ishidir. Dissertatsiya yarimo'tkazgichlar fizikasi sohasida nomzodlik dissertatsiyasi sifatida taqdim etilgan.

🔑 Kalit soʻz🎯 74.2%

Қадмий теллуриди асосидаги инжекцион фотоқабулқилгичлардаги электрон жараёнлар

Ushbu avtoreferat Abatbay Kurbaniyazovich Uteniyazovning "Kадмий теллуриди асосидаги инжекцион фотоқабулқилгичлардаги электрон жараёнлар" mavzusidagi dissertatsiyasini yoritadi. Unda jumladan, zamonaviy yarimo'tkazgichlar fizikasida yuqori sezgirlikka ega bo'lgan fotoqabul qilgich strukturalarni yaratish hamda bu strukturalardagi elektron va inyektsion jarayonlarni o'rganish masalalari muhokama qilinadi. Tadqiqotda CdTe asosidagi inyektsion fotoqabul qilgichlar, ularning ishlash mexanizmlari, elektrooptik xususiyatlari va turli omillar, jumladan ultratovush nurlanishining ta'siri o'rganilgan. Ishlab chiqilgan fotoqabul qilgichning optik signallarni qayta ishlashdagi samaradorligi ham ko'rsatib o'tilgan.

🔑 Kalit soʻz🎯 74.2%

Изучение деформационных эффектов в нанокристаллических фоточувствительных активированных тонких пленок p-CdTe

Ushbu maqolada CdTe nanokristall qatlamlarining fotosensitivlik xususiyatlarining deformatsiyaga ta'sirida o'rganilgan. Tadqiqot natijalari shuni ko'rsatadiki, CdTe qatlamlarining mikro-potensial to'siqlarining balandligi deformatsiya sharoitida o'zgaradi va bu o'zgarishlar qatlamning fotosensitivlik xossalariga ta'sir qiladi. Ayniqsa, kuchlanishning ortishi bilan mikro-potensial to'siqlarning balandligi ortishi kuzatilgan. Bu holat qatlam yuzasi holatining o'zgarishi bilan bog'liq. Tadqiqotda CdTe qatlamlarining yorug'lik o'tkazuvchanligi deformatsiya vaqtida ham ko'rib chiqilgan.

🔑 Kalit soʻz🎯 74.0%

Изучение деформационных эффектов в нанокристаллических фоточувствительных активированных тонких пленок p-CdTe

Ushbu tadqiqot Fergana davlat universiteti va TUIT Fergana filiali olimlari tomonidan "Nanokristall fotohassoslikka ega bo'lgan p-CdTe ingichka plyonkalarida deformatsiya effektlarini o'rganish" mavzusida olib borilgan ilmiy ishning natijalarini o'z ichiga oladi. Ishda CdTe:Ag va CdTe:Cu qo'shimchalari bilan legirlangan nanokristall ingichka plyonkalarning fotohassoslik va tenzohassoslik xususiyatlari o'rganilgan. Deformatsiya, xususan cho'zilish deformatsiyasi ta'sirida plyonkalarning elektr va optik xususiyatlaridagi o'zgarishlar tahlil qilingan. Tadqiqot natijalari IR nurlanish qabul qiluvchilari va keng spektral diapazondagi (1,0-2,5 mkm) fototenzodatchiklar yaratish uchun qo'llanilishi mumkinligi ko'rsatilgan.

🔑 Kalit soʻz🎯 74.0%

Sb2Se3 va CdS1-xTex yupqa qatlamlarining strukturaviy, morfologik, optik va elektrofizik xossalari

Ushbu avtoreferatda yarimoʻtkazgichli Sb2Se3 va CdS1-xTex materiallaridan yupqa qatlamlar tayyorlashning kimyoviy-molekulyar usuli, ularning strukturaviy, morfologik, optik va elektrofizik xossalarini oʻrganish asosida quyosh elementlarini yaratish imkoniyatlari tadqiq qilingan. Tadqiqotlar davomida ushbu materiallarning xossalari texnologik jarayon parametrlari bilan bogʻliqligi aniqlanib, samarali quyosh elementlarini ishlab chiqarish uchun optimal sharoitlar belgilangan. Ishning ilmiy va amaliy ahamiyati hamda olingan natijalarning yangiligi ta'kidlangan.

🔑 Kalit soʻz🎯 73.7%

CdS, ZnS va CdTe asosidagi yarimo‘ktazgichli avtomon geliooptoelektron asboblarni ishlab chiqishni takomillashtirish

Ushbu dissertatsiya ishida CdS, ZnS, CdTe yarimoʻtkazgichlari asosida avtonom geliooptoelektron qurilmalarni ishlab chiqish va takomillashtirish masalasi koʻrib chiqilgan. Tadqiqot davomida quyosh radiatsiyasidan olingan issiqlik va yorug'lik energiyasidan foydalanib, yuqori elektr potensialli (maydonli) optoelektron qurilmalar yaratishning ilmiy-texnikaviy asoslari ishlab chiqilgan. Tadqiqot natijalarida nanozarrachalar kiritish orqali fotoelektrik qurilmalarning samaradorligini oshirish imkoniyati yaratilgan. Shuningdek, toza ichimlik suv olish uchun hamda tezkor jarayonlarni qayd qilish va boshqarishda foydalanish mumkinligi asoslab berilgan.

🔑 Kalit soʻz🎯 73.5%

Xususiyatlari boshqariladigan CdTe-SiO2-Si-Al va CdTe-ZnSe keng zonali yarimo‘tkazgichlar asosidagi geterostrukturalardagi fotoelektrik xodisalar

Ushbu avtoreferat CdTe-SiO2-Si-Al va CdTe-ZnSe keng zonali yarimoʻtkazgichlar asosidagi geterostrukturalardagi fotoelektrik hodisalar va ularning xususiyatlarini boshqarish boʻyicha olib borilgan tadqiqotlar natijalarini oʻz ichiga oladi. Tadqiqotda yarimoʻtkazgich materialshunosligi va optoelektronika sohalarida chuqur darajalar bilan bogʻliq yangi fotoelektrik hodisalar aniqlanib, samarali fotodetektorlar va fotopreobrazovatellar yaratish boʻyicha ishlar amalga oshirilgan.

🔑 Kalit soʻz🎯 73.3%

Исследование по созданию многоцелевых фототермопреобразователей на основе фоточувствительных плёнок из cdte и термоэлектрических материалов bitesb – bitese ( 01.04.10 Физика полупроводников)

Ushbu kitob Mamadaliyeva Lola Kamildjanovnaning nomzodlik dissertatsiyasi boʻlib, fotoelektrik oʻzgartirgichlar sohasiga oid tadqiqotlarni oʻz ichiga oladi. Unda CdTe asosidagi fotosezgir plyonkalar va BiTeSb – BiTeSe termoelektrik materiallar asosida koʻp maqsadli fotoelektrik oʻzgartirgichlarni yaratish masalalari koʻrib chiqilgan. Dissertatsiya yarimoʻtkazgichlar fizikasi sohasida ilmiy izlanishlar olib borayotgan mutaxassislar uchun moʻljallangan.

🔑 Kalit soʻz🎯 73.0%